Τρίτη 26 Απριλίου 2011

Προτεινόμενο διαγώνισμα Λατινικών Γ Λυκείου, μαθήματα 46, 47

Α. Να μεταφραστούν τα ακόλουθα αποσπάσματα:
46. Philosophi mundum censent regi numine deorum; eum esse putant quasi communem urbem et civitatem hominum et deorum, et unum quem que nostrum eius mundi esse partem; ex quo illud natura consequitur, ut communem utilitatem nostrae anteponamus.
47. Tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva. Cum illa respondisset «ego, pater, cana esse malo», mendacium illi pater obiecit: «Non dubito quin calva esse nolis. Quid ergo non times ne istae te calvam faciant?»

Β. Γραμματική:
1.α. Να γραφεί η γενική ενικού και πληθυντικού των ακόλουθων ουσιαστικών: mundum, deorum, urbem, filiam, annos.
1.β. eum: Να γραφεί η γενική και δοτική του ενικού και πληθυντικού αριθμού στο θηλυκό και ουδέτερο γένος.
unum quem que: Να γραφεί η γενική και δοτική του ενικού και πληθυντικού αριθμού στο γένος που βρίσκεται.
illi: Να γραφεί η αιτιατική και αφαιρετική του ενικού και πληθυντικού στο θηλυκό και ουδέτερο γένος.
1.γ. regi: Να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων της Ενεργητικής και Μέσης φωνής. Να λάβετε υπόψη σας το υποκείμενο του απαρεμφάτου στο κείμενο.
censentΝα κλιθεί η  Προστακτική του  Ενεστώτα και Μέλλοντα στην Ενεργητική φωνή.
anteponamus: Να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος στη φωνή που βρίσκεται. Για τον περιφραστικό τύπο να λάβετε υπόψη σας το υποκείμενο.
1.δ. mallet: Να γραφεί το β' ενικό του Ενεστώτα, Παρατατικού και Παρακειμένου της Οριστικής και Υποτακτικής.
nolis: Να γραφεί το γ' πληθυντικό του Ενεστώτα και Υπερσυντελίκου στην Οριστική και Υποτακτική.
faciant: Να γραφεί το β' πληθυντικό του Ενεστώτα και Παρακειμένου στην Οριστική και Υποτακτική σε ενεργητική και παθητική φωνή.
Γ. Συντακτικό:
1 .α. Ο πλάγιος λόγος να γίνει ευθύς:
i)             Philosophi mundum cencent regi numine deorum.
ii)           ii)Tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva.
1.β. Ο ευθύς λόγος να γίνει πλάγιος:
Cum illa respondisset «ego, pater cana esse malo» mendacium illi pater obiecit.
2.α. Να αναγνωριστεί η ακόλουθη δευτερεύουσα πρόταση: «ne istae te calvam faciant».
2.β. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι ακόλουθες λέξεις: eum, deorum, utilitatem, cana (το πρώτο), te:
Απαντήσεις
Α. Μετάφραση:
46. Οι φιλόσοφοι πιστεύουν ότι ο κόσμος κυβερνιέται από τη βούληση των θεών. Νομίζουν ότι αυτός είναι σαν κοινή πόλη και πολιτεία των ανθρώπων και των θεών και ότι ο καθένας από εμάς είναι μέρος αυτού του κόσμου: από αυτό συνεπάγεται από τη φύση το εξής, να βάζουμε το γενικό καλό πάνω από το δικό μας. (από το ατομικό μας).
47. Τότε ρώτησε την κόρη του, αν θα προτιμούσε να είναι ασπρομάλλα ή φαλακρή μετά από λίγα χρόνια. Όταν εκείνη απάντησε: «Εγώ, πατέρα, προτιμώ να είμαι ασπρομάλλα», της πρόβαλε το ψεύτικο επιχείρημα: «Δεν αμφιβάλλω ότι δεν επιθυμείς να είσαι φαλακρή. Γιατί λοιπόν δεν φοβάσαι μήπως αυτές εδώ σε κάνουν φαλακρή;».

Β. Γραμματική:
1.α. Gen. Sing: mundi, dei, urbis, filiae, anni.
Gen. Plur: mundorum, deorum, urbium, filiarum, annorum.

1.β. Gen. Sing: eius, eius.
Dat. Sing: ei, ei.
Gen. Plur: earum, eorum.
Dat. Plur: eis/iis/is, eis/iis/is.

Gen. Sing: unius cuiusque.
Dat. Sing: uni cuique.
Gen Plur: unorum quorumque.
Dat Plur: unis quibusque.

Acc Sing: illam illud.
Abl Sing: illa illo.
Acc Plur: illas illa.
Abl Plur: illisillis.

1.γ. Praesens: regere/regi
Futurum: recturum esse/ rectum iri
Perfectum: rexisse / rectum esse
Fut. exactum: - / rectum fore
Praesens: cense/censete
Futurum: censeto/censeto consetote / censento

Pr: anteponamus
Imper: anteponeremus
Fut: anteposituri simus
Perf: anteposuerimus
Plusquam perf: anteposuissemus
Fut ex: -

1.δ. Praesens: mavis / malis
Imperf: malebas / malles
Perf: maluisti / malueris

Praesens: nolunt / nolint
Plusquam perf: noluerant / noluissent

Praesens: facitis / faciatis
Perfectum: fecistis / feceritis
Praesens: fitis / fiatis
Perfectum: facti estis / facti sitis

Γ. Συντακτικό:
1.α.  i) «Mundus numine deorum regitur».
ii) «Utrum post aliquod annos cana esse mavis an calva?». 

1.β. Cum illa patri respondisset se canam esse malle, mendacium illi pater obiecit.

2.a. ne istae te calvam faciant: δευτερεύουσα ενδοιαστική, εισάγεται με τον ενδοιαστικό σύνδεσμο ne επειδή δηλώνει φόβο μήπως γίνει κάτι. Εκφέρεται με υποτακτική επειδή ο φόβος είναι κάτι ενδεχόμενο ή πιθανό, χρόνου ενεστώτα επειδή εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου και δηλώνει το σύγχρονο στο παρόν. Ο φόβος είναι ιδιωμένος τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση) και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησης του. Λειτουργεί ως αντικείμενο στο ρήμα «times», (φόβου σημαντικό).

2.β. eum: είναι υποκείμενο στο ειδικό απαρέμφατο esse.
deorum: είναι γενική υποκειμενική στο numine.
utilitatem: είναι άμεσο αντικείμενο στο anteponamus.
cana: είναι κατηγορούμενο στο εννοούμενο υποκείμενο filia.
te: είναι αντικείμενο στο faciant.

Πηγή: Τα Νέα, Υποψήφιος, Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.