Συνδυάζοντας τα στοιχεία που δίνονται στα ακόλουθα κείμενα και της ιστορικές γνώσεις σας, να παρουσιάσετε τα κύρια πολιτικά χαρακτηριστικά και την κοινωνική βάση των πεδινών και των ορεινών.
Κείμενο Α
Οτιδήποτε είχε ήδη, μέχρι τα τέλη του 1862, διαμορφωθεί ως πρόγραμμα του Βούλγαρη, το οποίο οι οπαδοί του στην εθνοσυνέλευση (η κοινοβουλευτική ομάδα των Πεδινών) υποστήριζαν με διάφορες παραλλαγές και οι αντίπαλοι τους στηλίτευαν ωs τυραννία, μπορεί να περιγραφεί ωs συνδυασμός μιας ισχυρής ηγεσίας που είχε την τάση να παρακάμπτει τη διάκριση των εξουσιών, με μια ευρεία μαζική υποστήριξη, προερχόμενη από τους δυσαρεστημένοι του παρελθόντος και όσους είχαν επωφεληθεί από την ανατροπή· ένας συνδυασμόςπου σε κρίσιμες καταστάσεις, όπου χρειαζόταν η λήψη αποφάσεων, θα βρισκόταν σε σχέση αυξανόμενης έντασης με το θεσμοθετημένο αντιπροσωπευτικό σύστημα.
[...] Οι μαζικές προαγωγές υπαξιωματικών και αξιωματικών προκάλεσαν μεγάλη αναστάτωση, επειδή διαταράχτηκε η πειθαρχία στο στράτευμα και διαγράφηκε ο κίνδυνος να δημιουργήσει το κόμμα των Πεδινών σώμα πραιτωριανών, φόβος που έμελλε να επιβεβαιωθεί σύντομα. [...]
Αυτή η πολιτική δεν βρήκε ανταπόκριση μόνο σε όσους είχαν καταλάβει θέσεις στο στράτευμα και τη διοίκηση και φοβούνταν δυσμενείς επιπτώσεις από την επιστροφή σε κανονικές και κοινοβουλευτικά ελεγχόμενες διαδικασίες, αλλά και σε φοιτητές, άνεργους δικηγόρους και γιατρούς, [...], στο περιβάλλον των μικροαγροτών τns κεντρικής Πελοποννήσου, λιγότερο όμως στη Μάνη και στην Ακαρνανία, όπου ανέκαθεν υπήρχε αντιπαλότητα προς το ισχυρό κέντρο, επίσης στη βόρεια ακτή τns Πελοποννήσου, ιδίως στην περιφέρεια τns Πάτρας, σε ένα περιβάλλον προσανατολισμένο στο εξωτερικό εμπόριο και πολιτικά μετριοπαθές και στην Ύδρα, τη φιλελεύθερη πατρίδα του Βούλγαρη.
G. Hering, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα, 182Ί-1936, εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης Αθήνα 2004, τόμος Α', σελ. 373-378.
Κείμενο Β
Για να αντισταθούν σε αυτή την πολιτική (ενν. του Βούλγαρη και των Πεδινών), συνδέθηκαν στενότερα μεταξύ τους οι ομάδες που εμφανίστηκαν ως κοινοβουλευτική ομάδα των Ορεινών. Ήταν, πρώτον, η ομάδα βουλευτών περί τον Δημήτριο Γρίβα [...]. Μια άλλη ομάδα είχε ηγέτη τον εθνικό ήρωα του πολέμου της ανεξαρτησίας Κωνσταντίνο Κανάρη [...]. Οι Ορεινοί βρήκαν υποστήριξη ανάμεσα oτους μικροαγρότες της κεντρικής Πελοποννήσου, σε κτηνοτρόφοι και μικρογεωργούς της Στερεάς, καθώς και στο περιβάλλον των εμπόρων και καραβοκύρηδων [...].
G. Hering, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα, 1821-1936, εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης Αθήνα 2004, τόμος Α', σελ 378 - 379
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Μετά την επανάσταση εναντίον του Όθωνα, το 1826, οι επαναστάτες προκήρυξαν εκλογές αντιπροσώπων για Εθνοσυνέλευση, η οποία θα ψήφιζε νέο σύνταγμα. Οι εκλογές έγιναν το Νοέμβριο του 1862. Η πλειονότητα των αντιπροσώπων που εκλέχθηκαν προερχόταν από τοπικά ψηφοδέλτια, χωρίς κομματικές προεμβάσεις. Αυτό είναι μία ακόμη απόδειξη ότι τα «ξενικά» κόμματα είχαν χρεοκοπήσει. Μέσα στην εθνοσυνέλευση συγκροτήθηκαν οι πυρήνες των δύο μεγάλων παρατάξεων, των Πεδινών και των Ορεινών, όπως ονομάστηκαν.
Οι Πεδινοί είχαν ως ηγέτη τον Δημήτριο Βούλγαρη, ο oποίος υπονόμευε τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς. Όπως επισημαίνεται από τον G. Hering (κείμενο Α), το πολιτικό πρόγραμμα του Βούλγαρη και των Πεδινών ήταν ένας συνδυασμός μιας ισχυρής ηγεσίας, που είχε την τάση να παρακάμπτει τη διάκριση των εξουσιών, με μια ευρεία μαζική υποστήριξη, προερχόμενη από τους δυσαρεστημένους του παρελθόντος και όσους είχαν επωφεληθεί από την ανατροπή του Όθωνα. Ο συνδυασμός αυτός όπου χρειαζόταν η λήψη αποφάσεων, δεν δίσταζε να αγνοεί ή και να υπερβαίνει πολλές φορές το θεσμοθετημένο αντιπροσωπευτικό σύστημα. Με μαζικές προαγωγές υπαξιωματικών και αξιωματικών, που προκάλεσαν μεγάλη αναστάτωση, επειδή διαταράχτηκε η πειθαρχία στο στράτευμα, ο Βούλγαρη επιχείρησε και τελικά κατάφερε να δημιουργήσει ένα σώμα «πραιτωριανών», δηλαδή στρατιωτικών απόλυτα ελεγχόμενων από αυτόν, για να εξασφαλίσει την παραμονή του στην εξουσία. Εμπόδιο oτης επιδιώξει του στάθηκαν πολιτικές ομάδες και θεσμοί. Ο Βούλγαρης έβρισκε οπαδούς ανάμεσα σ' εκείνους που είχαν διοριστεί παράνομα στο στρατό ή στο δημόσιο, και φοβούνταν μη χάσουν τη θέση τους σε περίπτωση επικράτησης συνθηκών κοινοβουλευτικής νομιμότητας σε φοιτητές άνεργοι δικηγόροι και γιατρούς στο περιβάλλον των μικροαγροτών τns κεντρικής Πελοποννήσου (λιγότερο όμως στη Μάνη και στην Ακαρνανία, όπου ανέκαθεν υπήρχε αντιπαλότητα προς το ισχυρό κέντρο), στη βόρεια ακτή τns Πελοποννήσου, ιδίως στην περιφέρεια τns Πάτρας σε ένα περιβάλλον προσανατολισμένο στο εξωτερικό εμπόριο και πολιτικά μετριοπαθές και στην Ύδρα, τη φιλελεύθερη πατρίδα του Βούλγαρη.
Από την άλλη πλευρά, η κοινοβουλευτική ομάδα των Ορεινών συγκροτήθηκε από ομάδες βουλευτών που συνεργάστηκαν κυρίως για να αντιμετωπίσουν την πολιτική του Βούλγαρη και των Πεδινών. Οι σημαντικότερες από αυτές τις ομάδες ήταν η μία γύρω από τον Δημήτριο Γρίβα και η άλλη γύρω από τον εθνικό ήρωα του πολέμου της ανεξαρτησίας Κωνσταντίνο Κανάρη. Η πολιτική των ορεινών βρήκε υποστηρικτές ανάμεσα στους μικροαγρότες της κεντρικής Πελοποννήσου, σε κτηνοτρόφους και μικρογεωργούς της Στερεάς και στο περιβάλλον των εμπόρων και καραβοκύρηδων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου