Πέμπτη 3 Μαρτίου 2011

Εξαρτημένοι υποθετικοί λόγοι (Λατινικά)


Εξαρτημένος ονομάζεται ένας υποθετικός λόγος του οποίου η απόδοση εξαρτάται από κά­ποιο ρήμα, δηλ. είναι: α) δευτερεύουσα πρόταση, β) απαρέμφατο.
Συγκεκριμένα, ο υποθε­τικός λόγος στα Λατινικά:
α) Αν εξαρτηθεί από κάποιο ρήμα που συντάσσεται με απαρέμφατο, τότε η υπόθεση εκφέ­ρεται με υποτακτική και η απόδοση μετατρέπεται σε απαρέμφατο με το υποκείμενο του σε αι­τιατική. Ο χρόνος της υποτακτικής της υπόθεσης (αρκτικός ή ιστορικός) είναι ανάλογος του ρήματος εξάρτησης, γιατί τηρείται η ακολουθία χρόνων.

Τετάρτη 2 Μαρτίου 2011

Το πολιτικό κόστος και η Δημοκρατία

Του Πασχου Mανδραβέλη
Στην Ελλάδα η μόνη βιομηχανία που ανθεί είναι αυτή της μεταφοράς ευθυνών. Για κάθε πρόβλημα ποτέ δεν συζητείται μια λύση· πάντα αναζητείται ένας υπεύθυνος. Σπανίζει η αυτοκριτική και περισσεύει η κριτική. Κυρίως προς αόρατες δομές. Παλιότερα για όλα έφταιγαν οι «ξένες δυνάμεις» που μετά μετονομάστηκαν σε «ιμπεριαλισμό» και στις νεότερες εποχές πάντα έφταιγε το «σύστημα» που μετά συγκεκριμενοποιήθηκε στο «πολιτικό σύστημα».

Έκθεση Γ Λυκείου: Ευνοιοκρατία - Αξιοκρατία (προτεινόμενο θέμα με απαντήσεις)

Η ΕΥΝΟΙΟΚΡΑΤΙΑ
Κατεξοχήν το φαινόμενο της ευνοιοκρατίας συναντιέται σε χώρες που είναι καθυστερημένες οικονομικά, κοινωνικά, και πολιτιστικά ή σε χώρες που υπάρχει χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων. Είναι γεγονός πως ευνοιοκρατικά δε  λειτουργούν μόνο πολιτικά πρόσωπα, αλλά και διοικητές οργανισμών, καθηγητές Πανεπιστημίων κ.λ.π. Οπωσδήποτε όμως το φαινόμενο είναι πολιτικό, γιατί σίγουρα η πολιτική εξουσία ευθύνεται για ό,τι συμβαίνει σε μια χώρα, γιατί αυτή καθορίζει το νομικό πλαίσιο, δίνει τους γενικούς προσανατολισμούς, τις ανάλογες κατευθύνσεις.

Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα τα έτη 1912 - 1917: επεξεργασμένη πηγή ιστορίας κατεύθυνσης

ερωτηση: Με βάση τα κείμενα που σας δόθηκαν αλλά και τις ιστορικές σας γνώσεις να εκθέσετε την πολιτική κατάσταση στην Ελ­λάδα κατά τα έτη 1912 - 1917 και να εντοπίσετε τις κοινωνι­κές της επιπτώσεις.
ΠΗΓΗ 1
Στο μεταξύ διάφοροι άλλοι παράγοντες επιδρούν στη γορ­γή εξέλιξη των γεγονότων: η εφεκτική, ασταθής ή και αδέ­ξια στάση των αλλεπάλληλων ελληνικών κυβερνήσεων της Αθήνας και του βασιλιά Κωνσταντίνου απέναντι της Entente (=Αντάντ), η γερμανοφιλία ορισμένων Ελλήνων πολιτικών και στρατιωτικών, αλλά και οι συνεχείς άστοχες ε­νέργειες και επεμβάσεις των πρέσβεων της Entente και άλλων διπλωματών ή πολιτικών και στρατιωτικών, ιδίως Γάλλων, δημιούργησαν μια έξαψη των πνευμάτων στην Αθήνα, η οποία οδήγησε στη σύγκρουση αγγλογαλλικών αγημάτων με ελληνικά στρατεύματα (ενισχυμένα με φανατικούς αντιβενιζελικούς πολίτες) στο Ζάππειο, στο Θησείο και σε άλλα σημεία (στις 18 και 19 Νοεμβρίου 1916). Τα γεγονότα αυτά προκαλούν τον αναβρασμό των προσκει­μένων προς τον βασιλιά Κωνσταντίνο και τις διώξεις, συλ­λήψεις και φυλακίσεις πολιτών, αντίθετων φρονημάτων, και τον διασυρμό ευυπόληπτων ανδρών.
… … … … … … … …    … … … … … … … … … … …

Ο δεκάλογος του καλού δημαγωγού

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Λένε ότι στα δύσκολα βλέπουμε τον πραγματικό Ελληνα.
Σίγουρα πάντως μια κρίση τόσο θεμελιακή και πολυδιάστατη, σαν αυτή που μας ταλανίζει, προσδίδει στο δημόσιο λόγο μας μια απόχρωση μανιχαϊκής πλειοδοσίας. Η οποία, αν και ιδιάζον χαρακτηριστικό του, σήμερα έχει απογειωθεί. Ζούμε στη χρυσή εποχή της δημαγωγίας. Θα αποπειραθώ λοιπόν, με τη διευκρίνιση ότι το συγκεκριμένο άθλημα διαθέτει και αριστερή και δεξιά εκδοχή, να συνοψίσω τα βασικά χαρακτηριστικά της πρώτης, δηλαδή να συντάξω το δεκάλογο του καλού (αριστερού) δημαγωγού.

Έκθεση Β Λυκείου: Ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης - καλλιτέχνη


Η πολιτική, «η καλλίστη αρετή και μέγιστη τέχνη» κατά το Σωκράτη, καθώς και οι φορείς της, οι κομματικοί σχηματισμοί, έχουν γίνει τελευταία, και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, «το πεδίο βολής» της κοινής γνώμης και των παραγόντων που τη διαμορφώνουν. Γίνεται λόγος για πολιτικό εκφυλισμό και για κομματικό εκτραχηλισμό. Ή κριτική εμπεριέχεi σοβαρό ποσοστό αλήθειας. Στο μέτρο που τα κόμματα μετατρέπονται σε αυτοσκοπό και επιδιώκουν χάριν της εξουσίας να μετατρέπουν το λαό σε μάζα, αντί ακριβώς να πασχίζουν για το αντίθετο, και στο μέτρο που εγκαταλείπονται στην αυτάρκεια τους και δεν παρακολουθούν τα μηνύματα των καιρών, οι κατήγοροι έχουν δίκιο. Ωστόσο μόνος ένοχος των αποδοκιμαζόμενων εξελίξεων στο δημόσιο βίο είναι η πολιτική και τα κόμματα; Δεν υπάρχουν άλλοι παράγοντες που να ασκούν διαπλαστικό ρόλο, στο χώρο της δημόσιας συμβίωσης; Έχουμε διερωτηθεί ποιο μερίδιο ευθύνης μπορεί να έχουν οι λοιποί αυτοί παράγοντες, που συγκροτούν την κοινωνική ορχήστρα; Πόσο σωστά επιτελούν το χρέος τους άλλες λειτουργίες και άλλοι φορείς, που κατά κανόνα, αγνοούντες τη δική τους ευθύνη, επιδίδονται σε κρημνιστική κριτική και προτιμούν να θυσιάζουν έναν υπέρ των πολλών;

Τρίτη 1 Μαρτίου 2011

Ο κόσμος μέσα από μάτια μιας 15χρονης

Χτες στο περιοδικό Έψιλον της διάβασα ένα κείμενο του Χριστόφορου Κασδάγλη που μπορώ να πω πως ξύπνησε την έμπνευση μέσα μου, ειδικά η παρακάτω φράση.
"Ζούμε σε μία κοινωνία όπου λειτουργούν όλοι οι θεσμοί που θα εξασφάλιζαν θεωρητικά τη διαφάνεια : τηλεόραση, εφημερίδες όλων των αποχρώσεων, ραδιόφωνα. Και ακόμα επικουρικά, δορυφορικά συστήματα, κινητά τηλεφώνα, εναλλακτικά μίντια, τόποι κοινωνικής δικτύωσης"

"Και όμως, ζούμε σε μία κοινωνία που, λιγότερο από κάθε άλλη φορά τα τελευταία 35 χρόνια εγγυάται τη διαφάνεια και το δημόσια έλεγχο στα τεκταινόμενα".Η κοινωνία μας δέχεται...πολλαπλά χτυπήματα εκμαυλισμού. Τη θέση του κοινού συμφέροντος έχει πάρει το προσωπικό συμφέρον. Και όλα τα μέσα θα μπορούσαν να καταπατήσουν το θλιβερό αυτό φαινόμενο της διάλυσης της ζωής και υιοθέτησης μίας νέας πιο γρήγορης, αποσαθρωτικής, καταναλωτικής, αυτοκαταστροφικής. Η δημοκρατία μας είναι συγκεκαλυμμένη ολιγαρχία εκλεγμένοι από τους λίγους ωφελουμένους. Το κάθε τι καμουφλάρεται βάζοντας στο βωμό τη διαφάνεια και προτάσσοντας χρήματα.

Ιστορία κατεύθυνσης: Εργασιακές συνθήκες και σοσιαλιστικές εργατικές ομαδοποιήσεις (πηγή)


Με βάση την πηγή και τις ιστορικές σας γνώσεις να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν Ποιες ήταν οι συνθήκες εργασίας των εργατών και ποια τα αί­τια της μικρής πολιτικής και κοινωνικής επιρροής των σοσια­λιστικών ομάδων και των εργατικών ομαδοποιήσεων στην Ελ­λάδα στο τέλος του 19° αιώνα,

Οι συνθήκες εργασίας των εργατών στην Ελλάδα.
Ελάχιστα καινούργια εργοστάσια υπάρχουν. Θα μιλήσου­με γι’ αυτά παρακάτω. Δίπλα σε αυτά τα σύγχρονα εργοστά­σια συναντάμε ακόμα κλώστριες, υφαντουργούς και τεχνίτες με λίγα εργαλεία των οποίων η εργασία είναι αποκλειστικά χει­ρωνακτική. Εργάζονται για ατελείωτες μέσα σε θλιβερά σκο­τεινά κτίρια, όπου δεν βρίσκουν ούτε έστω θέση για να κά­τσουν, ή χώρους υγιεινής. Το βράδυ φεύγουν από την εργασία τους με τα χέρια βρώμικα για να ξαναέρθουν το επόμενο πρωί, στην ίδια ακριβώς κατάσταση, να ξαναρχίσουν τη δουλειά τους.

Έκθεση Γ Λυκείου: Σχολείο και δημοκρατική συνείδηση (προτεινόμενο θέμα)


Κείμενο : Τα καθήκοντα - Δικαιώματα και οι νέοι
Εάν κι εφόσον ο νέος από νωρίς αντιληφθεί την άρρηκτη σχέση του με το κοινωνικό σώμα, όταν πια περάσει στο στάδιο της εφηβείας και της ενηλικίωσης, τότε εύκολα από κει και πέ­ρα θα διακρίνει τα δικαιώματα και τα καθήκοντα του. Εύκολα θα αντιληφθεί και θα κατανοήσει τι του έδωσε η κοινωνία και τι του ζητά τώρα - στην ωρίμανση - ως αντάλλαγμα. Η κοινωνική ζωή είναι μια αλυσίδα κι οι κρίκοι είναι μέλη της. Η αλυσίδα γί­νεται ισχυρή, όταν οι κρίκοι είναι γερά δεμένοι μεταξύ τους. Υπάρχει κοινωνική συνοχή. Τα άτομα αναλαμβάνουν τους ρό­λους κι εκπληρώνουν τα καθήκοντα τους για να διεκδικήσουν στη συνέχεια τα δικαιώματα τους.

Συντακτικό λατινικών: Πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις


Είναι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις που εκφράζουν μια ερώτηση σε πλάγιο λόγο – οι προτάσεις με τις οποίες ζητούμε πληροφορίες για πρόσωπο, πράγμα, πράξη, γεγονός.

 εξαρτωνται από ρήματα (ή φράσεις)

a) που είναι:



ερωτηματικά
rogo


γνωστικά
scio


λεκτικά
doceo


αποπειρατικά
tempto






b) που δηλώνουν:





άγνοια
nescio




αμφιβολία
dubito




αναμονή
expecto




προσδοκία
tento




απόπειρα
conor












Οι πλάγιες, όπως και οι ευθείες, ερωτηματικές προτάσεις μπορεί να είναι ολικής ή μερικής άγνοιας.
 -   Οι ολικής άγνοιας μπορεί να είναι μονομελείς ή διμελείς.
   - Οι μερικής άγνοιας είναι πάντα μονομελείς

Ευθείες ερωτήσεις (Λατινικά)


Οι ευθείες ερωτήσεις είναι κύριες προτάσεις που περιέχουν ερώτηση, χωρίς όμως εξάρτηση από κάποιο ρήμα.

Η ερώτηση μπορεί να είναι

a)    πραγματική  (ο ερωτών περιμένει απάντηση)
b)    ρητορική (ισοδυναμεί με έντονη κατάφαση ή άρνηση, με υπόθεση κλπ.)

Εκφράζουν:

1.    μερικη αγνοια: (εισαγωγή ερωτηματικές αντωνυμίες και επιρρήματα)
2.    ολικη αγνοια                           
Α. απλες:
- ne  (δε γνωρίζουμε την απάντηση)
- num (περιμένουμε αρνητική απάντηση)    (ρητορικές)
- nonne (περιμένουμε καταφατική απάντηση)  (ρητορικές)
- χωρίς μόριο για έμφαση     

Β. διμελεις     utrum … an, utrum … an non, ne … an, an

     Εκφερονται:
1.   όταν αντιστοιχούν σε προτάσεις κρίσεως
a)  με οριστική όλων των χρόνων
b)  με δυνητική υποτακτική [1] (ρητορικές ερωτήσεις)

2. όταν αντιστοιχούν σε προτάσεις επιθυμίας, εκφέρονται με απορρηματική υποτακτική[2]




[1] Με υποτακτική ενεστώτα ή παρακειμένου για να δηλωθεί το δυνατό στο παρόν και μέλλον και υποτακτική παρατατικού για να δηλωθεί το δυνατό στο παρελθόν
[2] Η υποτακτική χρησιμοποιείται για να δηλώσει απορία.

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.