Έκθεση Γ Λυκείου: Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και γλώσσα (θέματα - απαντήσεις)

«Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές σκέπτονται … … μόνον ελληνικά!»

Η νοηματική φύση και δομή της ελληνική γλώσσας φαίνεται να κερδίζει συνεχώς έδαφος στο χώρο της πληροφορικής, της επι­στήμης η οποία για πολλούς είναι συνώνυμη της αγγλικής γλώσ­σας και υπαίτια για τον εκφυλισμό των εκφραστικών μέσων των σύγχρονων ανθρώπων. Οι επιστήμονες πληροφορικής υποστηρίζουν ότι η ελληνική είναι η μοναδική γλώσσα στον κόσμο που μπορεί να αποδώσει τόσο μεγάλο νοηματικό πλούτο, καθώς όλες οι λέξεις της έχουν πρωτογενή σχέση με αυτό το οποίο εκφράζουν. Ως εκ τούτου, η ελληνική γλώσσα θεωρείται αναγκαία στις νέες επιστήμες, όπως η πληροφορική καθώς πρόκειται για την κατ’ εξοχήν «μη οριακή» γλώσσα στον κόσμο. Μια γλώσσα, δη­λαδή δίχως όρια, η οποία παρέχει όλες τις απαραίτητες νοημα­τικές εκφράσεις που χρειάζεται η σύγχρονη επιστημονική σκέψη για να προχωρήσει.

Στο πλαίσιο αυτό, αίσθηση προκαλεί μια σειρά ανακοινώσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες συνηγορούν στην αξία και στη χρη­σιμότητα της πλούσιας ελληνικής γλώσσας στο νέο ψηφιακό πε­ριβάλλον.

Ανακοίνωση Ν^ο 1: Το Πανεπιστήμιο Ιρβάιν της Καλιφόρνια υλοποιεί πρόγραμμα αποθησαύρισης της ελληνικής γλώσσας. Ήδη, στον ηλεκτρονικό υπολογιστή «Ίβυκο» έχουν αποθησαυριστεί 6 εκατομμύρια λεκτικοί τύποι της ελληνικής γλώσσας, ενώ έχουν ταξινομηθεί περισσότερα από 8.000 συγγράμματα 4.000 αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Συνολικά, υπολογίζεται ότι οι ελληνικοί λεκτι­κοί τύποι θα φτάσουν τα 90 εκατ. έναντι 9 εκατ. της λατινικής και μόλις 490.000 λέξεων και 300.000 τεχνικών όρων της αγγλικής. Οι υπεύθυνοι του προγράμματος αποφάσισαν να προχωρήσουν σε αυτήν την ενέργεια, ύστερα από επιστημονικές διαπιστώσεις οι οποίες αποδεικνύουν ότι οι Η/Υ υψηλής τεχνολογίας αποδέχο­νται μόνον την ελληνική γλώσσα ως νοηματική και όλες τις υπόλοιπες ως σημειολογικές. Το πρόγραμμα «Ίβικος», όπως και τα αντίστοιχα «Γνώσεις» και «Νεύτων», αναπαριστούν τους λεκτι­κούς τύπους της ελληνικής γλώσσας σε τέλεια παραστατικά σχήματα παραστατικής, κάτι το οποίο αδυνατούν να πράξουν στις υπόλοιπες γλώσσες. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι η ελ­ληνική γλώσσα έχει μαθηματική δομή η οποία επιτρέπει την αρμονική γεωμετρική τους απεικόνιση. Ιδιαίτερα χρήσιμα στην κατεύθυνση αυτή αποδεικνύονται τα ελληνικά προσφύματα τηλε-, μικρό-, -λανδη, μέγα-, σκοπό-, -ισμός, συν-, κ.λπ.

Ανακοίνωση Ν^ο 2: Το C.N.N. ξεκίνησε τη διανομή ενός προηγμέ­νου ηλεκτρονικού προγράμματος εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας, που απευθύνεται σε αγγλόφωνους και ισπανόφωνους χρήστες. Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε από την APPLE και φέρει την ονομασία «Hellenic Quest». Η πρωτοπορία του έγκειται στο γεγονός ότι η μέθοδος διδασκαλίας του στηρίζεται στην προβολή πληροφοριών στην οθόνη του Η/Υ με ταυτόχρονη μετάδοση ήχου και κινούμενης εικόνας. Η ALLPE ανέλαβε τη δημιουργία του προγράμματος, υπογραμμίζοντας ότι στόχος του είναι να ανα­πτύξει τη δημιουργικότητα και να εισαγάγει καινούριες ιδέες και περισσότερες γνώσεις απ’ όσες ο άνθρωπος μπορούσε ως τώρα να ανακαλύψει.

Ανακοίνωση Ν^ο 3: Σύμφωνα με Βρετανούς επιστήμονες, η ελ­ληνική γλώσσα ενισχύει τη λογική και τονώνει τις ηγετικές ικανό­τητες. Γι’ αυτό, έχει αξία τόσο στην πληροφορική και στην υψηλή τεχνολογία, όσο και στους τομείς της διοίκησης και οργάνωσης. Ως εκ τούτου, ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις προτρέπουν τα στελέχη τους να μάθουν την αρχαία ελληνική

(Από τον ημερήσιο τύπο, του Παν. Παπαϊωάννου)

παρατηρησεισ

Α.	Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο του κειμένου (100 – 150 λέξεις).
Β.1.	Ποια είναι τα τεκμήρια που χρησιμοποιεί ο γράφων για να πείσει σχετικά με την αξία της ελληνικής γλώσσας στο χώρο της πληροφορικής;
Β.2.	Ποια είναι η συλλογιστική πορεία που ακολουθείται στην πρώτη παράγραφο του άρθρου;
Β.3.	Να γράψετε τα αντώνυμα των ακόλουθων λέξεων: αξία, συνώνυμη, αναγκαία, ενισχύει, προτρέπουν.
Γ.	Λαμβάνοντας αφορμή από τη θέση που διαβάζετε στο κείμενο σχετικά με το ότι η πληροφορική ως επιστήμη είναι συνώνυμη της αγγλικής γλώσσας και υπαίτια για τον εκφυλισμό των εκφραστικών μέσων των σύγχρονων ανθρώπων, αποφασίζετε να παραθέσετε τις σκέψεις σας σε ανοιχτή συζήτηση που πραγματοποιείται στο χώρο του σχολείου σας σχετικά  με γενικότερους κινδύνους που ελλοχεύουν από τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και να εισηγηθείτε προτάσεις για την καλύτερη δυνατή χρήση τους αλλά και την προάσπιση της ελληνικής γλώσσας της οποίας η αξία αξίζει να αναγνωρίζεται από τους επιστήμονες της πληροφορικής.

απαντήσεις

α. περιληψη

Η ελληνική γλώσσα θεωρείται απαραίτητη στον τομέα της πληροφορικής για την πρόοδο της επιστημονικής σκέψης καθώς οι λέξεις της έχουν άμεση σχέση με τα νοήματα που εκφράζουν. Παρατίθενται τρεις ανακοινώσεις σχετικές με τη χρησιμότητα της στο χώρο της πληροφορικής. Στην πρώτη αναφέρεται πως πραγματοποιείται από το πανεπιστήμιο Ιρβάιν της Καλιφόρνια πρόγραμμα καταγραφής ελληνικών λεκτικών τύπων εφόσον α­ναγνωρίζεται ως η μόνη νοηματική γλώσσα. Υπάρχουν, επίσης, και προγράμματα αναπαράστασης της ελληνικής γλώσσας, γε­γονός που επιτρέπει η μαθηματική της δομή Από τη δεύτερη α­νακοίνωση προκύπτει η ύπαρξη μιας πρωτοποριακής μεθόδου εκμάθησης της ελληνική; γλώσσας με στόχο την αύξηση των γνώσεων. Τέλος, από την τρίτη ανακοίνωση γνωστοποιείται πως κατά τους Βρετανούς επιστήμονες η ελληνική γλώσσα ενισχύει τη λογική και τονώνει τις ηγετικές ικανότητες, γεγονός σημαντι­κό στην υψηλή τεχνολογία αλλά και σε επιχειρησιακούς τομείς.

β.1. τεκμηρια

Χρησιμοποιεί τρεις ανακοινώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο οι ο­ποίες αφορούν σε συγκεκριμένα στοιχεία - γεγονότα και παρα­δείγματα αποθησαύρισης (Ανακοίνωση Νο. 1) και εκμάθησης (Α­νακοίνωση Νο. 2) της ελληνικής γλώσσας. Επιπλέον, παρατίθεται η γνώμη των Βρετανών επιστημόνων για την ελληνική γλώσσα (Α­νακοίνωση Νο. 3).

β.2. συλλογιστικη πορεια

Η συλλογιστική πορεία της πρώτης παραγράφου είναι επα­γωγική αφού από επιμέρους παρατηρήσεις σχετικά με την ελλη­νική γλώσσα («κερδίζει έδαφος σε σχέση με την αγγλική -αποδίδει μεγάλο νοηματικό πλούτο») παρατίθεται το συμπέρασμα πως θεωρείται αναγκαία στις νέες επιστήμες, όπως αυτή της πληρο­φορικής.

β.3. αντωνυμα

αξία = απαξία

συνώνυμη = αντώνυμη

αναγκαία = προαιρετική

ενισχύει = αποδυναμώνει

προτρέπουν = αποτρέπουν

γ. παραγωγη λογου

επισημανση: Το γεγονός ότι οι απόψεις για το θέμα θα παρατεθούν σε ανοιχτή συζήτηση στο χώρο του σχολείου επιτρέπει την εκκίνηση με μια προσφώνηση, όπως «Κυρίες και κύριοι, Συμμαθήτριες και συμμαθητές … … » και στη συνέχεια την εισαγωγή σε ύφος που χαρακτηρίζει τον προσχεδιασμένο προφορικό λόγο. Στο τέλος ο λόγος μπορεί να ολοκληρωθεί με μια τυπική αποφώνηση, όπως «Ευχαριστώ πού με ακούσατε».

Είναι σε όλους μας γνωστό ότι ζούμε στην εποχή του αυτοματισμού. Οι ρυθμοί της κοινωνίας και της ζωής των ανθρώπων κι­νούνται σύμφωνα με την ανάπτυξη της πληροφορικής αφού η χρήση των Η/Υ έχει διευρυνθεί σε πολλούς τομείς προσφέρο­ντας πραγματικά πολύτιμες υπηρεσίες. Ωστόσο, οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από τη χρήση τους δεν πρέπει να αποσιωπούνται.

Πιο συγκεκριμένα αναφέρονται οι εξής:

►     Παραποίηση πληροφοριών και χειραγώγηση της πληροφόρη­σης με αποτέλεσμα την κατάλυση της δημοκρατίας και της ελευθερίας των ανθρώπων.

►     Μαζοποίηση και χειραγώγηση ιδιαίτερα των αναπτυσσόμενων λαών από τις αναπτυγμένες με την προώθηση και επιβολή μιας ι­σοπεδωτικής πολιτιστικής ομοιομορφίας που καθιστά κυρίαρχους τους νόμους της αγοράς.

►     Παθητικοποίηση του ανθρώπου ο οποίος εθίζεται στην ευκολία με αποτέλεσμα τη μείωση της ενεργητικότητάς του και την αποχή του από πνευματικές δραστηριότητες.

►     Χαλάρωση των διαπροσωπικών σχέσεων, απομόνωση και εσω­στρέφεια του σύγχρονου ανθρώπου εξαιτίας της υπερβολικής ε­νασχόλησης με τους Η/Υ, με τραγικότερες συνέπειες για τα παιδιά.

►     Κυριαρχία άγχους από τους γρήγορους ρυθμούς εξέλιξης των Η/Υ και την προσπάθεια των ανθρώπων να ακολουθήσουν.

►     Τεχνοκρατικός προσανατολισμός της κοινωνίας με τις επακό­λουθες απώλειες του αυθορμητισμού, της ζωντάνιας και την κα­τάρρευση του συναισθηματισμού, της ανθρωπιάς και των αξιών.

►     Προώθηση επικίνδυνων κυκλωμάτων πολιτικής προπαγάνδας και φαινομένων κοινωνικής νοσηρότητας (παιδεραστία, πορνεία, ναρκωτικά … … ) λόγω της αδυναμίας ελέγχου των πληροφοριών που διακινούνται.

►     Αλλοίωση των συνθηκών εργασίας, περιορισμός του ανθρώπινου παράγοντα και περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων.

►     Παραγκωνισμός της παράδοσης και κυρίως εκφυλισμός της γλώσσας εξαιτίας της κυριαρχίας της εικόνας και της καθιέρω­σης συνθηματικού λόγου, της συρρίκνωσης των εκφραστικών δυνατοτήτων εξαιτίας της επικράτησης των γλωσσών προγραμ­ματισμού αλλά και της καθιέρωσης ξένου λεξιλογίου (αγγλικού).

Είναι φανερό, λοιπόν, πως η νέα τεχνολογία τείνει να οδηγήσει σε μια άλλη μορφή υποβάθμισης του ανθρώπινου πολιτισμού, αν οι ίδιοι οι άνθρωποι της επιτρέψουν να κινηθεί ανεξέλεγκτα και δε φροντίσουν να διαμορφώσουν τις ασφαλιστικές δικλείδες περιφρούρησης της ελευθερίας τους. Έτσι, οι σύγχρονοι Έλληνες ε­πιβάλλεται να προσπαθήσουν για την καλύτερη δυνατή χρήση των ηλεκτρονικών μέσων αλλά και να προασπιστούν τη γλώσσα τους, η οποία μάλιστα αξίζει να αναγνωρίζεται ως η γλώσσα της πληροφορικής.

Πιο συγκεκριμένα απαιτείται:

►     Αυστηρός έλεγχος της ποιότητας των ηλεκτρονικών προγραμ­μάτων.

►     Ορθολογιστική στάση τόσο στον τρόπο χρησιμοποίησης των Η/Υ όσο και στο χρόνο που τους αφιερώνεται.

►     Σωστή καθοδήγηση από τους φορείς αγωγής ώστε να γίνεται υπεύθυνη και συνετή χρήση τους.

►     Ανάπτυξη ποικίλων ενδιαφερόντων και μορφών ψυχαγωγίας ώστε να μη διαταράσσονται οι απαραίτητες ισορροπίες στη ζωή του ανθρώπου.

►     Ειδικότερα, η γόνιμη επαφή με την παράδοση, το συνάνθρωπο και τον κόσμο του βιβλίου είναι απαραίτητη, ώστε να αποφευχθούν η υποταγή του σύγχρονου ανθρώπου στα δημιουργήματά του και ο εκφυλισμός της γλώσσας.

►     Ανθρωποκεντρική παιδεία για τη συγκρότηση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων ικανών να αντιλαμβάνονται τις σύγχρονες α­πειλές και να ευαισθητοποιούνται σχετικά με την προστασία α­ξιών μεταξύ των οποίων και η ελληνική γλώσσα.

►     Συντονισμένες προσπάθειες της εκπαίδευσης, της οικογένειας, των μέσων ενημέρωσης, της πολιτείας και της πνευματικής ηγε­σίας για τη σωστή και συστηματική καλλιέπεια της ελληνικής γλώσσας, την ανάδειξη των μοναδικών στοιχείων και δυνατοτήτων της, την προστασία της από κάθε μορφή απειλής, φανερής ή συγκαλυμμένης, που βάλλει τόσο την ίδια όσο και τον πολιτισμό της.

ο υποψήφιος, ΤΑ ΝΕΑ / Τρίτη 19 Απριλίου 2005