Διαγώνισμα Λατινικών Β Λυκείου:μαθήματα 12 και 14 (θέματα - απαντήσεις)

12. L.Aemilio Pauli consuli iterum bellum cum Perse rege gerere obtigit. Ut domum ad vesperum rediit, filiola eius Tertia, quae tum erat admodum parvula, ad complexum patris cucurrit. Pater filiae osculum dedit, sed animadvertit eam esse tristiculam «Quid est» inquit «mea Tertia? Cur tristiς es? Quid tibi accidit?» «Mi pater» respondit illa «Persa periit». Perierat enim catellus eo nomine, quem puella multum amabat. Tum pater Tertiae dixit «omem accipio».

14. Ibi vix animum sollicitum somno dederat, cum repente apparuit ei species horrenda. Existimavit ad se venire hominem ingentis magnitudinis et facie sqalida, similem effigiei mortui. Quem simul aspexit Cassius timorem concepit nomenque eius audire cupivit. Respondit ille se esse Orcum. Cassius servos inclamavit et de homine eos interogavit. Illi neminem viderant.Cassius iterun se somno dedit eandemque speciem somniavit.

 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1.   Να μεταφραστούν τα παραπάνω κείμενα.

2.   Όλες οι αντωνυμίες του πρώτου αποσπάσματος να κλιθούν στο γένος και τον αριθμό που βρίσκονται.

3.    Στα παρακάτω ουσιαστικά να γραφεί η ίδια πτώση του άλλου αριθμού:

bellum:                    facie :

filiae:                       quem :

nomine:                   homine :

somno :

4.    Oι παρακάτω ρηματικοί τύποι να γραφούν στο β΄ ενικό οριστικής του ενεστώτα,  

       μέλλοντα και παρακειμένου:

            gerere:

            cucurrit:

            dixit:

            apparuit :

            viderant :

            dedit :

5.        Στις παρακάτω προτάσεις να διαγράψετε την εσφαλμένη απάντηση:

            catellus:είναι β΄κλίσης  ή δ΄κλίσης;

            complexum:είναι β΄κλίσης ή δ΄κλίσης ;

            multum:είνει επίθετο ή επίρρημα;

            aspexit:ανήκει στα 15 ρήματα σε –iο της γ΄συζυγίας ή είναι δ΄συζυγίας;

6.        Ut domum ad vesperum rediit:

            cum repente apparuit ei species horrenda:να αναγνωριστούν οι προτάσεις.

7.    Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις:

      bellum, filiae, magnitudinis, effigiei, mortui, Orcum

8.  animadvertit eam esse tristiculam: τι έχετε να παρατηρήσετε (ταυτοπροσωπία - ετεροπροσωπία)  όσον αφορά την πτώση του υποκειμένου (eam) του ειδικού  απαρεμφ.;                                                                                                                               

                                                 

  ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1.   Μετάφραση

12)    Στο Λεύκιο Αιμίλιο Παύλο που είχε εκλεγεί ύπατος για δεύτερη φορά, έλαχε να κάνει πόλεμο με το βασιλιά Περσέα. Μόλις γύρισε στο σπίτι του κατά το βραδάκι, η κορούλα του Τερτία, που τότε ήταν πολύ μικρούλα, έτρεξε στην αγκαλιά του. Ο πατέρας της τη φίλησε αλλά παρατήρησε ότι ήταν λιγάκι στεναχωρημένη. «Τι τρέχει Τερτία μου;» ρώτησε «Γιατί είσαι θλιμμένη; Τι σου συνέβη;» «Μπαμπά μου, πέθανε ο Πέρσης» απάντησε εκείνη. Είχε πράγματι πεθάνει ένα σκυλάκι με το όνομα αυτό, που η κοπέλα το αγαπούσε πολύ. Τότε ο πατέρας της της είπε: «Δέχομαι τον οιωνό».

14)    Εκεί πριν καλά-καλά παραδώσει στον ύπνο την ταραγμένη του ψυχή, του εμφανίστηκε ξαφνικά μια φρικτή μορφή. Νόμισε πως ερχόταν προς το μέρος του ένας άνθρωπος με πελώριο ανάστημα και βρώμικη όψη, όμοιος με είδωλο νεκρού. Μόλις τον είδε ο Κάσσιος, τον έπιασε φόβος και θέλησε να πληροφορηθεί το όνομά του. Εκείνος απάντησε πως ήταν ο Πλούτωνας. Τότε τρόμος συντάραξε τον Κάσσιο και τον ξύπνησε. Ο Κάσσιος φώναξε τους δούλους του και τους ρώτησε γι’ αυτόν τον άνθρωπο. Εκείνοι (όμως) δεν είχαν δει κανένα. Ο Κάσσιος ξανακοιμήθηκε κι ονειρεύτηκε την ίδια μορφή.

2.  Nom.   is        quae      ea        quid       mea        meus      illa       id         qui

     Gen.    eius    cuius     eius      cuius      meae      mei        illius     eius      cuius

     Dat.     ei       cui         ei         cui        meae      meo       illi        ei         cui

     Acc.    eum    quam      eam      quid      meam     meum     illam     id         quem

     Voc.      -         -              -          -        mea        mi             -         -             -

     Abl.    eo       qua         ea         quo      mea        me          illa       eo        quo

3.       bellum - bella

   filiae – filiabus

   nomine – nominibus

   somno – somnis

   facie -  -

   quem – quos

   homine – hominibus

4.    Eνεστώτας     Μέλλοντας      Παρακείμενος

   geris               geres                gessisti

   curris             curres               cucurristi

   dicis               dices                dixisti

   appares          apparebis         apparuisti

   vides              videbis             vidisti

   das                 dabis                dedisti

5.  catellus: β΄κλίση

complexum: δ΄κλίση

multum: επίρρημα

aspexit:ανήκει στα 15 ρήματα σε –io της γ΄συζυγίας

6. Ut domum ad vesperum rediit:δευτερεύουσα, επιρρηματική, χρονική πρόταση. Εισάγεται με το χρονικό σύνδεσμο ut, εκφέρεται με οριστική παρακειμένου(rediit), αναφέρεται στο παρελθόν, εκφράζει το προτερόχρονο και χρησιμεύει ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.

Cum repente apparuit ei species horrenda: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με το χρονικό σύνδεσμο cum (αντίστροφος), εκφέρεται με οριστική παρακειμένου(apparuit),δηλώνει το αιφνίδιο γεγονός και χρησιμεύει ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.

7. bellum:αντικείμενο στο απαρέμφατο gerere.

    filiae: έμμεσο αντικείμενο στο dedit.

    magnitudinis: γενική της ιδιότητας.

    effigiei: δοτική αντικειμενική από το similem.

    mortui: γενική αντικειμενική από το effigiei.

    Orcum: κατηγορούμενο στο se.

8.        Το ειδικό απαρέμφατο, όταν εξαρτάται από ρήμα ενεργητικό ή αποθετικό, παίρνει το υποκείμενό του σε πτώση αιτιατική και σε περίπτωση ταυτοπροσωπίας και σε περίπτωση ετεροπροσωπίας. Στην πρόταση¨animadvertit eam esse tristiculam¨ υπάρχει ετεροπροσωπία και το υποκείμενο eam  τίθεται σε πτώση αιτιατική.