Βουλητικές προτάσεις

Οι βουλητικές προτάσεις είναι προτάσεις ουσιαστικές που εξαρτώνται από ρήματα που σημαίνουν βούληση, της οποίας το περιεχόμενο εκφράζουν

     Εισάγονται με τους βουλητικούς συνδέσμους:

►     ut : να,

►     ut non : να μη,

►     ne : να μη, μη,

►     ne non : μη δεν,

►     quin : να μη,

►     quominus : να μη.

Οι βουλητικές προτάσεις εκφέρονται πάντα με υποτακτική γιατί το περιεχόμενό τους είναι απλώς επιθυμητό. Ακολουθούν την ακολουθία των χρόνων με μια μικρή διαφοροποίηση, όπως και οι τελικές,:

    *     Εκφέρονται με υποτακτική Ενεστώτα όταν η εξάρτηση γίνει από ρήμα αρκτικού χρόνου:

                      π.χ. hortor te ut scribas: σε προτρέπω να γράψεις.

   *      Εκφέρονται με υποτακτική Παρατατικού όταν η εξάρτηση γίνει από ρήμα ιστορικού χρόνου:

                      π.χ. hortabar te ne scriberes: σε προέτρεπα να μη γράψεις.

     Οι βουλητικές προτάσεις δεν πρέπει να συγχέονται με τις τελικές προτάσεις οι οποίες είναι επιρρηματικές. Αντιστοιχούν με το τελικό απαρέμφατο της αρχαίας ελληνικής. Οι βουλητικές προτάσεις που ακολουθούν μετά από ρήματα που σημαίνουν φροντίζω αντιστοιχούν προς τις πλάγιες ερωτήσεις της αρχαίας ελληνικής: π.χ. curat ne nostra consilia cognoscantur: φροντίζει να μη μαθευτούν τα σχέδιά μας   παράβαλε  [επιμελειται |οπως βέλτιστοι  {εσονται  οι πολιται. Αρκετά από τα ρήματα από τα οποία  εξαρτώνται βουλητικές προτάσεις συντάσσονται και με τελικό απαρέμφατο: π.χ. constituit ut tragulam mitteret = constituit tragulam mittere.

     Οι βουλητικές προτάσεις χρησιμεύουν:

² Ως αντικείμενο ρημάτων που φανερώνουν εντολή, παράκληση, ευχή, επιθυμία όπως dico (= λέγω), moneo (= συμβουλεύω), respondeo (= απαντώ, αποκρίνομαι), scribo (= γράφω), impero (= διατάζω), postulo (= απαιτώ), rogo(= παρακαλώ, ζητώ να), oro b(= παρακαλώ), peto (=  ζητώ), opto (= εύχομαι), cupio (= επιθυμώ), π.χ. opto, ut salvus redeas (= εύχομαι να επιστρέψεις γερός), cura, ut valeas (= φρόντιζε να είσαι υγιής).

² Ως υποκείμενο τριτοπρόσωπων ρημάτων ή απρόσωπων εκφράσεων, όπως sequitur (= είναι επόμενο, είναι ανάγκη), restat (=  λείπεται, υπολείπεται), reliquum est (= λείπεται, υπολείπεται), proximum est (= είναι πιθανό, ενδέχεται), iustum est (= είναι δίκαιο),prudentiae est (= είναι φρόνιμο), π.χ.prudentiae est, ut sociorum saluti consulatis (= είναι φρόνιμο να φροντίσετε για τη σωτηρία των συμμάχων).

² Ως επεξήγηση σε λέξεις που εξαρτώνται από τα προηγούμενα ρήματα, κυρίως σε ουδέτερα αντωνυμιών (id, hoc, illud κλπ.).

                      ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

1.   Με βουλητική πρόταση συντάσσονται και τα ρήματα που σημαίνουν (κωλύω), εμποδίζω, (εναντιούμαι), εναντιώνομαι, όπως deterreo, impedio, prohibeo, obsto, resisto, recuso, interdico, caveo κλπ. Κατά τη σύνταξη αυτή η βουλητική πρόταση εισάγεται με το ne (και σπανίως με το quominus), όταν τα ρήματα αυτά εκφέρονται χωρίς άρνηση. Όταν όμως εκφέρονται  με άρνηση, εισάγεται με το quin ή το quominus: lex impedit ne hoc fiat (= ο νόμος εμποδίζει να γίνει αυτό),  Socrates non recusavit quin (ή quominus) poenam subiret (= ο Σωκράτης δεν αρνήθηκε να υποστεί την ποινή).

2.   Μετά τα ρήματα velim, malim, vellen, mallem ακολουθεί κανονικά βουλητική πρόταση σε υποτακτική χωρίς σύνδεσμο π.χ. velim pater mox redeat (= θα ήθελα ύστερα από λίγο να επιστρέψει ο πατέρας).

ΕΙΣΑΓΩΓΗ	ΕΚΦΟΡΑ	ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΘΕΣΗ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ut = να (καταφατικές) ne = να μη, να quin, quominus = να,  από το να (αρνητικές)	ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ *  α) ΕΝΕΣΤΩΤΑ: όταν αναφέρονται στο παρόν ή μέλλον (εξάρτηση από αρκτικό χρόνο) β) ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΥ: όταν αναφέρονται στο παρελθόν (εξάρτηση από ιστορικό χρόνο)      * Ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων.	ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ α) αντικείμενο και β)υποκείμενο ρημάτων που σημαίνουν: διατάζω, ζητώ, παρακαλώ, προτρέπω, πείθω, αποφασίζω, επιτρέπω, φροντίζω.	- Το περιεχόμενό τους είναι απλώς επιθυμητό.