Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011

Επαναληπτικό διαγώνισμα Λατινικών Γ Λυκείου (κεφ. 36 - 45 - 49)


ΚΕΙΜΕΝΟ
36. Manius Curius Dentatus maxima frugalitate utebatur, quo facilius divitias contemnere posset. Die quodam legati Samnitium ad eum venerunt.
45. Caesar ex captivis cognoscit quae apud Ciceronem gerantur quantoque in periculo res sit. Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet, ut ad Ciceronem epistulam deferat.
49. Clamore deinde ancillarum vocatus Brutus ad eam obiurgandam venit, quod tonsoris praeripuisset officium. Cui secreto Porcia "non est hoc" "inquit" temerarium factum meum sed certissimum indicium amoris mei erga te tale consilium molientem ».
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1. Να μεταφραστούν τα αποσπάσματα.
(40 μονάδες)
2.α) Να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις των συνεκφορών και στους δύο αριθμούς: die, quodam, equitibus Gallis, tale consilium
(6 μονάδες)
β) maxima: να γραφούν οι τρεις βαθμοί του επιθέτου στο γένος, τον αριθμό και την πτώση στην οποία βρίσκεται και να κλιθεί το ουδέτερο γένος του συγκριτικού βαθμού και στους δύο αριθμούς.
(5 μονάδες)
γ) deferat: να κλιθούν οι προστακτικές ενεστώτα και μέλλοντα του ρήματος και στις δύο φωνές.
(4 μονάδες)
3.α) Να αντικατασταθούν χρονικά οι ρηματικοί τύποι: utebatur, posset, gerantur, praeripuisset, cognoscit, persuadet.
(6 μονάδες)
β) contemnere, molientem: να γραφούν τα απαρέμφατα και οι μετοχές όλων των χρόνων στη φωνή που βρίσκονται (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο).
(6 μονάδες)
γ) obiurgandam: να αναγνωριστεί γραμματικά ο τύπος και να κλιθεί το γερούνδιο του ίδιου ρήματος.
(3 μονάδες)
 4.α) να αναγνωριστούν συντακτικά οι αφαιρετικές όλων των αποσπασμάτων, (εμπρόθετες και απρόθετες)
(5 μονάδες)
β) quo ... posset, quod tonsoris ... officium: να δικαιολογηθεί η εισαγωγή και η εκφορά των προτάσεων.
(10 μονάδες)
5.α) "non est hoc temerarium factum meum sed ... molientem: να μετατραπεί σε πλάγιο λόγο με ρήμα εξάρτησης Porcia respondebat Bruti
(6 μονάδες)
β) ad earn obiurgandam: να δηλώσετε αν η γερουνδιακή έλξη είναι υποχρεωτική ή όχι και να γράψετε την ισοδύναμη ενεργητική σύνταξη.
(6 μονάδες)
γ) quae ... gerantur: να μετατραπεί στην αντίστοιχη ευθεία ερώτηση.
(3 μονάδες)
Aπαντήσεις
1. Μετάφραση
36. Ο Μάνιος Κούριος Δεντάτος ήταν πάρα πολύ ολιγαρκής, για να μπορεί ευκολότερα να περιφρονεί τα πλούτη. Κάποια μέρα απεσταλμένοι των Σαμνιτών ήρθαν σ' αυτόν.
45. Ο Καίσαρας μαθαίνει απ' τους αιχμαλώτους όσα συμβαίνουν στο στρατόπεδο του Κικέρωνα και σε πόσο μεγάλο κίνδυνο βρίσκεται η κατάσταση. Τότε πείθει κάποιον απ' τους Γαλάτες ιππείς να μεταφέρει στον Κικέρωνα επιστολή.
49. Τελικά ο Βρούτος που κλήθηκε στην κρεβατοκάμαρα από τα ξεφωνητά των υπηρετριών ήρθε για να τη μαλώσει, επειδή τάχα είχε κλέψει την τέχνη του μανικιουρίστα. Σ' αυτόν η Πορκία είπε μυστικά: «αυτή δεν είναι μια ασυλλόγιστη πράξη δική μου, αλλά βεβαιότατη απόδειξη της αγάπης μου για σένα που επιχειρείς ένα τέτοιο σχέδιο».

2. α)
Gen
die
cuiusdam
dierum
quorundam
Dat
die
cuidam
diebus
quibusdam
Ace
diem
quendam
dies
quosdam
Abl
die
quodam
diebus
quibusdam





Gen
equitis
Galli
equitum
Gallorum
Dat
equiti
Gallo
equitibus
Gallis
Ace
equitem
Gallum
equites
Gallos
Abl
equite
Gallo
equitibus
Gallis





Gen
talis
consilii/ consili
talium
consiliorum
Dat
talis
consilo
talibus
consiliis
Ace
tale
consilium
talia
consilia
Abl
tali
consilio
talibus
consiliis

2. β) magna - maiore - maxima
maius
maiora
maioris
maiorum
maiori
maioribus
maius
maiora
maius
maiora
maiore
maioribus

2.γ)
Ενεργητική Φωνή
Παθητική Φωνή
Προστ. ενεστώτα
Προστ. μέλλοντα
Προστ. ενεστώτα
Προστ. μέλλοντα
defer
deferto
deferre
defertor
 - - -
deferto
 - - -
defertor
deferte
defertote
deferimini
 - - -
 - - -
deferunto
 - - -
deferuntor





3.α)

Εν.
utitur
possit
gerantur
Πρτ.
utebatur
posset
gererentur
Μελ.
utetur
 - - -
 - - -
Πρκ.
usus est
potuerit
gesta sint
Υπρ.
usus erat
potuisset
gesta essent
Σ.Μ.
usus erit
 - - -
 - - -




Εν.
praeripiat
cognoscit
persuadet
Πρτ.
praeriperet
cognoscebat
persuadebat
Μελ.
praerepturus sit
cognoscet
persuadebit
Πρκ.
praeripuerit
cognovit
persuasit
Υπρ.
praeripuisset
cognoverat
persuaserat
Σ.Μ.
 - - -
cognoverit
persuaserit

3.β)   μτχ ενεστ: contemnens (γεν contemnentis)
μτχ μέλ: contempturus
απαρ ενστ: contemnere
απαρ μελ: contempturum esse
απαρ πρκ: contempsisse
μτχ ενεστ: moliens (γεν molientis)
μτχ μέλ: moliturus
μτχ πρκ: molitus
απαρ ενεστ: moliri
απαρ μελ: moliturum esse
απαρ πρκ: molitum esse
απαρ μελ: molitum fore

3.γ) πρόκειται για αιτιατική ενικού θηλυκού γένους του γερουνδιακού του ρήματος obiurgo - obiurgavi - obiurgatum - obiurgare
obiurgandi  obiurgando  obiurgandum  obiurgando

4.α)  maxima: επιθετικός προσδιορισμός στο frugalitate
frugalitate: αντικείμενο του ρήματος utebatur
die: αφαιρετική του χρόνου στο ρήμα venerunt
ex captivis: εμπρόθετος της προέλευσης στο ρήμα cognoscit
quanto:  εμπρόθετος κατάστασης στο ρήμα sit
in periculo: επιθετικός προσδιορισμός στο periculo
ex equitibus: εμπρόθετος του διαιρεμένου όλου στο ρήμα persuadet
Gallis:  επιθετικός προσδιορισμός στο equitibus
clamore: αφαιρετική εσωτερικού ή ποιητικού αιτίου που εξαρτάται από τη μετοχή vocatus

4.β)  quo ... posset: δευτερεύουσα επιρρηματική τελική πρόταση. Εισάγεται με τον τελικό σύνδεσμο quo, γιατί ακολουθεί ο συγκριτικός βαθμός του επιρρήματος facilius. Εκφέρεται με υποτακτική, γιατί ο σκοπός στα λατινικά θεωρείται υποκειμενική κατάσταση και συγκεκριμένα με υποτακτική παρατατικού (posset), γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (utebatur). Ο σκοπός είναι ιδωμένος στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησης του. Ιδιομορφία ως προς την ακολουθία των χρόνων - συγχρονισμός στο παρελθόν. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού στο ρήμα utebatur της κύριας πρότασης.
quod ... officium: δευτερεύουσα αιτιολογική πρόταση. Εισάγεται με τον αιτιολογικό σύνδεσμο quod και εκφέρεται με υποτακτική, γιατί δηλώνει υποκειμενική αιτιολογία. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική υπερσυντελίκου (praeripuisset), γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (venit). Δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν και λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στο ρήμα venit της κύριας πρότασης.

5.α) Porcia respondebat Bruti non esse illud temerarium factum suum sed certissimum indicium amoris sui erga ilium tale consilium molientem.

5.β)  Η γερουνδιακή έλξη είναι υποχρεωτική, γιατί έχουμε εμπρόθετη αιτιατική του γερουνδίου με ad.
Η αντίστοιχη ενεργητική σύνταξη είναι: ad obiurgandum eam.

5.γ) Quae apud Ciceronem geruntur?

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε.Φ.Ε. 2005

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.