Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2010

Η περιφραστική συζυγία


Ενεργητική Περιφραστική Συζυγία
(= Coniugatio Periphrastica Activa).

    i.     Η ενεργητική Περιφραστική συζυγία χρησιμοποιείται για να δηλωθεί επικείμενη ενέργεια, πρόθεση τέλεσης μιας πράξης, αναπόφευκτη εξέλιξη κλπ.
   ii.     Η ενεργητική περιφραστική συζυγία σχηματίζεται από την μετοχή του μέλλοντα + τύποι του ρήματος sumfuiesse. Στην περίπτωση αυτή η μετοχή επέχει θέση κατηγορουμένου στο υποκείμενο του τύπου του sum.
  iii.     Αυτονόητο είναι ότι κάθε ρήμα που διαθέτει μετοχή μέλλοντα είναι δυνατό και να σχηματίζει ενεργητική περιφραστική συζυγία.
  iv.     Η ενεστωτική υποτακτική της περιφραστικής συζυγίας συμπίπτει κατά τον τύπο και τη σημασία με την υποτακτική του μέλλοντα του οικείου ρήματος.


Η Ενεργητική Περιφραστική Συζυγία του ρήματος scriboscripsiscriptumscribere  (= γράφω).

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ


scripturus – a – um sum
scripturus – a – um sim
scripturum – am – um esse

scripturus – a – um es
scripturus – a – um sis
scripturos – as – a  esse

scripturus – a – um est
scripturus – a – um sit


scripturi – ae – a sumus
scripturi – ae – a  simus


scripturi – ae – a estis
scripturi – ae – a  sitis


scripturi – ae – a sunt
scripturi – ae – a  sint



ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

scripturus – a – um eram
scripturus – a – um essem
scripturus – a – um eras
scripturus – a – um esses
scripturus – a – um erat
scripturus – a – um esset
scripturi – ae – a  eramus
scripturi – ae – a  essemus
scripturi – ae – a  eratis
scripturi – ae – a  essetis
scripturi – ae – a  erant
scripturi – ae – a  essent

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

scripturus – a – um ero
scripturus – a – um sim
scripturus – a – um eris
scripturus – a – um  sis
scripturus – a – um erit
scripturus – a – um  sit
scripturi – ae – a  erimus
scripturi – ae – a   simus
scripturi – ae – a  eritis
scripturi – ae – a   sitis
scripturi – ae – a  erunt
scripturi – ae – a   sint

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ


scripturus – a – um fui
scripturus – a – um fuerim
scripturum – am – um fuisse

scripturus – a – um fuisti
scripturus – a – um fueris
scripturos – as – a  fuisse

scripturus – a – um fuit
scripturus – a – um fuerit


scripturi – ae – a fuimus
scripturi – ae – a  fuerimus


scripturi – ae – a fuistis
scripturi – ae – a  fueristis


scripturi – ae – a fuerunt / -re
scripturi – ae – a  fuerint


 

ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

scripturus – a – um fueram
scripturus – a – um fuissem
scripturus – a – um fueras
scripturus – a – um fuissses
scripturus – a – um fuerat
scripturus – a – um fuisset
scripturi – ae – a  fueramus
scripturi – ae – a   fuissemus
scripturi – ae – a  fueratis
scripturi – ae – a   fuissetis
scripturi – ae – a  fuerant
scripturi – ae – a   fuissent

ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

scripturus – a – um fuero
scripturus – a – um fueris
scripturus – a – um fuerit
scripturi – ae – a  fuerimus
scripturi – ae – a  fueritis
scripturi – ae – a  fuerint


2. Παθητική Περιφραστική Συζυγία
(= Coniugatio Periphrastica passiva).

    i.     Η παθητική περιφραστική συζυγία χρησιμοποιείται για να δηλωθεί αυτό που πρέπει να γίνει κατ’ ανάγκη ή κατ’ επιταγή.
   ii.     Η παθητική περιφραστική συζυγία σχηματίζεται από το γερουνδιακό + τους τύπους του ρήματος sumfuiesse.
  iii.     Αυτονόητο είναι κάθε ρήμα που διαθέτει γερουνδιακό  είναι δυνατό και να σχηματίζει παθητική περιφραστική συζυγία
  iv.     Στην περίπτωση της προσωπικής σύνταξης (= ονομαστική γερουνδιακού + sum, es, est κλπ. + υποκείμενο + δοτική του ποιητικού αιτίου) το γερουνδιακό επέχει θέση κατηγορουμένου στον τύπο του sum, ενώ στην περίπτωση της απρόσωπης σύνταξης (= ουδέτερο γερουνδιακού + est, sit κλπ., erat, esset κλπ. + αντικείμενο οποιασδήποτε πτώσης πλην αιτιατικής + δοτική του ποιητικού αιτίου) έχουμε την αντιστοιχία: ουδέτερο γερουνδιακού + est ή sit κλπ.= debet ή oportet κλπ. (ή debet ή debeat κλπ.) + απαρέμφατο του ρήματος από το οποίο προέρχεται το γερουνδιακό (subveniendum est = oportet/debet subvenire).


Η Παθητική Περιφραστική Συζυγία του ρήματος deleodelevideletum delere (= σκοτώνω) // deleordeletus sumdeleri (= σκοτώνομαι, φονεύομαι).

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ


delendus – a – um  sum
delendus – a – um sim
delendum – am – um esse

delendus – a – um  es
delendus – a – um sis
delendos – as – a esse

delendus – a – um  est
delendus – a – um sit


delendi – ae – a  sumus
delendi – ae – a  simus


delendi – ae – a  estis
delendi – ae – a  sitis


delendi – ae – a  sunt
delendi – ae – a  sint



ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

delendus – a – um eram
delendus – a – um essem
delendus – a – um eras
delendus – a – um esses
delendus – a – um erat
delendus – a – um esset
delendi – ae – a eramus
delendi – ae – a essemus
delendi – ae – a eratis
delendi – ae – a essetis
delendi – ae – a erant
delendi – ae – a essent

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ

delendus – a – um ero
delendum – am – um fore
delendus – a – um eris
delendos – as – a  fore
delendus – a – um erit

delendi – ae – a erimus

delendi – ae – a eritis

delendi – ae – a erunt


ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ[1]


delendus – a – um fui 
delendus – a – um fuerim
delendum – am – um fuisse

delendus – a – um  fuisti
delendus – a – um fueris
delendos – as – a fuisse

delendus – a – um  fuit
delendus – a – um fuerit


delendi – ae – a  fuimus
delendi – ae – a  fuerimus


delendi – ae – a  fuistis
delendi – ae – a  fueritis


delendi – ae – a  fuerunt / -re
delendi – ae – a  fuerint



ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

delendus – a – um fueram
delendus – a – um fuissem
delendus – a – um fueras
delendus – a – um fuisses
delendus – a – um fuerat
delendus – a – um fuisset
delendi – ae – a fueramus
delendi – ae – a fuissemus
delendi – ae – a fueratis
delendi – ae – a fuissetis
delendi – ae – a fuerant
delendi – ae – a fuissent




ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ



ΟΡΙΣΤΙΚΗ



delendus – a – um fuero


delendus – a – um fueris


delendus – a – um fuerit


delendi – ae – a fuerimus


delendi – ae – a fueritis


delendi – ae – a fuerint








[1] Η χρήση του απαρεμφάτου του Μέλλοντα είναι σπάνια.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.