Ενδοιαστικές προτάσεις (Λατινικά)

     Οι ενδοιαστικές προτάσεις είναι ουσιαστικές βουλητικές προτάσεις που εκφράζουν φόβο για ενδεχόμενο κακό ή δυσάρεστο γεγονός και λογικά προσδιορίζουν ρήματα ή φράσεις που σημαίνουν φόβο, όπως timeo, metuo, vereor, metus est, periculum est κλπ.

     Εισάγονται με τους ενδοιαστικούς συνδέσμους:

*  ne: μήπως                              όταν ο φόβος είναι μήπως γίνει κάτι

*  ne non: μήπως δεν                 όταν ο φόβος είναι μήπως δεν γίνει κάτι

*  ut: μήπως δεν

Οι ενδοιαστικές προτάσεις εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική επειδή το περιεχόμενό τους αφορά κάτι το ενδεχόμενο ή το πιθανό. Έτσι εκφέρονται με:

a)     υποτακτική ενεστώτα όταν η εξάρτηση γίνει από ρήμα αρκτικού χρόνου                                                                                                ►     π.χ. Timeo ne veniat

b)    υποτακτική παρατατικού όταν η εξάρτηση γίνει από ρήμα ιστορικού χρόνου ►     π.χ. Verebar ne non (ut) veniret

c)    υποτακτική παρακειμένου όταν ο φόβος προβάλλεται ως βεβαιότητα, ως γεγονός ►     π.χ. Vereor ne hoc dixerit

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Χρησιμοποιείται υποτακτική ενεστώτα και παρατατικού που δηλώνει το σύγχρονο γιατί ο φόβος είναι ιδωμένος τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα) και όχι τη στιγμή της πραγματοποίησής του.

Οι ενδοιαστικές προτάσεις χρησιμεύουν:

*        ως αντικείμενο σε ρήματα που σημαίνουν φόβο: timeo, vereor, metuo, paveo

*        ως υποκείμενο σε απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις που δηλώνουν φόβο: metus est, timor est, periculum est

*        ως επεξήγηση σε λέξεις που εξαρτώνται από τα προηγούμενα ρήματα, κυρίως σε ουδέτερα αντωνυμιών (id, hoc, illud).

                                   παρατηρήσεις:

*        Πολλά ρήματα που σημαίνουν φόβο συντάσσονται και με απαρέμφατο.

*        Ο φόβος είναι ιδωμένος τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα) και όχι τη στιγμή της πραγματοποίησής του.

 Μνημονικός πίνακας

εισαγωγή	εκφορά	συντακτική θέση	παρατηρήσεις
ne                         ne non  ut	a) υποτακτική ενεστώτα b)    υποτακτική παρατατικού c)    υποτακτική παρακειμένου όταν ο φόβος προβάλλεται ως βεβαιότητα, ως γεγονός	ουσιαστικές α) αντικείμενο ρημάτων που δηλώνουν φόβο β) υποκείμενο: απρόσωπων ρημάτων ή φράσεων που δηλώνουν φόβο γ) επεξήγηση κυρίως στο ουδέτερο αντωνυμιών.	Οι ενδοιαστικές προτάσεις εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική επειδή το περιεχόμενό τους αφορά κάτι το ενδεχόμενο ή το πιθανό.     Ο φόβος είναι ιδωμένος τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα) και όχι τη στιγμή της πραγματοποίησής του.