Έκθεση Α Λυκείου: Η ελληνική γλώσσα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση

«Η σωστή εκφορά του λόγου είναι χρέος κάθε λαού· δεν είναι πολυτέλεια. [ … ] Ο όρος ‘εκφορά του λόγου’ καλύπτει ως γενικός όρος ό,τι καλούμε εκφώνηση ή απόδοση ενός κειμένου από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Πρόκειται για πολύ δύσκολη και σοβαρή υπόθεση, ζήτημα καθοριστικής σημασίας για τον ηλεκτρονικό λόγο. Κάθε εκστόμιση κειμένου από μικρόφωνο δεν αποτελεί και εκφώνηση! Πολλοί είναι στις μέρες μας αυτοί σε πολλούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς, ιδιωτικούς κυρίως σταθμούς, που δεν εκφωνούν, αλλά εκ-φονεύουν τα κείμενα!... Τα εκτελούν εν ψυχρώ και σε όλα τα επίπεδα: το λεξιλογικό, το γραμματικο-συντακτικό και, προπάντων, το φωνητικό και το νοηματικό.

[ ... ]

Έκθεση Α Λυκείου: Νέοι και Ψυχαγωγία (θέματα - απαντήσεις)

Ο τρόπος ψυχαγωγίας των ανθρώπων κάθε εποχής, και ιδιαίτερα των νέων, βρίσκεται σε συνάρτηση με τις δυνατότητες που παρέχει κάθε φορά η κοινωνία, τις διεξόδους και τις λύσεις που προσφέρει στα αναφυόμενα προβλήματα και παράλληλα ανακλά το πολιτισμικό επίπεδο, δηλαδή το περιεχόμενο της σκέψης, των αναζητήσεων και των τέρψεων των εν λόγω ατόμων και σκιαγραφεί την ίδια την εικόνα τους. Αυτό σημαίνει πως ο τρόπος ψυχαγωγίας είναι ο καθρέπτης μιας κοινωνίας ….

Εφηβεία: Τα χρόνια της ωρίμανσης, τα χρόνια των συγκρούσεων

Η εφηβεία σαν έννοια είναι, σε μεγάλο βαθμό, δημιούργημα του δυτικού πολιτισμού. Σε άλλες πιο απλές κοινωνίες, οι νέοι μόλις καταστούν έτοιμοι βιολογικά για τεκνοποίηση, θωρούνται ενήλικες. Αντίθετα, στις δυτικές κοινωνίες η εφηβεία είναι μια περίοδος χάριτος – μια περίοδος προπαρασκευής και ωρίμανσης – ώστε οι έφηβοι να προετοιμαστούν για τις πολυσύνθετες υποχρεώσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ως ενήλικες.

Έκθεση Β Λυκείου: Η ένταξη των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία

« ΔΥΟ ΓΥΦΤΟΠΟΥΛΕΣ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ»

Διαβάζουμε στον γαλλικό Τύπο ότι το «Μουσείο της Ιστορίας και των Πολιτισμών της Μετανάστευσης» βρίσκεται στο στάδιο της εντατικής προετοιμασίας και υπολογίζεται να εγκαινιαστεί το 2007 στο Παρίσι. Ένα δημόσιο μέγαρο στο οποίο θα τιμάται ο Βορειοαφρικανός εργάτης της Ρενό, αλλά και ο πολιτικός πρόσφυγας και ο αυτοεξόριστος καλλιτέχνης.

Σκοπός του εγχειρήματος, δεν είναι η καταγραφή μιας ιστορίας πόνου και δακρύων, με εικόνες από τενεκεδουπόλεις, υποβαθμισμένα προάστια και ρατσιστικές εξάρσεις. Οι σκοτεινές κηλίδες δεν θα αποσιωπηθούν, αλλά δεν θα δίνουν τον γενικό τόνο. «Το μουσείο, καθεαυτό, δεν είναι πολιτικό», λέει ο Ζακ Τουμπόν, επικεφαλής αυτού του προγράμματος, «είναι ένα μέσο εκπαίδευσης και πολιτισμού. Όμως η προσπάθεια εγγράφεται σε ένα πολιτικό όραμα».

Ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών και των νέων. Ο ρόλος του σχολείου και των γονέων

1. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Όλοι οι άνθρωποι, από την είσοδό τους στο σχολείο μέχρι να γίνουν υπερήλικες και ως μαθητές και ως επαγγελματίες αναγκάζονται να επιμηκύνουν τον εργασιακό τους χρόνο. Μόνο έτσι κατορθώνουν να ανταποκρίνονται οι μαθητές στις αυξημένες σχολικές και μαθησιακές τους υποχρεώσεις και οι επαγγελματίες στις αυξημένες ανάγκες της ζωής. Αναπόφευκτη συνέπεια της ανταγωνιστικής κοινωνίας και των αυξημένων βιοτικών και κοινωνικών αναγκών είναι το καθημερινό άγχος και στρες, το οποίο χαρακτηρίζει τον σημερινό άνθρωπο όλων των ηλικιών.

Αλλά ο άνθρωπος δεν είναι μηχανάκι. Πέρα από τις βιολογικές ανάγκες, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο, εθνικότητα, καταγωγή, πολιτιστικό και πνευματικό επίπεδο, γραμματικές γνώσεις κτλ συναπαρτίζεται και από άλλες ανάγκες: ανάγκες κοινωνικές, συναισθηματικές, πνευματικές κ.ά. Τις ανάγκες αυτές πρέπει να ικανοποιεί με μέτρο, για να υπάρχει ισορροπία με τον εαυτόν του και με το περιβάλλον του.

Μόδα και ηθική

Σ' ένα απ' τα πρόσφατα αφιερώματά της, η βρετανική εφημερίδα «Ομπζέρβερ» επιχείρησε να προπαγανδίσει εκτενώς την ηθική κατανάλωση, ως μια υποχρέωση των κοινωνικά υπεύθυνων πολιτών. Συγκεκριμένα, οι συντάκτες του φύλλου συγκέντρωσαν πληροφορίες που θα χρησιμεύσουν σ' οποιονδήποτε αποφασίσει να στραφεί στις ηθικές αγορές, απ' το πώς να ντύσει το παιδί του, ως το που να επενδύσει τα χρήματά του. Και πράγματι, το εύρος των λύσεων που προτείνονται αποδεικνύει μεμιάς ότι στη Μεγάλη Βρετανία η ηθική είναι της μόδας.

Η επανάσταση των σιωπηλών του Γιώργου Γραμματικάκη

Καθώς  η κρίση απλώνει βαριά την σκιά της στην χώρα και τις ψυχές μας, πολλοί προσπαθούν να προδικάσουν το μέλλον. Κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι θα υπάρξουν βίαιες αντιδράσεις, άλλοι πάλι ότι η απάθεια θα εξακολουθήσει να κυριαρχεί.

Ενώ όμως μια κλασική επανάσταση δεν είναι ανάμεσα στα ενδεχόμενα -ούτε οι συνθήκες υπάρχουν, ούτε ο εχθρός είναι ορατός- εγώ οραματίζομαι από παλιά μια άλλη επανάσταση. Μια επανάσταση διαφορετική από όσες περιγράφουν τα βιβλία, από όσες απεικονίζουν στις ταινίες τους οι σκηνοθέτες. Την ανάγκη της μάλιστα διατύπωσα πολλά χρόνια πριν. Kαθώς όμως περνά ο καιρός  αυτή η  άλλη επανάσταση, που οραματίζομαι, κερδίζει διαρκώς σε περιεχόμενο και ορμή.

Οι μεγάλες επενδύσεις: επεξεργασμένη πηγή ιστορίας κατεύθυνσης

Αξιοποιώντας το παράθεμα που ακολουθεί και τις ιστορικές γνώσεις να απαντήσετε στις εξής ερωτήσεις:

α. Ποιοι λόγοι ευνόησαν τις επενδύσεις ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα μετά το 1922;

β. Ποιες ήταν οι συνέπειες των επενδύσεων αυτών στην οικονομική ζωή της Ελλάδας;

ΠΑΡΑΘΕΜΑ: Οι μεγάλες επενδύσεις

Η ύφεση και κρίση του διεθνούς συστήματος μετά το 1920, περιορίζοντας την αγορά στα παραδοσιακά δυτικο-ευρωπαϊκά κέντρα του διεθνούς εμπορίου, εξώθησε τα κεφάλαια στην αναζήτηση νέων αγορών για επενδύσεις ή τοποθετήσεις. 

Έκθεση Β Λυκείου: Κοινωνία της πληροφορίας και κριτική ικανότητα των νέων (θέματα - απαντήσεις)

Η επιδίωξη ή, έστω, η διακήρυξη της αντικειμενικότητας κατέχει πάντα μια καίρια θέση στη δημοσιογραφική δεοντολογία. Αναγράφεται σε όλους τους Κώδικες Δεοντολογίας, συχνά στις προγραμματικές επαγγελίες, καμιά φορά και στις προμετωπίδες των εφημερίδων. Η βαρύνουσα σημασία που της αποδίδεται υπογραμμίζεται με την αντιδιαστολή ανάμεσα στην αντικειμενικότητα της ειδησεογραφίας και στον επιτρεπόμενο υποκειμενικό χρωματισμό της αρθρογραφίας. Και, βέβαια, υποτίθεται ότι αφορά όλα τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, έντυπα, ραδιόφωνο, τηλεόραση, τώρα και ιστοσελίδες του Διαδικτύου. Παντού, τα γεγονότα υποτίθεται ότι εμφανίζονται όπως πραγματικά είναι χωρίς στρεβλώσεις, ανακριβείς προσθήκες ή σκόπιμες παραλείψεις.

Η σημασία των χρόνων και των εγκλίσεων του ρήματος.

Οι χρόνοι του ρήματος

Όπως γνωρίζουμε από τη γραμματική μας, οι χρόνοι του ρήματος είναι εφτά:

Απ' αυτούς οι τέσσερις λέγονται κύριοι ή αρκτικοί ή βασικοί και οι τρεις ιστορικοί ή παραγόμενοι ή δευτερεύοντες.

►   Ποιοι είναι οι αρκτικοί χρόνοι;

Αρκτικοί χρόνοι είναι: ο Ενεστώτας, ο Μέλλοντας, ο Παρακείμενος, ο τετελεσμένος Μέλλοντας και ο γνωμικός Αόριστος στην οριστική.

Ακόμη θεωρούνται αρκτικοί χρόνοι:

1) η υποτακτική, η προστακτική, η δυνητική και ευχετική ευκτική όλων των χρόνων.

2) η υποτακτική, η ευκτική, το απαρέμφατο κι η μετοχή, όταν εξαρτώνται από αρκτικό χρόνο.

►   Ποιοι είναι οι ιστορικοί χρόνοι;

Ιστορικοί χρόνοι είναι ο Παρατατικός, ο Αόριστος στην οριστική, και ο Υπερσυντέλικος, ο ιστορ. Εν­εστώτας, η δυνητική οριστική.

Ακόμη θεωρούνται ιστορικοί χρόνοι:

η ευκτική, το απαρέμφατο κι η μετοχή, όταν εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο.

Τι φανερώνουν οι χρόνοι του ρήματος;

Οι χρόνοι του ρήματος φανερώνουν δύο πράγματα:

1. Το χρονικό σημείο, κατά το οποίο γίνεται η πράξη και

2. Το ποιον ή τον τρόπο, με τον οποίο παρουσιάζεται αυτό που σημαίνει το ρήμα.

►   Δηλ. οι χρόνοι εκφράζουν το πότε και το πώς γίνεται κάτι.

Η μόδα στην ενδυμασία: η πιο εύκολη αλλαγή

Η μόδα ικανοποιεί την ανάγκη του ανθρώπου για αλλαγή, προσφέροντάς του καθημερινά καινούργια αγαθά, καινούργια ρούχα και άλλα είδη ένδυσης και καλλωπισμού. Κι ενώ όλοι θα επιθυμούσαν ένα νέο επάγγελμα σε κάποια δεδομένη στιγμή ή ένα καινούργιο σπίτι η αυτοκίνητο, στην εφαρμογή δεν θα ήταν τόσο εύκολη και ίσως μάλιστα να ήταν αδύνατη αυτή η αλλαγή.

«Να αλλάξει κάποιος το επάγγελμά του και από γιατρός να γίνει δικηγόρος, από ιερέας να γίνει δικαστικός, από υδραυλικός να γίνει ηλεκτρολόγος, είναι σχεδόν αδύνατο ή κι αν είναι δυνατόν απαιτεί πολλές φορές υπεράνθρωπες προσπάθειες. Η κάθε τέτοια αλλαγή, για ανανέωση και απόκτηση γνώσεων, απαιτεί χρόνο, κόπο, προσπάθεια και δαπάνη. Η αλλαγή της κατοικίας μας ή του αυτοκινήτου μας μπορεί να σημαίνει την αποταμίευση χρημάτων μιας ζωής. Η αλλαγή στη σύνθεση της οικογένειάς μας προϋποθέτει γέννηση, γάμο, διαζύγιο, θάνατο κ.λπ. Η αλλαγή στον τρόπο συμπεριφοράς και  γενικά στον  τρόπο  ζωής μας απαιτεί  αλλαγή  κοσμοθεωρίας,  κι αυτό  μπορεί  να χρειαστεί μία ζωή ολόκληρη» λέει ο Γιάννης Τσεκλένης.