Ο εθελοντισμός είναι μια πράξη μέσα από την οποία οι πολίτες αποκτούν νέες δεξιότητες, βάσει των οποίων ωθούνται στο να αποτελέσουν ενεργές δυνάμεις προσφοράς στην κοινότητα τους. Ο εθελοντισμός δεν έχει πλαίσια και όρια, είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και διαστάσεις με βάση τις αξίες, τις αρχές και την κοινωνικο -οικονομική και πολιτισμική πραγματικότητα της κοινωνίας.
Οι εθελοντές προέρχονται από όλα τα στρώματα της κοινωνίας. Αν λάβουμε υπόψη ότι ένας εθελοντής μπορεί να είναι οποιασδήποτε ηλικίας, οικονομικής κατάστασης, μορφωτικού υπόβαθρου, τότε μπορούμε εύκολα να ισχυριστούμε ότι σχεδόν όλοι οι πολίτες μπορούν να είναι υποψήφιοι εθελοντές.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ
Εθελοντής είναι ο πολίτης εκείνος που προσφέρει ανιδιοτελώς τον ελεύθερο του χρόνο ή τη γνώση του για χρήσιμες δράσεις, προς όφελος άλλων, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα. Με αυτή την έννοια, ο εθελοντισμός, ταυτίζεται με τη φιλανθρωπία, όπως χρησιμοποιήθηκε κατά την κλασική εποχή, κυρίως για να αποδώσει μια καινούργια αρετή, την αγάπη για το συνάνθρωπο. Η διαφορά ανάμεσα στον εκπαιδευμένο εθελοντή και στην πρώτη έννοια, της φιλανθρωπίας, είναι ότι ο εθελοντής αντιμετωπίζει τα άτομα, στα οποία προσφέρει εθελοντική εργασία, όχι με οίκτο, αλλά, σαν άτομα ισότιμα, τα οποία περνούν δυσκολίες και στα οποία μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες.
Εθελοντισμός είναι η μη αμειβόμενη και δίχως επαγγελματική εξέλιξη δραστηριοποίηση των πολιτών, που αποβλέπει στην ευημερία του συνανθρώπου, της κοινότητας και της κοινωνίας γενικότερα. Δεν περιορίζεται μόνο στην παροχή ανιδιοτελούς κοινωνικού έργου, αλλά περισσότερο αφορά μια στάση ζωής με ιδιαίτερες αξίες, όπως η φιλανθρωπία, η αλληλεγγύη, η κοινωνική δικαιοσύνη και η κοινωνική συμμετοχή.
Οι εθελοντές προσεγγίζονται και θεωρούνται περισσότερο συνεργάτες παρά φιλάνθρωποι. Εντάσσονται στη λειτουργία των υπηρεσιών και των προγραμμάτων κάποιου οργανισμού, αναλαμβάνουν εξειδικευμένους ρόλους, συναλλάσσονται με τα μέλη του προσωπικού και τους ωφελούμενους.
Η προσφορά εθελοντικής υπηρεσίας, έχει πολλές μορφές δράσης: συνοδεία, βοήθεια στο σπίτι, εμψύχωση, πρόληψη, δωρεά αίματος, μεταφορά ασθενών, επανένταξη, τηλεφωνική ακρόαση, εξειδικευμένες και επαγγελματικές παροχές, υγειονομική φροντίδα, ψυχαγωγία, κοινωνική γραμματεία, νομική βοήθεια κ.λ.π.
ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ
Υπάρχει, επίσης, ο διεθνής εθελοντισμός: ως προσφορά αλληλεγγύης και γνώσης στις χώρες του Τρίτου κόσμου ή ανθρωπιστικών υπηρεσιών στις ζώνες πολεμικών συγκρούσεων. Σε ανάπτυξη βρίσκεται επίσης, ο περιβαλλοντικός εθελοντισμός, μέσω της ανάπτυξης πρωτοβουλιών για την καθαριότητα των δασών και των παραθαλάσσιων περιοχών, της οργάνωσης προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των παιδιών και των νέων κ.λπ. Τέλος, υπάρχει ο πολιτιστικός εθελοντισμός, η οργάνωση από νεανικές ιδίως εθελοντικές οργανώσεις, πολιτιστικών, θεατρικών, μουσικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων που εκφράζουν τη νεανική φαντασία και δημιουργικότητα , πέρα από τη λογική της αγοράς και του κέρδους.
Η ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
H εθελοντική δράση αποτελεί μαθησιακή-μορφωτική λειτουργία. Ενισχύει την απόκτηση κοινωνικών, επικοινωνιακών και επαγγελματικών δεξιοτήτων και αναπτύσσει νέες ικανότητες. Ενδυναμώνει και δίνει νέο περιεχόμενο στη ζωή των ατόμων. Αυξάνει τη δυνατότητα ενεργής συμμετοχής των νέων στη ζωή και την εργασία. Αποτελεί εν δυνάμει χώρο ανάπτυξης νέων κοινωνικών υπηρεσιών, αυξάνοντας την απασχόληση. Η εθελοντική δράση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μάχη της ανεργίας και αποτελεί πηγή θέσεων εργασίας.
Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Στο Ηνωμένο Βασίλειο 23 εκατομμύρια άνθρωποι προσφέρουν εθελοντική εργασία κάθε χρόνο, αποτελώντας ένα εργατικό δυναμικό ισοδύναμο με 180.000 εργαζομένους πλήρους απασχόλησης - για κάθε ΕΥΡΩ της δημόσιας χρηματοδότησης που δαπανάται για να υποστηριχθεί ο εθελοντισμός, οι εθελοντές προσφέρουν εργασία αξίας 30 ΕΥΡΩ - η οικονομική αξία του επίσημου εθελοντισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει υπολογισθεί σε περισσότερα από 65 δις ΕΥΡΩ ετησίως, ή 7,9% του ΑΕΠ.
Οι Βέλγοι αφιερώνουν 5 ώρες την εβδομάδα σε εθελοντικές δραστηριότητες χωρίς αμοιβή, το οποίο είναι ισοδύναμο με περίπου 200.000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Το 2002 ο χρόνος που αφιερώθηκε σε εθελοντικές εργασίες, σε διάφορους συνδέσμους /οργανώσεις στην Γαλλία, ήταν ισοδύναμος με περισσότερα από 716.000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.
Στη Γερμανία, 23 εκατομμύρια πολίτες (36%) συμμετέχουν σε διάφορα είδη εθελοντικών εργασιών.
Στην Ιρλανδία το 33% του ενήλικου πληθυσμού (δηλ. περίπου 1.287.000 άτομα) ασχολείται με τον εθελοντισμό.
Το 2004 στην Πολωνία, περίπου 5,4 εκατομμύρια πολίτες ασχολήθηκαν με τον εθελοντισμό, το οποίο αντιπροσωπεύει το 18,3% του συνολικού πληθυσμού. Η κατ' εκτίμηση οικονομική αξία του εθελοντισμού, που υπολογίστηκε από τον πολλαπλασιασμό του αριθμού των κατ’ αντιστοιχία εργαζομένων σε θέσεις πλήρους απασχόλησης (εθελοντές) με τον μέσο όρο μισθού στον συγκεκριμένο τομέα, ανήλθε στα 124 εκατομμύρια ΕΥΡΩ.
ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ
Στη χώρα μας, οι όποιες προσπάθειες υπήρξαν ή υπάρχουν, ξεκίνησαν από ευαισθητοποιημένους ιδιώτες οι οποίοι σηκώνοντας το σταυρό της κρατικής αδιαφορίας ή έλλειψης ευαισθησίας, προχώρησαν σε δημιουργία ΜΗ κρατικών και ΜΗ κερδοσκοπικών εταιριών, προσπαθώντας να επιλύσουν σοβαρά κοινωνικά προβλήματα ιδίως στον τομέα της κοινωνικής ευαισθησίας. Τέτοιες οργανώσεις είναι «Το χαμόγελο του παιδιού», «Η ΙΑΣΙΣ» κλπ.
ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ
Πριν από λίγες ημέρες είδαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία στοιχεία για την τρομακτική έκρηξη της ανεργίας σε πανελλαδικό αλλά και τοπικό επίπεδο.
Μια εξέλιξη ιδιαίτερα δυσάρεστη και ανησυχητική καθώς το μέγεθος της κρίσης φαίνεται να διογκώνεται αφενός, αφετέρου να προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις σε τομείς κρίσιμους για την κοινωνία.
Περισσότερο από ποτέ λοιπόν, επιβάλλεται η υιοθέτηση μιας πολιτικής με αναπτυξιακή λογική, που θα στοχεύει, τόσο στην ενίσχυση της απασχόλησης ,όσο και στη στήριξη της κοινωνικής συνοχής.
Και ενώ σε κεντρικό επίπεδο, αυτή η πολιτική αναζητείται σε ένα μίγμα που θα συνδυάζει τη δημοσιονομική σταθερότητα με την οικονομική ανάπτυξη, σε τοπικό επίπεδο, οι αρχές αναζητούν τις δικές τους απαντήσεις και το δικό τους ρόλο, ως οντότητες που διαθέτουν πολιτικό σχεδιασμό, αλλά και κινηματική δράση, με δομές έτοιμες να δεχθούν οργανωτικά τη λαϊκή διαθεσιμότητα, που μπορεί να αποδειχθεί καταλυτικός παράγοντας.
Είναι αλήθεια πως σε περιόδους γενικευμένης κρίσης όπως η σημερινή, μπορούν να δημιουργηθούν οι απαραίτητοι όροι για την εμφάνιση νέων σχέσεων, στα ερείπια του υπάρχοντος συστήματος. Μέσα στο παλιό που αργοπεθαίνει, γεννιέται το νέο, που αναγγέλλει τη δυνατότητα μετασχηματισμού της ίδιας της κοινωνίας.
Εάν οι τοπικές κοινωνίες αντιληφθούν αυτή τη δυνατότητα και την κάνουν πράξη, θα δώσουν ένα νόημα στην επαγγελία της κοινωνικής μέριμνας και πρόνοιας και θα μετατρέψουν τις δυνάμεις της ουδετερότητας, σε δυνάμεις αλλαγής και ουσιαστικής αντίδρασης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου