ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ∆΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
∆ΕΥΤΕΡΑ 23 ΜΑΪΟΥ 2011
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα:
Et si habet Asia suspicionem quandam luxuriae, Murenam laudare debemus, quod Asiam vidit sed in Asia continenter vixit. Quam ob rem accusatores non Asiae nomen Murenae obiecerunt, ex qua laus familiae, memoria generi, honos et gloria nomini constituta est, sed aliquod flag it ium ac dedecus aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum.
Porcia, Bruti uxor, cum viri sui consilium de interficiendo Caesare cognovisset, cultellum tonsorium quasi unguium resecandorum causa poposcit eoque velut forte elapso se vulneravit. Clamore deinde ancillarum in cubiculum vocatus Brutus ad eam obiurgandam venit quod tonsoris praeripuisset officium. Cui secreto Porcia «non est hoc» inquit «temerarium factum meum, sed certissimum indicium amoris mei erga te tale consilium molientem...».
Μονάδες 40
Παρατηρήσεις
Β1. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
suspicionem: την κλητική ενικού
quandam: την αιτιατική ενικού στο ουδέτερο γένος
luxuriae: την αιτιατική ενικού
rem: τη δοτική πληθυντικού
laus: τη γενική ενικού
generi: την αιτιατική ενικού
nomini: την ονομαστική πληθυντικού
viri: τη γενική πληθυντικού
cultellum: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
eoque: την αιτιατική πληθυντικού στο ίδιο γένος
clamore: την ονομαστική ενικού
tonsoris: τη δοτική πληθυντικού
hoc: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό στο ίδιο γένος
certissimum: την αφαιρετική ενικού του θετικού βαθμού στο ίδιο γένος
te: το ίδιο πρόσωπο στη γενική του ίδιου αριθμού
Μονάδες 15
Β2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
habet: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο του παρακειμένου της οριστικής στην ίδια φωνή
laudare: το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα της υποτακτικής στην ίδια φωνή
vidit: το δεύτερο ενικό πρόσωπο του παρατατικού της οριστικής στην ίδια φωνή
vixit: το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο του παρακειμένου της υποτακτικής στην ίδια φωνή
obiecerunt: το τρίτο ενικό πρόσωπο του μέλλοντα της οριστικής στην ίδια φωνή
constituta est: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο του υπερσυντελίκου της οριστικής στην ίδια φωνή
deportatum: το δεύτερο ενικό πρόσωπο του μέλλοντα της οριστικής της ενεργητικής φωνής
cognovisset: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο του υπερσυντελίκου της οριστικής της παθητικής φωνής (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο)
poposcit: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο του υπερσυντελίκου της οριστικής στην ίδια φωνή
elapso: τη μετοχή του ίδιου χρόνου στην ονομαστική πτώση του ενικού αριθμού στο θηλυκό γένος
vulneravit: το δεύτερο ενικό πρόσωπο του μέλλοντα της παθητικής φωνής
venit: το απαρέμφατο του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής
praeripuisset: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο του παρακειμένου της υποτακτικής της ενεργητικής φωνής
est: το απαρέμφατο του παρακειμένου
molientem: το απαρέμφατο του ενεστώτα
Μονάδες 15
Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων: Asiam, laus, aliquod, uxor, ancillarum, factum
Μονάδες 12
Γ1β. «non est hoc temerarium factum meum»: να γίνει η πρόταση απαρεμφατική με εξάρτηση από τη φράση Porcia dicit.
Μονάδες 3
Γ2α. Να αναγνωρίσετε το είδος της παρακάτω πρότασης (μονάδα 1), να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής της (μονάδα 1), την έγκλιση (μονάδες 2) και τον χρόνο εκφοράς της (μονάδες 3).
«cum viri sui consilium de interficiendo Caesare cognovisset»
Μονάδες 7
Γ2β. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των όρων των δύο παρακάτω προτάσεων:
— Si habet Asia suspicionem quandam luxuriae
— Murenam laudare debemus
Μονάδες 8
Απαντήσεις:
Α1. Μετάφραση:
30. Κι αν η Ασία κρύβει κάποια υποψία τρυφής, έχουμε υποχρέωση να επαινέσουμε το Μουρήνα, γιατί είδε την Ασία αλλά έζησε στην Ασία με εγκράτεια. Για το λόγο αυτό οι κατήγοροί του δε χρησιμοποίησαν για μομφή εναντίον του Μουρήνα το όνομα «Ασία», από την οποία γεννήθηκε έπαινος για την οικογένειά του, υστεροφημία για τη γενιά του, τιμή και δόξα για το όνομά του. αντίθετα τον κατηγόρησαν για κάποια ατιμία και ντροπή που φορτώθηκε στην Ασία ή έφερε μαζί του από την Ασία.
49. Σαν έμαθε η Πόρκια, η γυναίκα του Βρούτου, το σχέδιο του άνδρα της να δολοφονήσει τον Καίσαρα,[1] ζήτησε ένα ξυράφι μανικιουρίστα τάχα για να κόψει τα νύχια της και αυτοτραυματίστηκε[2] με αυτό καθώς[3] της γλίστρησε δήθεν τυχαία. Έπειτα ο βρούτος, που οι υπηρέτριες τον κάλεσαν στην κρεβατοκάμαρά της με ξεφωνητά, ήλθε για να τη μαλώσει που τάχα είχε κλέψει την τέχνη του μανικιουρίστα. Τότε η Πόρκια του είπε κρυφά: «Αυτό που έκανα[4] δεν ήταν πράξη ασυλλόγιστη αλλά μια ξεκάθαρη απόδειξη της αγάπης μου για σένα που ετοιμάζεις[5] τέτοιο σχέδιο.
Β1. suspicionem: suspicio
quandam: quoddam
luxuriae: luxuriam
rem: rebus
laus: laudis
generi: genus
nomini: nomina
viri: virorum
cultellum: cultellos
eoque: eosque
clamore: clamor
tonsoris: tonsoribus
hoc: haec
certissimum: certo
te: tui
Β2. habet: habuistis
laudare: laudemus
vidit: videbas
vixit: vixerimus
obiecerunt: obicient
constituta est: cinstitutae erant
deportatum: deportabis
cognovisset: cognitae erant
poposcit: poposceratis
elapso: elapsa
vulneravit: vulneraberis – re
venit: venire
praeripuisset: praeripuerint
est: fuisse
molientem: moliri
Γ1α. Asiam = αντικείμενο του ρήματος vidit,
laus = υποκείμενο του ρήματος constituta est,
aliquod = επιθετικός προσδιορισμός στα flagitium και dedecus,
uxor = παράθεση στο Porcia,
ancillarum = γενική υποκειμενική από το clamore,
factum = κατηγορούμενο στο hoc από το συνδετικό est
Γ1β. Porcia dicit non esse hoc temerarium factum suum
Γ2α. cum viri sui consilium de interficiendo Caesare cognovisset = δευτερεύουσα χρονική πρόταση. Εισάγεται με τον ιστορικό ή διηγηματικό σύνδεσμο cum που χρησιμοποιείται για διηγήσεις του παρελθόντος. Υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση ανάμεσα στην κύρια και τη δευτερεύουσα δημιουργώντας μια σχέση αιτίου και αιτιατού ανάμεσά τους. Εκφράζοντας λοιπόν το υποκειμενικό στοιχείο, εκφέρεται με υποτακτική. Ο χρόνος είναι υπερσυντέλικος (cognovisset), γιατί η εξάρτηση έχει γίνει από ρήμα ιστορικού χρόνου (ιστορικός παρακείμενος poposcit) και δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.
Γ2β. si habet Asia suspicionem quandam luxuriae = δευτερεύουσα υποθετική πρόταση. Εισάγεται με τον υποθετικό σύνδεσμο si και εκφέρεται με οριστική ενεστώτα (habet). Η απόδοση είναι οριστική ενεστώτα (debemus) και ο υποθετικός λόγος που σχηματίζεται είναι του α΄ είδους: ανοιχτή υπόθεση στο παρόν.
habet = ρήμα Asia = υποκείμενο του ρήματος suspicionem = αντικείμενο του ρήματος quandam = επιθετικός προσδιορισμός στο suscipionem luxuriae = γενική αντικειμενική από το suscipionem.
Murenam laudare debemus = κύρια πρόταση
debemus = ρήμα nos (ενν.) = υποκείμενο του ρήματος και υποκείμενο του απαρεμφάτου (ταυτοπροσωπία) laudare = τελικό απαρέμφατο, αντικείμενο του ρήματος Murenam = αντικείμενο του απαρεμφάτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου