Λατινικά: Επίθετα τρίτης (3ης) κλίσης

Τα επίθετα της τρίτης (3^ης) κλίσης  μπορεί να είναι:

1.    τριγενή (3 γενή) και τρικατάληκτα (3 κατάληκτα)  και	αρσ:	– er
να λήγουν σε:	θηλ:	– (e)ris
	ουδ:	– (e)re

		A	B
2.    τριγενή (3 γενή) και δικατάληκτα (2 κατάληκτα)  και	αρσ: θηλ:
να λήγουν σε:		– is	– ior
	ουδ:	– e	– ius

3.    τριγενή (3 γενή) και μονοκατάληκτα (1 κατάληκτα)  και	αρσ, θηλ, ουδ:	- x, - e, - r, - us, - es, - ns, - l.
να λήγουν σε:

Π Α Ρ Α Τ Η Ρ Η Σ Ε Ι Σ:

1.    Τα τριτόκλιτα επίθετα έχουν την αφαιρετική του ενικού σε – i.

2.    Τα τριτόκλιτα επίθετα σχηματίζουν τη γενική του πληθυντικού σε – ium.

3.    Τα τριτόκλιτα επίθετα σχηματίζουν την ονομαστική, αιτιατική και κλητική του πληθυντικού σε – ia.

 Ε Ξ Α Ι Ρ Ε Σ Ε Ι Σ:

1.    Εξαιρούνται και σχηματίζουν κανονικά την αφαιρετική του ενικού σε – e και την ονομαστική, αιτιατική και κλητική του πληθυντικού σε – a:

a)    τα συγκριτικά επίθετα, π.χ. altior, altius: αφαιρ. ενικ: altiore, ονομ., αιτ., κλητ., ουδετέρου altiora.

b)    τα μονοκατάληκτα επίθετα: dives[1] (: πλούσιος 35), compos (: εγκρατής), particeps (: μέτοχος), pauper (: φτωχός), superstes (: επιζών), vetus (: παλαιός).

2.    Έχουν τη γενική του πληθυντικού σε – um (αν και σχηματίζουν την αφαιρετική ενικού σε – i) τα επίθετα: inops (: ενδεής 44), memor (: μνήμων).

ΚΛΙΣΗ ΤΡΙΚΑΤΑΛΗΚΤΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ

	er – ris – re
	Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
ονομ:	celer[2]	celeris	celere
γεν:	celeris	celeris	celeris
δοτ:	celeri	celeri	celeri
αιτ:	celerem	celerem	celere
κλητ:	celer	celeris	celere
αφαιρ:	celeri	celeri	celeri
	Πληθυντικός αριθμός
ονομ:	celeres	celeres	celeria
γεν:	celerium	celerium	celerium
δοτ:	celeribus	celeribus	celeribus
αιτ:	celeres	celeres	celeria
κλητ:	celeres	celeres	celeria
αφαιρ:	celeribus	celeribus	celeribus

	er – ris – re
	Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
ονομ:	acer	acris	acre
γεν:	acris	acris	acris
δοτ:	acri	acri	acri
αιτ:	acrem	acrem	acre
κλητ:	acer	acris	acre
αφαιρ:	acri	acri	acri
	πληθυντικος αριθμος
ονομ:	acres	acres	acria
γεν:	acrium	acrium	acrium
δοτ:	acribus	acribus	acribus
αιτ:	acres	acres	acria
κλητ:	acres	acres	acria
αφαιρ:	acribus	acribus	acribus

ΚΛΙΣΗ ΔΙΚΑΤΑΛΗΚΤΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ

	– is – e
	Ενικός αριθμός
	αρσενικό & θηλυκό	ουδέτερο
ονομ:	facilis	facile
γεν:	facilis	facilis
δοτ:	facili	facili
αιτ:	facilem	facile
κλητ:	facilis	facile
αφαιρ:	facili	facili
	Πληθυντικός αριθμός
ονομ:	faciles	facilia
γεν:	facilium	facilium
δοτ:	facilibus	facilibus
αιτ:	faciles	facilia
κλητ:	faciles	facilia
αφαιρ:	facilibus	facilibus
	– ior – ius[3]
	Ενικός αριθμός
	αρσενικό & θηλυκό	ουδέτερο
ονομ:	altior	altius
γεν:	altioris	altioris
δοτ:	altiori	altiori
αιτ:	altiorem	altius
κλητ:	altior	altius
αφαιρ:	altiore	altiore
	Πληθυντικός αριθμός
ονομ:	altiores	altiora
γεν:	altiorum	altiorum
δοτ:	altioribus	altioribus
αιτ:	altiores	altiora
κλητ:	altiores	altiora
αφαιρ:	altioribus	altioribus

ΚΛΙΣΗ ΜΟΝΟΚΑΤΑΛΗΚΤΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ

	– x
	Ενικός αριθμός
	αρσενικό & θηλυκό	ουδέτερο
ονομ:	felix	felix
γεν:	felicis	felicis
δοτ:	felici	felici
αιτ:	felicem	felix
κλητ:	felix	felix
αφαιρ:	felici	felici
	πληθυντικος αριθμος
ονομ:	felices	felicia
γεν:	felicium	felicium
δοτ:	felicibus	felicibus
αιτ:	felices	felicia
κλητ:	felices	felicia
αφαιρ:	felicibus	felicibus

	– ns
	Ενικός αριθμός
	αρσενικό & θηλυκό	ουδέτερο
ονομ:	prudens	prudens
γεν:	prudentis	prudentis
δοτ:	peudenti	prudenti
αιτ:	prudentem	prudens
κλητ:	prudens	prudens
αφαιρ:	prudenti	prudenti
	Πληθυντικός αριθμός
ονομ:	prudentes	prudentia
γεν:	prudentium	prudentium
δοτ:	prudentibus	prudentibus
αιτ:	prudentes	prudentia
κλητ:	prudentes	prudentia
αφαιρ:	prudentibus	prudentibus

---

[1] Από όλα αυτά τα επίθετα μας ενδιαφέρει μόνο το dives το οποίο υπάρχει στα κείμενά μας. Εξάλλου είναι το μοναδικό – μαζί με το vetus – που σχηματίζει πληθυντικό ουδετέρου: ditia (αντί divitia à με απλολογία).

[2] Από τα τρικατάληκτα το celer – celeris – celere είναι το μοναδικό. Όλα τα άλλα συγκόπτουν το – e πριν το – r σ’ όλες τις πτώσεις πλην ονομαστικής και κλητικής ενικού του αρσενικού γένους π.χ. acer – acris – acre.

[3] Έτσι κλίνονται όλα τα επίθετα συγκριτικού βαθμού.