Αφαιρετική της ποινής - γενική του εγκλήματος

Με τα λεγόμενα δικαστικά ρήματα accuso (= κατηγορώ), condemno (= καταδικάζω) κλπ.:

a)  το έγκλημα για το οποίο κατηγορήθηκε, αθωώθηκε ή καταδικάστηκε κάποιος δηλώνεται με γενική = γενική του εγκλήματος ενώ

b)  η τιμωρία, η ποινή που του επιβλήθηκε δηλώνεται με αφαιρετική =  αφαιρετική της ποινής

*    εξαιρείται το capitis που δηλώνει την ποινή σε πτώση γενική.[1]

---

[1] Δες σχολικό βιβλίο σελίδες 60 § 3β και 71 § 3η.

Γενική του ενδιαφερομένου προσώπου

Οι εκφράσεις «ενδιαφέρει κάποιον» – «με ενδιαφέρει»

       Η γενική που συντάσσεται με το ρήμα interest φανερώνει το πρόσωπο, το οποίο κάτι ενδιαφέρει:  π.χ. Ciceronis interest =  ενδιαφέρει τον Κικέρωνα

      Όμως γενική προσωπικής αντωνυμίας (mei, tui κλπ.) δε συντάσσεται με το interest αλλά στη θέση της τίθεται η ενική αφαιρετική του θηλυκού των αντιστοίχων κτητικών αντωνυμιών (mea, tua, sua, nostra, vestra), π.χ. mea interest (= με ενδιαφέρει), tua interest (= σε ενδιαφέρει). Αλλά όμως λέγεται omnium nostrum interest (= ενδιαφέρει όλους μας), omnium vestrum interest (= ενδιαφέρει όλους σας)

σημειώσεις:

    A.   Εκείνο που ενδιαφέρει κάποιον εκφράζεται με πολλούς τρόπους, δηλαδή με απαρεμφατική πρόταση, με πλάγια ερώτηση, με βουλητική πρόταση που εισάγεται με το ut ή με το ne και το ουδέτερο δεικτικής αντωνυμίας (ποτέ με όνομα ουσιαστικό)

Δηλαδή:

• tua et mea maxima interest te valere =  πάρα πολύ ενδιαφέρει εμένα και σένα να υγιαίνεις εσύ
• tua et mea maxima interest ut valeas =  πάρα πολύ ενδιαφέρει εμένα και σένα να υγιαίνεις εσύ
• hoc reipublicae interest =  αυτό ενδιαφέρει την πολιτεία

    B.   Όπως το interest συντάσσεται και το συνώνυμό του refert (: 3ο ενικό του refero). Αλλά με το refert συνηθισμένες είναι μόνο οι φράσεις: mea refert (= με ενδιαφέρει), tua refert (= σε ενδιαφέρει), quid refert? (= τι ενδιαφέρει;), nihil refert (= καθόλου δεν ενδιαφέρει).[1]

---

[1] Δες σχολικό βιβλίο σελίδα 60 § 3γ και σχολική Γραμματική σελίδες 147 – 148 § 132 .

Γενική και αφαιρετική της αξίας

Με ρήματα που σημαίνουν εκτιμώ, υπολογίζω, αγοράζω, πουλάω (aestimo, facio, duco, emo, vendo κλπ.) η αξία δηλώνεται

1. a.  με γενική όταν δηλώνουμε αφηρημένη (υλική ή ηθική) αξία
2. b.  με αφαιρετική όταν δηλώνουμε συγκεκριμένη (τιμή ή αμοιβή) αξία.[1]

---

[1] Βλέπε και σχολική Γραμματική σελίδα 157 §.

Διαγώνισμα Αριστοτέλη Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 9η

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

ΚΕΙΜΕΝΟ Α

Οἷον καὶ φοβηθῆναι καὶ θαρρῆσαι καὶ ἐπιθυμῆσαι καὶ ὀργισθῆναι καὶ ἐλεῆσαι καὶ ὃλως ἡσθῆναι καὶ λυπηθῆναι ἒστι καὶ μᾶλλον καὶ ἧττον, καὶ ἀμφότερα οὐκ εὖ^. τὸ δ’ ὃτε δεῖ καὶ ἐφ’ οἷς καὶ πρὸς οὗς καί οὗ  ἓνεκα καὶ ὡς δεῖ, μέσον τε καὶ ἂριστον, ὃπερ ἐστί τῆς ἀρετῆς. Ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τὰς πράξεις ἒστιν ὑπερβολή καὶ ἒλλειψις καὶ τὸ μέσον. Ἡ δ’ ἀρετὴ περὶ πάθη καὶ πράξεις ἐστίν, ἐν οἷς ἡ μὲν ὑπερβολή ἁμαρτάνεται καὶ ψέγεται καὶ ἡ ἒλλειψις, τὸ δὲ μέσον ἐπαινεῖται καὶ κατορθοῦται^. ταῦτα δ’ ἂμφω τῆς ἀρετῆς. Μεσότης τις ἂρα ἐστίν ἡ ἀρετή, στοχαστική γε οὖσα τοῦ μέσου.

Τουρισμός: ανανεώσιμη πηγή ενέργειας για την οικονομία

Η ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΗ ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

 Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

Ο τουρισμός με την ευρύτερη έννοια της Βιομηχανίας του ελεύθερου χρόνου αποτελεί την σημαντικότερη άμεση και έμμεση οικονομική δραστηριότητα και το συγκριτικό πλεονέκτημα της σύγχρονης Ελλάδας. Παρ’ όλα αυτά αποτελεί αντικειμενική διαπίστωση, ότι το κυρίαρχο τουριστικό προϊόν της χώρας μας, ο μονοδιάστατος παραθεριστικός τουρισμός του ήλιου και της θάλασσας, παρουσιάζει σημάδια κόπωσης. Ταυτόχρονα, υφίσταται σκληρό ανταγωνισμό από γειτονικούς προορισμούς, που διαθέτουν –λόγω του χαμηλού εργατικού κόστους- φθηνά, παραπλήσια με την χώρα μας τουριστικά προϊόντα (Τουρκία, Αίγυπτος, Τυνησία, Κροατία κ.α.).

Συνεπώς η επένδυση στην εικόνα της Ελλάδας ως χώρα ευχάριστης να ζεις, να εργάζεσαι και να επιχειρείς με ασφάλεια αποτελεί την προϋπόθεση για την ελκυστικότητά της ως προορισμού επισκεπτών και κεφαλαίων.

Η μεταολυμπιακή Ελλάδα πρέπει να προσφέρει στους κατοίκους της δημιουργικές υποδομές, περιβάλλον και χώρους αναψυχής για τον ελεύθερο χρόνο τους. Τότε μόνον οι πολίτες της χώρας θα αποτελέσουν την κρίσιμη μάζα συντήρησης της τουριστικής βιομηχανίας εκτός σεζόν ώστε να έχουμε τουρισμό όλο το χρόνο και σε όλα τα σημεία της Ελλάδας.

Μετατροπή κύριας πρότασης σε απαρεμφατική

Στη λατινική γλώσσα δεν υπάρχουν δευτερεύουσες ειδικές προτάσεις με αποτέλεσμα στον πλάγιο λόγο οι κύριες προτάσεις κρίσεως να μετατρέπονται πάντα σε ειδικό απαρέμφατο. Για να μεταφερθεί σε πλάγια λόγο μια κύρια πρόταση κρίσεως είναι απαραίτητη η ύπαρξη ενός ρήματος (λεκτικού δοξαστικού, γνωστικού κ.λπ.) εξάρτησης αντικείμενο του οποίου θα γίνει το ειδικό απαρέμφατο (στο οποίο θα μετατρέψουμε το ρήμα της κύριας πρότασης.

Πώς γίνεται πρακτικά η μετατροπή:

Υπάρχουν πάντα 2 δεδομένα:

1) Η κύρια πρόταση 2) Το ρήμα εξάρτησης με το υποκείμενό του, διαδικασία.

Γράφω το ρήμα εξάρτησης και το υποκείμενο του και προσθέτω το υποκείμενο του ρήματος της κύριας πρότασης σε αιτιατική. Αν υπάρχουν ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί στο υποκείμενο τους μετατρέπω και αυτούς σε αιτιατική. Στη συνέχεια μετατρέπω το ρήμα της κύριας πρότασης (ανάλογα με το χρόνο και τη φωνή στην οποία βρίσκεται) σε απαρέμφατο σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα.

 

Ενεργητική φωνή		Μέση φωνή
Χρόνος	Απαρέμφατο	Χρόνος	Απαρέμφατο
Ενεστώτας	Ενεστώτα	Ενεστώτας	Ενεστώτα
Παρατατικός	Ενεστώτα	Παρατατικός	Ενεστώτα
Μέλλοντας	Μέλλοντα	Μέλλοντας	Μέλλοντα
Παρακείμενος	Παρακειμένου	Παρακείμενος	Παρακειμένου
Υπερσυντέλικος	Παρακειμένου	Υπερσυντέλικος	Παρακειμένου
Συντ. Μέλλοντας	Μέλλοντα	Συντ. Μέλλοντας	Συντ.  Μέλλοντα

 Όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της κύριας πρότασης τα προσθέτω χωρίς καμιά μεταβολή.

Παράδειγμα:

 Κύρια πρόταση κρίσεως: Romani (υποκ.) bellum (αντικ) gesserunt (ρήμα σε παρακείμενο ενεργητικής) = Οι Ρωμαίοι έκαναν πόλεμο (α' δεδομένο)

Ρήμα εξάρτησης: Tacitus tradit = Ο Τάκιτος αναφέρει (β΄ δεδομένο)

Μετατροπή: Tacitus tradit Romanos (αιτιατική) bellum gessisse (Απαρέμφατο ενεργητικού παρακειμένου)

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1.      Με τους παθητικούς τύπους των λεκτικών και των δοξαστικών ρημάτων το υποκείμενο του ρήματος και του ειδικού απαρεμφάτου είναι το ίδιο (ταυτοπροσωπία) και βρίσκεται σε πτώση ονομαστική. Στην περίπτωση αυτή το ρήμα είναι προσωπικό και πρέπει να συμφωνεί με το υποκείμενο στον αριθμό και στο πρόσωπο.

π.χ. Κύρια πρόταση κρίσεως: Hercules boves adduxit (Παρακείμενος) (= Ο Ηρακλής οδήγησε τα βόδια) Εξάρτηση dicitur ή fertur (λέγεται ή φέρεται) Μετατροπή: Hercules (ονομαστική) boves adduxisse (απαρέμφατο παρακειμένου) dicitur (παθητικός τύπος λεκτικού ρήματος).

2.      Οι κύριες προτάσεις επιθυμίας ανάλογα με το ρήμα εξάρτησης (προτρεπτικά, κελευστικά κλπ) μετατρέπονται σε τελικό απαρέμφατο ή σε δευτερεύουσα βουλητική πρόταση που λειτουργεί ως αντικείμενο του ρήματος εξάρτησης.

3.      Την αντίθετη ακριβώς διαδρομή ακολουθούμε για να μετατρέψουμε μια απαρεμφατική πρόταση σε κύρια (Το υποκείμενο σε ονομαστική και το απαρέμφατο σε ρήμα (δες και τον παραπάνω πίνακα).

Έκθεση Γ Λυκείου προτεινόμενα θέματα

1. Επικοινωνιακό πλαίσιο
2. Μεταβατική παράγραφος
3. Διαρθρωτικές λέξεις - φράσεις
4. Φυσικό περιβάλλον
5. Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης
6. Ανεργία των πτυχιούχων
7. Παγκοσμιοποίηση
8. Δημοκρατία
9. Ευρωπαϊκή ένωση - ενοποίηση
10. Διαφήμιση και καταναλωτισμός
11. Βιοηθική
12. Θανατική ποινή
13. Ρατσισμός
14. Πολυπολιτισμικότητα
15. Φανατισμός
16. Χουλιγκανισμός

Έκθεση Γ Λυκείου: Μετανάστευση (θέματα - απαντήσεις)

Η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο σύγχρονο της Ιστορίας. Η θέση και η φυσιογνωμία λαών, γλωσσικών ομάδων και πολιτισμών, από τα προϊστορικά χρόνια έως σήμερα, καθορίστηκε από αλλεπάλληλα μεταναστευτικά ρεύματα, μείξεις και αλληλεπιδράσεις γλωσσών και τρόπων βίου. Μόνο σε απομονωμένες ορεινές κοιλάδες και σε απόμακρα νησιά έβρισκε κανείς, ως πριν από λίγα χρόνια, πληθυσμιακές ομάδες απρόσβλητες από πληθυσμιακές μεταναστεύσεις. Τώρα πουθενά. Βέβαια, κάθε μεταναστευτικό κύμα έχει τη δική του φυσιογνωμία, θέτει τα δικά του προβλήματα και ζητάει καινούργιες απαντήσεις.

Διαγώνισμα Λατινικών Γ Λυκείου μαθήματα 31 και 38 (θέματα και απαντήσεις)

A. Να μεταφράσετε τα αποσπάσματα:

31. Sed paulo post filius eius castra hostium praeterequitavit et a duce hostium his verbis proelio lacessitus est: «Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat». Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; et fortior hoste, hasta eum transfixit et armis spoliavit. Statim hostes fuga salutem petiverunt.

38. Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen. Nam in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat expectabatque dum aliqua vox congruens proposito audiretur. Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia puellae dixit: «ego libenter tibi mea sede cedo».

Ιστορία Γ Λυκείου Θεωρητικής: Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, Η παιδεία των Ελλήνων του Πόντου

Να αναζητήσετε και να καταγράψετε τα αίτια αλλά και τις γενικότερες συνθήκες και παράγοντες που συ­ντέλεσαν στην αναβάθμιση της ελληνικής παιδείας και στην ανάπτυξη της νεοελληνικής συνείδησης των Ελ­λήνων του Πόντου από τον 17ο ως τον 20ο αιώνα. (από το σχολικό βιβλίο να αξιοποιηθούν οι σελ. 245-246)

 Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να καταφύγετε: Τανζιμάτ - Βικιπαιδεία, Φροντιστήριο της Τραπεζούντας - Βικιπαιδεία, Το Φροντιστήριο Τραπεζούντας (1900-1914) και η ιδεολογική κυριαρχία των Ελλήνων στον Πόντο , Η οθωμανική αυτοκρατορία και οι μεταρρυθμίσεις του Τανζιματ (Ι.Μ.Ε.).

ΚΕΙΜΕΝΟ 1

Το Φροντιστήριο ιδρύεται στην Τραπεζούντα το 1682, σε μια εποχή έντονων κοινωνικο - οικονομικών ανακατα­τάξεων, όπου διαρρηγνύονται οι παραδοσιακές οικονομικές δραστηριότητες και αναδεικνύεται μια νέα ανερχό­μενη τάξη εμπόρων - μεταπρατών, κυρίως Ελλήνων, που παίζουν ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ των δυτικών χω­ρών, που παράγουν τα προϊόντα και της οσμανικής άρχουσας τάξης. Η νέα αυτή τάξη παίζει σημαντικό ρόλο και στην ίδρυση σχολείων. Η ίδρυση του Φροντιστηρίου χρονικά συμπίπτει και με τον κίνδυνο αποδιάρθρωσης των Ελλήνων του Πόντου, που είναι ορατός αυτή την εποχή εξαιτίας αφενός των βίαιων εξισλαμισμών στους οποίους προβαίνουν οι τοπικοί τιμαριούχοι Ντερεμπέηδες, και αφετέρου της Καθολικής προπαγάνδας που προωθείται μέσω δυτικών μοναχών, που φτάνοντας στην περιοχή του Πόντου και κυρίως στην πρωτεύουσα Τραπεζούντα, προσπαθούν να διαφθείρουν τις συνειδήσεις των Ελλήνων και να τους εντάξουν στο δικό τους ιδεολογικό σύ­στημα.

Αντωνίου Υ. Παυλίδη, Το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας 1900-1914

και η ιδεολογική κυριαρχία των Ελλήνων στον Πόντο,

Κοινωνία και εκπαίδευση, Περιοδικόν Αρχείον Πόντου, παράρτημα 24.

Ιστορία Γ Λυκείου Θεωρητικής: Η στάση του Βενιζέλου στο Κρητικό ζήτημα

Αφού μελετήσετε τα παρακάτω κείμενα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να παρουσιά­σετε την πολιτική στάση του πρωθυπουργού της Ελλάδας Ελευθερίου Βενιζέλου όσον αφορά το Κρητικό Ζή­τημα κατά το χρονικό διάστημα από την μετάκλησή του στην Αθήνα έως την έκρηξη των Βαλκανικών πολέ­μων (Οκτώβριος 1912), σε συσχετισμό με: α) τις προσδοκίες και τις αντιδράσεις των Κρητών απέναντι στην πολιτική αυτή β) την άρνησή του Βενιζέλου να δεχτεί στην ελληνική βουλή αντιπροσώπους της κρητικής βου­λής γ) την πολιτική του απέναντι την Τουρκία.

ΚΕΙΜΕΝΟ 1

Εφημερίς των Συζητήσεων της Βουλής - Συνεδρίασις 10ης Νοεμβρίου 1911

[...] Έχω καθήκον και πάλιν να επαναλάβω, ό,τι είπον αρχόμενος του λόγου μου ότι τα εν Κρήτη πράγματα παρέχουσιν αφορμήν ζωηροτάτων ανησυχιών εις την Κυβέρνησιν, διότι εάν η Ελλάς δύναται σταθερώς πολιτευομένη να μη εμπλακή παρά την γνώμην αυτής εις πόλεμον, τα εν Κρήτη όμως πράγματα δεν έχουσι να ωφεληθώσιν εκ των παραβόλων αποφάσεων, εις τας οποίας άγονται.

Οι Κρήτες είνε κύριοι εν τω ιδίω οίκω, έχουσι δικαίωμα να ρυθμίζωσι τα εσωτερικά τουλάχιστον πράγματα αυ­τών κατ' ιδίαν γνώμην, έχουσι το δικαίωμα να συγκροτώσι νόμιμον Κυβέρνησιν προερχομένην εκ της αντιπροσωπείας ταύτης.

[…] Άλλοι ζητούν την κήδευσιν της Κρήτης. Ούτε θέλω καν να επικαλεσθώ από του βήματος τούτου την ιδιαι­τέρως λεπτήν, την τραγικήν θα ηδυνάμην να είπω αντίθεσιν, υπό την οποίαν διατελώ ως Πρόεδρος της Ελληνι­κής Κυβερνήσεως την στιγμήν ταύτην, αλλά και ως Κρης, εις τους αγώνας του οποίου, και τους στρατιωτικούς και τους πολιτικούς κάτι οφείλεται δια την εν Κρήτη κατάστασιν, δεν θέλω να επικαλεσθώ τούτο δια να είπω ότι δεν είμαι εγώ εκείνος, ο οποίος θα επιδιώξω την κήδευσιν της Κρήτης.