Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 2010

Έκθεση Γ Λυκείου: Επιστήμη και κοινωνία (θέματα και απαντήσεις)


Επιστήμη και Κοινωνία
Υπάρχουν δυο δρόμοι απ’ όπου η επιστήμη έρχεται σε επαφή με τα ανθρώπινα πράγματα. Ο πρώτος είναι γνωστός στον καθένα: Άμεσα, και σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό έμμεσα, η επιστήμη προσφέρει βοήθειες που έχουν εντελώς μεταμορφώσει την ανθρώπινη ζωή. Ο δεύτερος δρόμος, που είναι εκπαιδευτικός στο χαρακτήρα του, επηρεάζει τη νόηση. Αν και μπορεί να προσφέρεται λιγότερο σε μια βιαστική εξέταση, ωστόσο δεν είναι λιγότερο ευθύς από τον πρώτο.

Προτεινόμενο θέμα: Ηθικά Νικομάχεια, Ενότητες 5η και 6η (θέματα & απαντήσεις)

Α Ρ Χ Α Ι Α   Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Α   Θ Ε Ω Ρ Η Τ Ι Κ Η Σ    
Κ Α Τ Ε Υ Θ Υ Ν Σ Η Σ   Γ ΄   Λ Υ Κ Ε Ι Ο Υ
Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Αριστοτέλη, Ηθικά Νικομάχεια
Ενότητες 5η και 6η (Β 3, 1 2, Β 6, 1 4)
5.
 Σημεῖον δέ δεῖ ποιεῖσθαι τῶν ἔξεων τήν ἐπιγενομένην ἡδονήν ἤ λύπην τοῖς ἔργοις·  ὁ μέν γάρ ἀπεχόμενος τῶν σωματικῶν ἡδονῶν καί αὐτῷ τούτῳ χαίρων σώφρων, ὁ δ' ἀχθόμενος ἀκόλαστος, καί ὁ μέν ὑπομένων τά δεινά καί χαίρων ἤ μή λυπούμενος γε ἀνδρεῖος, ὁ δέ λυπούμενος δειλός. Περί ἡδονάς γάρ καί λύπας ἐστίν ἡ ηθική ἀρετή· διά μέν γάρ τήν ἡδονήν τά φαῦλα πράττομεν, διά δέ τήν λύπην τῶν καλῶν ἀπεχόμεθα. Διό δεῖ ἦχθαί πως εὐθύς ἐκ νέων, ὡς ὁ Πλάτων φησίν, ὥστε χαίρειν τε καί λυπεῖσθαι οἷς δεῖ·  ἡ γάρ ὀρθή παιδεία αὕτη ἐστίν.


Συντακτικό λατινικών: Η εκφορά του σκοπού και η γερουνδιακή έλξη


ΣΚΟΠΟΣ  ΚΑΙ  ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΗ  ΕΛΞΗ

1.    Με ποιες εκφράσεις δηλώνεται ο προσδιορισμός του σκοπού μετά από ρήματα κίνησης (όπως eo, venio, mitto κτλ) ή σκόπιμης ενέργειας;
Ο προσδιορισμός του σκοπού δηλώνεται με:
α. σουπίνο σε -um,
π.χ. “Legati venerunt pacem petitum
β. τελική πρόταση [ut + (καταφατική) ή ne (αρνητική)
π.χ. Legati venerunt ut pacem peterent
γ. Αναφορική - τελική πρόταση (qui + υποτακτική)
π.χ. Legati venerunt qui pacem peterent
δ. Πρόθεση ad/in και αιτιατική γερουνδίου,
π.χ. Legati venerunt ad petendum pacem
ε. Πρόθεση causa ή gratia και γενική γερουνδίου
π.χ. Legati venerunt pacem petendi causa
στ. μετά από ρήματα σκόπιμης ενέργειας (δίδω, παραδίδω, παρέχω, αφήνω) με αιτιατική γερουνδιακού .
π.χ. Ille se eis spectandum praebuit [=εκείνος παρουσίασε τον εαυτό του σ’ αυτούς για να (τον) δούν. Το γερουνδιακό επέχει θέση κατηγορηματικού προσδιορισμού στο se.]
Υπενθύμιση!
Σημείωση: Στους τρόπους δ. και ε. οφείλουμε να κάνουμε γερουνδιακή έλξη.

Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

Έκθεση Γ Λυκείου: Παγκοσμιοποίηση (θέματα και απαντήσεις)

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ
Όσο πολλαπλασιάζονται τα διεθνή και υπερεθνικά όργανα, συμβούλια και οργανισμοί δίχως να στηρίζονται ταυτόχρονα σε εκλογικές διαδικασίες, η έννοια της δημοκρατικής εντολής χάνει το νόημά της όσο η πολιτική μετατοπίζεται από το εθνικό στο πλανητικό επίπεδο. Ο πολίτης του κό­σμου τείνει να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά ενός παγκόσμιου «πολιτικού προλεταριάτου» με α­παλλοτριωμένα τα μέσα της πολιτικής του ικανότητας. Είναι ένας πολίτης στις αξιώσεις του οποίου το παγκόσμιο πολιτικό σύστημα άλλοτε ανταποκρίνεται πλημμελώς και άλλοτε ουδόλως.

Βαθμολόγηση έκθεσης στις πανελλαδικές, για τη Β1 ερώτηση - Διαδικτυακές συνομιλίες φιλολόγων



Τα συμπεράσματα της συζήτησης μεταξύ συναδέρφων φιλολόγων σχετικά με το ζητούμενο Β1 του δοκιμίου της Νεοελληνικής Γλώσσας των Πανελλήνιων Εξετάσεων, παρουσιάζουν και πρακτικό ενδιαφέρον, διότι ενδέχεται να συμβάλουν στον περιορισμό των αποκλίσεων στην τελική βαθμολογία και στον περιορισμό των αναβαθμολογούμενων γραπτών.

1) Οι φιλόλογοι λειτουργοί της δημόσιας εκπαίδευσης που συμμετείχαμε στο συγκεκριμένο διάλογο συζήτησαμε, αφορμώμενοι από τη μεγάλη ασάφεια που περιβάλλει την αξιολόγηση των μαθητικών απαντήσεων στο Β1 ζητούμενο.

2) Το ζητούμενο Β1 ελέγχει πρωτίστως το βαθμό στον οποίο ο εξεταζόμενος κατανοεί το κείμενο. Η ανάλυση της πάγιας διατύπωσης του ζητήματος οδηγεί αφαιρετικά στο δίπολο «Ανάπτυξη» και «Σχολιασμός» από τη γραμματική ερμηνεία των οποίων προκύπτει η ακόλουθη διαφοροποίηση ως προς τη μεθοδολογία της απάντησης:

Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010

"Τι είναι ποίηση" του Γιώργου Παυλόπουλου

Διαβάστηκε από τον ίδιο τον ποιητή Γιώργη Παυλόπουλο στην εκδήλωση του περιοδικού "Γράμματα και Τέχνες" που έγινε προς τιμήν του στο "Σπίτι της Κύπρου" στις 8/12/1997. Αναδημοσιεύεται από το τεύχος 83 του περιοδικού "Γράμματα και Τέχνες" (Φεβρουάριος - Μάρτιος 1998)
"Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει,
και τι είναι αυτό που το κάνει να τραγουδάει, δεν θα τραγούδαγε".
  
Κυρίες και Κύριοι
Φίλες και Φίλοι
Παραλλάζοντας αυτή τη σημείωση του Πωλ Βαλερύ, η οποία παραπέμπει αμέσως στον Ποιητή και στην Ποίηση, θα λέγαμε: "Αν ένας ποιητής μπορούσε να πει με ακρίβεια τι γράφει, γιατί γράφει και τι είναι αυτό που τον κάνει να γράφει, δεν θα έγραφε".
Κι εγώ τώρα δεν ξέρω να σας πω τι είναι Ποίηση και γιατί γράφω ποιήματα. Πολύ περισσότερο δεν ξέρω να σας πω σε τι μας βοηθάει η Ποίηση και ποιος είναι ο σκοπός της.
Το μόνο που ξέρω είναι πως ο Ποιητής ήταν πάντα ένας αφοσιωμένος της Ζωής. Είτε τον γεμίζει χαρά, είτε τον θλίβει η Ζωή, είτε τον πάει στον Ουρανό, είτε τον κατεβάζει στην Κόλαση, αυτός μένει πάντα ο αφοσιωμένος της.
Τη μυστήρια αγάπη του για τη Ζωή δεν έχει άλλο τρόπο να την εκφράσει: γράφει ποιήματα. Νομίζω ότι προσπαθεί να εκφράσει κυρίως αυτό που κρύβει η ζωή. Όπως ο έρωτας κρύβει αυτό που μας κάνει ερωτευμένους.
Η Ποίηση λοιπόν είναι πράξη ερωτική; 'Η μήπως πράξη απόγνωσης; 'Η μήπως και τα δύο; Πράξη ερωτική και συνάμα πράξη απόγνωσης.
Για την ποιητική πράξη έχουν γραφτεί πολλά και διάφορα. Και από τους ίδιους τους τεχνίτες και από τους θεωρητικούς. Πολλές φορές οι Ποιητές προσπάθησαν να διατυπώσουν τον ανύπαρκτο ορισμό της Ποίησης, σα να κοίταζαν σ' έναν καθρέφτη όπου δεν έβλεπαν το πρόσωπό τους, αλλά το απόλυτο κενό.

Προτεινόμενο θέμα: Λογοτεχνία Θεωρητικής Κατεύθυνσης, Μανόλης Αναγνωστάκης, «Στον Νίκο Ε… 1949» (απαντήσεις)


Νεοελληνική Λογοτεχνία Θεωρητικής Κατεύθυνσης της Γ΄ τάξης Ενιαίου Λυκείου
Α. Κείμενο: Μανόλης Αναγνωστάκης, «Στον Νίκο Ε… 1949»
Φίλοι
Πού φεύγουν
Πού χάνονται μια μέρα
Φωνές
Τη νύχτα
Μακρινές φωνές
Μάνας τρελής στους έρημους δρόμους
Κλάμα παιδιού χωρίς απάντηση
Ερείπια
Σαν τρυπημένες σάπιες σημαίες
Εφιάλτες,
Στα σιδερένια κρεβάτια
«Όταν το φως λιγοστεύει
Τα ξημερώματα.
(Μα ποιος με πόνο θα μιλήσει για όλα αυτά;)
(Παρενθέσεις, 1949)

Όταν οι γραφίστες είναι ..... καλλιτέχνες

Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2010

Διαγώνισμα Λατινικών Β Λυκείου μαθ. 7 και 15 (θέματα και απαντήσεις)

  ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β' ΤΑΞΗ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ
ΘΕΜΑΤΑ
Α. Να μεταφράσετε στο τετράδιο σας τα παρακάτω κείμενα:
Tarquinius Superbus, septimus atque ultimus regum, hoc modo imperium perdit. Filius eius Sextus Tarquinius pudicitiam Lucretiae, uxoris Collatini, laedit. Maritus et pater et Iunius Brutus eam maestam inveniunt. Illis femina cum lacrimis injuriam aperit et cultro se ipsam interficit. Brutus ex vulnere dolore magno cultrum extrahit et delictum punire parat...
Prope Tiberim fluvium Hercules boves refecisse fertur et ipse de via fessus ibi dormivisse. Tum Casus pastor, fretus viribus, boves quosdam in speluncam caudis traxit aversos. Ubi Hercules, e sommo excitatus, gregem aspexit et partem abesse sensit, pergit ad proximam speluncam; sed postquam boum vestigia foras versa vidit, confusus gregem ex loco infesto amovere coepit. Sed bovum mugitus ex spelunca auditus Herculem convertit.
( μονάδες 40 )

Έκθεση Β Λυκείου: Η οικονομική φρίκη (ανεργία και κοινωνική παθογένεια) θέματα & απαντήσεις

Κείμενο: “Η οικονομική φρίκη”
[…] Η αγωνία της χαμένης εργασίας βιώνεται σ’ όλες τις βαθμίδες της κοινωνικής κλίμακας. Στην καθεμία απ’ αυτές η απώλεια της εργασίας γίνεται αισθητή σαν μια συντριπτική δοκιμασία που βεβηλώνει την ταυτότητα εκείνου που την υφίσταται. Το αποτέλεσμα είναι η απώλεια της ισορροπίας και η ταπείνωση. Είναι εκπληκτικό να ανακαλύπτεις πόσο γρήγορα και σε πόσο μεγάλο βαθμό αισθάνεσαι ηττημένος και πόσο αμείλικτη γίνεται η κοινωνία, πως δε βρίσκεις πια καμία ή σχεδόν καμιά υποστήριξη, όταν έχεις χάσει τα πάντα. Όλα γίνονται αβέβαια, επισφαλή, όλα κλείνουν και ταυτόχρονα απομακρύνονται. Πολύ λίγα πράγματα απαγορεύεται να διαπραχτούν σε βάρος κάποιου που δεν έχει πια “οικονομική υπόσταση”. Προπαντός δεν πρέπει να περιμένει πια κανένα σεβασμό, σε κανένα τομέα.
[…] Όσο για τους νέους, αυτό που η κοινωνία τούς αρνείται δεν είναι μόνο μια θέση εργασίας, μα κάτι περισσότερο: είναι μια μοίρα, με τις περιπέτειες και τις συγκινήσεις της, με το βάρος της ελπίδας και του φόβου. Αυτοί οι νέοι εμποδίζονται να κατοικήσουν στην κοινωνία, η οποία ωστόσο τους επιβάλλεται σαν η μόνη βιώσιμη αλλά επίσης και η μόνη αξιοπρεπής, η μόνη εγκεκριμένη. Ενώ είναι η μόνη που τους περιβάλλει, παραμένει απρόσιτη γι’ αυτούς.
[…]Σ’ αυτούς τους νέους, που βρίσκονται πολιορκημένοι μέσα σε άχρωμες προσπάθειες, μέσα στην έλλειψη προοπτικών, τους προτείνονται επίσημα σαν μοναδικές αξίες οι αξίες της ηθικής του πολίτη, οι περισσότερες από τις οποίες συνδέονται με την εργασία και τις οποίες δεν έχουν επομένως καμία δυνατότητα να τις υιοθετήσουν. Έτσι, είναι φυσικό να επινοούν άλλους κώδικες, που ισχύουν στο δικό τους κλειστό κύκλωμα, ακραίους κώδικες, κώδικες της εξέγερσης, ή να αναζητούν ορισμένα υποκατάστατα. Η παγίδα των ναρκωτικών, η καταστροφή της τρομοκρατίας, ο πειρασμός να γίνουν προλετάριοί της, να είναι οι προλετάριοι κάποιου πράγματος: εκεί έχουμε φτάσει! Τι έχουν να χάσουν εφόσον δεν τους έχει δοθεί τίποτε, εκτός από πρότυπα ζωής που τα πάντα τους εμποδίζουν να τα μιμηθούν;  

Έκθεση Γ Λυκείου: Τον καταδίκασαν γιατί είπε όχι στην βαρβαρότητα (θανατική ποινή)

ΤΟΝ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΑΝ ΓΙΑΤΙ ΕΙΠΕ ΟΧΙ ΣΤΗ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ
Θύελλα αντιδράσεων κατά του κυβερνήτη του Ιλινόις που έδωσε χάρη σε 160 θανατοποινίτες

Την αρχή του τέλους μιας από τις μελανότερες σελίδες της αμερικάνικης ποινικής νομοθεσίας ενδέχεται να σηματοδοτήσει η πρόσφατη ενέργεια του Τζορτζ Ράιαν, να απονείμει δύο ημέρες πριν την αποχώρησή του από το αξίωμα του κυβερνήτη του Ιλινόις, χάρη σε 160 θανατοποινίτες που βρίσκονται εγκλεισμένοι σε σωφρονιστικά ιδρύματα της αμερικανικής πολιτείας, εκφράζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο, τον θυμό του έναντι της νομοθετικής αρχής του Ιλινόις, η οποία αρνήθηκε να επιληφθεί των μεταρρυθμίσεων στο σύστημα δικαιοσύνης που είχε προτείνει η επιτροπή νομικών, η οποία είχε συσταθεί με πρωτοβουλία του Ράιαν.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι 85 προτάσεις, στις οποίες κατέληξε η επιτροπή βασίστηκαν σε μια μακρόχρονη και διεξοδική έρευνα, που διεξήγαν τα μέλη της σχετικά με παρατυπίες, «ύποπτες» συμπεριφορές και παρεμβάσεις των αστυνομικών, ανακριτικών ή εισαγγελικών αρχών σε μια σειρά δικαστικών υποθέσεων που οδήγησαν σε πλείστες των περιπτώσεων αθώους στον θάλαμο εκτελέσεων. Ο κυβερνήτης Ράιαν τόνισε ότι είναι απαράδεκτο να αποφασίζουν οι εισαγγελικές αρχές για τη ζωή ή τον θάνατο των κατηγορουμένων. επισημαίνοντας ότι η δυσαρέσκεια των Αμερικανών πολιτών απέναντι στη θανατική ποινή, οφείλεται στο γεγονός ότι οι αρχές αδυνατούν πλέον να συγκαλύψουν την πραγματικότητα με ψέματα και ανακρίβειες.
Και η πραγματικότητα, όπως αυτή έχει «φωτογραφηθεί» πριν από περίπου 40 χρόνια από τον Καλιφορνέζο κυβερνήτη Πατ Μπράουν και επισημαίνει το περιοδικό «Σπίγκελ», είναι ότι «η θανατική ποινή επιβάλλεται κατ’ εξακολούθηση στους αδύναμους, τους φτωχούς, ενώ οι περισσότερες καταδικαστικές αποφάσεις ενέχουν κίνητρα φυλετικής διάκρισης». «Σπανίως καταδικάζονται για εγκληματικές πράξεις, άτομα που διαθέτουν μεγάλη οικονομική επιφάνεια ή κάποια εξέχουσα κοινωνική θέση και γόητρο και ακόμη πιο σπάνια καταδικάζονται σε θάνατο», τόνισε ο Ράιαν, επισημαίνοντας το γεγονός ότι ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 66% των θανατοποινιτών είναι «έγχρωμοι».

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.