Συνοπτικός πίνακας μορίων - συνδέσμων και επιρρημάτων με την πιθανή μετάφρασή τους

ἀεί

πάντα

κάθε φορά

συνεχώς

ἄλλως

αλλιώς, με άλλον τρόπο, διαφορετικά

γενικά, απλώς

εκτός από αυτό

ἄλλως πως: κάπως αλλιώς

ἄλλως τε καί + αιτία (εναντίωση ή υπόθεση): και για άλλους λόγους και επειδή, και μάλιστα, και ιδιαίτερα, εφόσον μάλιστα

ἄρα

λοιπόν, κατά συνέπεια

ίσως (σε υποθετική πρόταση)

π.χ. εἰ μή ἄρα: εκτός αν, ίσως αν

εἰ (ἄν) ἄρα: αν τυχόν, αν πράγματι

δηλαδή, βέβαια

ὡς ἄρα: ότι τάχα

ἆρα (ἆρα γε, ἆρ’ οὖν)

ἀραγε, μήπως (σε ερωτηματικές προτάσεις)

αὖ (χρονικό)

πάλι, από την άλλη μεριά

αὖθις: πάλι

αὐτίκα: αμέσως, την ίδια ώρα, λόγου χάρη, για απόδειξη

αὖ (τοπικό): πίσω, εκ νέου, στο εξής, επιπλέον, εκτός από αυτό

αὐτίκα καί μετέπειτα: τώρα και μετά

αὒτως (ὡσαύτως):έτσι ακριβώς, ακριβώς όπως και προηγουμένως

ἀλλά

αλλά

μόνο, μόνο που, παρά μόνο (συνοδεύεται συνήθως από το ἢ)

απεναντίας, αντίθετα (μετά από ερώτηση ή άρνηση)

εμπρός λοιπόν (με προστακτική ή υποτακτική)

τουλάχιστον (συνήθως μετά από υποθετικές, εναντιωματικές προτάσεις)

ἀλλά γέ: οπωσδήποτε

ἀλλά γέ τοί: τουλάχιστον

ἀλλά δή: λοιπόν

ἀλλ’ ἦ; : αλήθεια;

ἀλλά μέντοι: βεβαίως

ἀλλ’ ὃμως: όμως

ἀλλ’ οὖν γέ: όμως, λοιπόν

ἀλλ’ οὐδέ: αλλ΄ ούτε

Έκθεση Γ Λυκείου: Νέοι, ναρκωτικά, βία (θέματα - απαντήσεις)

ΚΕΙΜΕΝΟ

Μάριος Πλωρίτης: Νέοι, ναρκωτικά, βία

Εκείνο που, φοβάμαι, μας απασχολεί σχετικά λιγότερο, είναι το πρόβλημα που βρίσκεται μέσα στο σπίτι μας: το πρόβλημα των παιδιών μας. Όχι πως οι ελληνογονείς δε νοιάζονται για τη διαβίωση, την εκπαίδευση, τη ψυχαγωγία των βλαστών τους. Αλλά, πολλοί τους, πληρώνοντας γι’ αυτές, πιστεύουν πως έκαναν  το χρέος τους απέναντι στα παιδιά, νανουρίζουν τη συνείδησή τους και τελεία και παύλα. Μόνο που τα αληθινά προβλήματα αρχίζουν ακριβώς μετά τα δίδακτρα και τα χαρτζιλίκια.

Η Ιστορία της εφαρμογής της "θερινής ώρας"

Η πρώτη αναφορά για πρόταση χρησιμοποίησης της θερινής ώρας (Daylight Saving Time, DST) ήταν το 1784 από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο, που πρωτοδιατύπωσε την ιδέα, σε ένα γράμμα του που δημοσιεύθηκε σε γαλλική εφημερίδα. Σε αυτό το γράμμα δεν υπάρχει αναφορά για αλλαγή της ώρας, αλλά πρόταση κατά τους θερινούς μήνες οι άνθρωποι να ξυπνούν μία ώρα νωρίτερα, ώστε να υπάρχει διαθέσιμο περισσότερο φυσικό ηλιακό φως!

Η πρώτη φορά που προτάθηκε το ζήτημα σοβαρά ήταν το 1907 από τον Λονδρέζο αρχιτέκτονα William Willett, θερμό υποστηρικτή του μέτρου της θερινής ώρας, στο άρθρο του «Waste of Daylight», αλλά τελικά, αν και τον υποστήριξαν αρκετοί βουλευτές, δεν κατάφερε να πείσει τη βρετανική κυβέρνηση για τη χρησιμότητα εφαρμογής του μέτρου και τα θετικά αποτελέσματά του.

Η μετάφραση των σημαντικότερων επιρρημάτων και επιρρηματικών φράσεων της αρχαίας ελληνικής

ἀλλά αὖθις = τουλάχιστον στο εξής

ἀλλά γάρ = αλλά βέβαια

ἀλλά μήν = αλλά όμως

ἀλλά ἄρα =αλλά ίσως

ἁμός (οὐδαμοῦ = πουθενά) = τις, κάποιος

ἁμοῦ γέ που = κάπου οπουδήποτε

ἁμῶς γέ πῶς = κατά κάποιον τρόπο

ἃν < ἃ ἄν = όσα αν

ἆρα = άραγε

ἄρα = επομένως

ἆρα μή = άραγε μήπως

αὔθις = αμέσως

γέ = τουλάχιστον

γοῦν = λοιπόν

δή = βάβαια

εἶθ' (εἶτα) = ακολούθως

εἶτ' (εἴθε) = μακάρι

ἔτι = ακόμα

ἦ (βεβαιωτικό) =πράγματι, βέβαια

ἦ (ερωτηματικό) = αλήθεια;

ἤ παρ' ἃ = παρά αντίθετα με όσα

καί γάρ = και πράγματι

κἀν < καί ἐν = και στ....

καί ἄν ἄρα = και αν ίσως

κἆθ' (καί εἶτα) = και ακολούθως

κἄν < καί ἄν = και αν

καί ταῦτα (μετά από στίξη) = και μάλιστα

μάλιστα =περισσότερο, προπάντων, κυρίως

μέντοι = όμως

οὐ μήν ἀλλά = αλλά όμως

οὔκουν = λοιπόν δεν

οὐκοῦν = λοιπόν

ταυτί = έτσι

τότε μέν - ἐνταῦθα δέ = τότε μέν - σ' αυτή την περίπτωση όμως

τηνικαῦτα = αμέσως

τοτέ μέν - τοτέ δέ = άλλοτε μεν - άλλοτε δε

τοίνυν = λοιπόν

τό παράπαν = εντελώς

ὡδί = έτσι

ὧς οἷόν τε μέγιστα = όσο το δυνατόν περισσότερο

ὣσπερ τίς καί ἄλλως = περισσότερο από κάθε άλλον

Έκθεση Γ Λυκείου: Η κρίση της δημοκρατίας (θέματα - απαντήσεις)

Άγγελος Τερζάκης

Προσανατολισμός στον αιώνα

Έλεγχος της δημοκρατικής ιδέας

Στη ζωή των λαών έρχεται κάποια στιγμή όπου από έναν αστάθμητο συνειρμό περιστάσεων, το κοινωνικό σύνολο καλείται να δώσει εξετάσεις και ν’ αποδείξει αν είναι ώριμο για τη Δημοκρατία. Δεν πρόκειται εδώ για τις ξεκάθαρες εκείνες περιπτώσεις όπου δημοκρατικό και ολιγαρχικό καθεστώς αναμετριώνται, μπαίνουν και τα δυο στην ψηφοδόχο και περιμένουν το   αποτέλεσμα της εκλογής. Μήτε για τις άλλο τόσο ξεκάθαρες, δυναμικές έστω, αναμετρήσεις των  οδοφραγμάτων. Εκεί, ο  πολίτης  ξέρει καλά ανάμεσα σε τι έχει να διαλέξει. Πρόκειται για τις θολές,  τις ύπουλες καταστάσεις, όπου πίσω από  τις  λέξεις  κρύβονται  έννοιες φευγαλέες,  όπου   άλλο  ζητάς  κι  άλλο βρίσκεις, όπου διαλέγεις χωρίς να ξέρεις τι ακριβώς διαλέγεις. Η εποχή μας, μέγας διδάσκαλος στις διφορούμενες έννοιες, διαπρέπει και σε τέτοιες απατηλές προτάσεις εκλογής.

Ορεινοί - Πεδινοί: επεξεργασμένη πηγή ιστορίας κατεύθυνσης

Συνδυάζοντας τα στοιχεία που δίνονται στα ακόλουθα κείμενα και της ιστορικές γνώσεις σας, να παρουσιάσετε τα κύρια πολιτικά χαρακτηριστικά και την κοινωνική βάση των πεδινών και των ορεινών.

Κείμενο Α

Οτιδήποτε είχε ήδη, μέχρι τα τέλη του 1862, διαμορφωθεί ως πρόγραμ­μα του Βούλγαρη, το οποίο οι οπαδοί του στην εθνοσυνέλευση (η κοινο­βουλευτική ομάδα των Πεδινών) υποστήριζαν με διάφορες παραλλαγές και οι αντίπαλοι τους στηλίτευαν ωs τυραννία, μπορεί να περιγραφεί ωs συνδυασμός μιας ισχυρής ηγεσίας που είχε την τάση να παρακάμπτει τη διάκριση των εξουσιών, με μια ευρεία μαζική υποστήριξη, προερχόμενη από τους δυσαρεστημένοι του παρελθόντος και όσους είχαν επωφελη­θεί από την ανατροπή· ένας συνδυασμόςπου σε κρίσιμες καταστάσεις, όπου χρειαζόταν η λήψη αποφάσεων, θα βρισκόταν σε σχέση αυξανόμενης έντασης με το θεσμοθετημένο αντιπροσωπευτικό σύστημα.

Έκθεση Γ Λυκείου, προτεινόμενο θέμα: Τρομοκρατία (θέματα - απαντήσεις)

ΚΕΙΜΕΝΟ: Τρία Νόμπελ ζητούν, τώρα, δίκαιες λύσεις

«Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της περασμένης εβδομάδας στις Η.Π.Α. συγκλόνισαν ολόκληρη την ανθρωπότητα και μας θύμισαν με δραματικό τρόπο σε τι αβύσσους μπορεί να μας βυθίσει η απάνθρωπη συμπεριφορά που δείχνουμε οι μεν στους δε.

Ήταν ενθαρρυντικό ότι σχεδόν όλος ο κόσμος εναντιώθηκε έντονα σ' αυτές τις τόσο ειδεχθείς πράξεις που διαλύουν με τρόπο βίαιο και τρομακτικό τη ζωή τόσων αθώων ανθρώπων, των οποίων μόνη έννοια ήταν να εξασφαλίσουν την καθημερινή τους ύπαρξη. Σε τούτη την απερίγραπτη τραγωδία, η αξιοπρέπεια, που κάνει τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπινων όντων του πλανήτη να ξεχωρίζει, βρήκε την έκφραση της στην απερίφραστη καταδίκη των τρομερών αυτών πράξεων αγριότητας.

Άγνωστο κείμενο: Δημοσθένη, Κατά Φιλίππου Β, § 11 (θέματα και απαντήσεις)

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ὑπακούω τινός = ακούω κάποιον προσεκτικά, απαντώ σε κάποιον, προσέχω κάποιον ὑπακούω τινί = συμφωνώ με κάποιον, υποχωρώ σε κάποιον, υποτάσσομαι σε κάποιον ὑπακούω τινί (επί δικαστών) = ακούω τα παράπονα κάποιου προαιροῦμαι = εκλέγω, προτιμώ, επιχειρώ, σκέπτομαι να ... προαιροῦμαι + αιτιατική = εκλέγω κάποιον, προτιμώ κάποιον προαιροῦμαι + αιτιατική + γενική ή εμπρόθετο = εκλέγω κάποιον από άλλους, προτιμώ κάτι από κάτι άλλο προαιροῦμαι + αιτιατική (αντικ.) + αιτιατική (κατηγ. του αντικ.) = λαμβάνω κάποιον ως κάτι προαιροῦμαι + τελικό απαρέμφατο = προτιμώ να πράξω κάτι προαίρεσις βίου = σκοπός ζωής προαίρεσις πολιτείας = τρόπος διακυβέρνησης γλίχομαι = επιμένω σε κάτι, αγωνίζομαι για κάτι, προσπαθώ να απολαύσω κάτι, ποθώ, επιθυμώ

κειμενο: εὑρίσκει γάρ, οἶμαι, καὶ ἀκούει τοὺς μὲν ὑμετέρους προγόνους, ἐξὸν αὐτοῖς τῶν λοιπῶν ἄρχειν Ἑλλήνων ὥστ' αὐτοὺς ὑπακούειν βασιλεῖ, οὐ μόνον οὐκ ἀνασχομένους τὸν λόγον τοῦτον, ἡνίκ' ἦλθεν Ἀλέξανδρος ὁ τούτων πρόγονος περὶ τούτων κῆρυξ, ἀλλὰ καὶ τὴν χώραν ἐκλιπεῖν προελομένους καὶ παθεῖν ὁτιοῦν ὑπομείναντας, καὶ μετὰ ταῦτα πράξαντας ταῦθ' ἃ πάντες ἀεὶ γλίχονται λέγειν, ἀξίως δ' οὐδεὶς εἰπεῖν δεδύνηται, διόπερ κἀγὼ παραλείψω, δικαίως· ἔστι γὰρ μείζω τἀκείνων ἔργα ἢ ὡς τῷ λόγῳ τις ἂν εἴποι, τοὺς δὲ Θηβαίων καὶ Ἀργείων προγόνους τοὺς μὲν συστρατεύσαντας τῷ βαρ βάρῳ, τοὺς δ' οὐκ ἐναντιωθέντας. μεταφραση: Γιατί βρίσκει, νομίζω, και πληροφορείται ότι οι μεν πρόγονοί σας, ενώ ήταν δυνατό σ’ αυτούς να εξουσιάζουν τους υπόλοιπους Έλληνες υπό τον όρο να υπακούουν αυτοί στο βασιλιά (των Περσών), όχι μόνο δεν ανέχτηκαν αυτή την πρόταση, όταν ήρθε ο Αλέξανδρος ο πρόγονός του ως μεσολαβητής για αυτά, αλλά προτίμησαν και τη χώρα τους να εγκαταλείψουν και να αντέξουν και να πάθουν οτιδήποτε, και κατόρθωσαν κατόπιν αυτά τα οποία πολλοί επιθυμούν να αναφέρουν πάντοτε, αλλά κανείς δεν έχει καταφέρει να μιλήσει αντάξια. Γι’ αυτό ακριβώς και εγώ δικαιολογημένα θα τα παραλείψω· γιατί τα κατορθώματα εκείνων είναι σπουδαιότερα από όσο θα μπορούσε κανείς να τα εκθέσει με λόγια, ενώ οι πρόγονοι των Θηβαίων και των Αργείων (βρίσκει και πληροφορείται) ότι οι μεν πρώτοι έκαναν εκστρατεία μαζί με τους βαρβάρους, οι δε άλλοι δεν αντιτάχθηκαν.

Ιστορία κατεύθυνσης: Η διχοτόμηση της δραχμής

Η χρηματοδότηση της μικρασιατικής εκστρατείας με ένα αναγκαστικό δάνειο παγκόσμιας πρωτοτυπίας. Η διχοτόμηση του χαρτονομίσματος, όπου η αριστερή πλευρά χρησιμοποιούνταν ως νόμισμα στη μισή αξία του ακέραιου και η δεξιά πλευρά ανταλλασσόταν με έντοκη ομολογία στην άλλη μισή αξία

1922 Οι ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις βρίσκονται στη Μικρά Ασία. Η έκβαση της εκστρατείας είναι αβέβαιη, όχι μόνο για στρατιωτικούς λόγους αλλά και για οικονομικούς. Οι πόροι της χώρας είχαν εξαντληθεί από τον πόλεμο και οι ξένες δυνάμεις ήταν απρόθυμες να συνομολογήσουν δάνειο. Η οικονομική ανάγκη ήταν άμεση, αλλά η αύξηση των εσόδων μέσω της αύξησης της φορολογίας ή των δασμών απαιτούσε αρκετό χρόνο, ενώ είχε ήδη εκδοθεί μεγάλη ποσότητα ακαλύπτου χαρτονομίσματος. Ο πρωθυπουργός Δημήτρης Γούναρης και ο υπουργός Εξωτερικών Γεώργιος Μπαλτατζής περιόδευσαν στην Ευρώπη αναζητώντας οικονομική και ηθική βοήθεια, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Με τον γυρισμό τους την 21η Φεβρουαρίου 1922 ο Δ. Γούναρης, λίγο πριν από την ενημέρωση του Υπουργικού Συμβουλίου, εξέθεσε σε στενό κύκλο φίλων τη λύπη του για την αδυναμία σύναψης του εξωτερικού δανείου. Ο υπουργός Οικονομικών Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης εν τούτοις έμοιαζε ήρεμος και έπαιζε την αλυσίδα των κλειδιών του. Ο Δημήτρης Γούναρης παραξενεύτηκε και τον ρώτησε προς τι η ευφορία. «Δημητράκη, τα ηύρα τα λεπτά» του απάντησε ο Πρωτοπαπαδάκης και έβγαλε από το πορτοφόλι του ένα χαρτονόμισμα των 100 δραχμών και το έκοψε στα δύο μπροστά στον κατάπληκτο πρωθυπουργό. Το σχέδιο ήταν πολύ απλό: Με τη διχοτόμηση του νομίσματος η αριστερή πλευρά θα χρησιμοποιούνταν ως νόμισμα στη μισή αξία του ακεραίου χαρτονομίσματος (π.χ., το τεμάχιο του εκατονταδράχμου άξιζε πλέον πενήντα δραχμές). Η δεξιά πλευρά του χαρτονομίσματος θα ανταλλασσόταν με έντοκη ομολογία στη μισή αξία του ακεραίου χαρτονομίσματος.

Έκθεση Γ Λυκείου: Εφηβική παραβατικότητα και ποινή

Κείμενο : Η πειθαρχία κι ο οργανωμένος έλεγχος της τάξης

Υπάρχει μια λεπτή αλλά σημαντική διαφορά ανάμεσα στα α­ποτελέσματα διαφορετικών μεθόδων σχετικά με την πειθαρχία και τη διαπαιδαγώγηση.(...)

Εάν οι δάσκαλοι δώσουν προσοχή σε ένα μαθητή που προ­σπαθεί κι εργάζεται σωστά, θα ενισχύσουν τη συμπεριφορά αυτή κι έτσι, αυτή είναι πιθανά να επαναληφθεί. (...) Μια ομάδα ψυχολόγων μπόρεσε στα πλαίσια ενός πειράματος, παραλ­λάσσοντας συστηματικά την προσοχή των δασκάλων, να τρο­ποποιήσει τη συμπεριφορά των μαθητών μιας τάξης με αρχικά μέσο όρο διαταρακτικής συμπεριφοράς 8,7% σε 25,5%. Αυτή η αύξηση μπόρεσε να επιτευχθεί όταν, οι δάσκαλοι σε συνεργα­σία με τους ψυχολόγους δεν επιδοκίμαζαν τους μαθητές τους όταν αυτοί ήταν προσεκτικοί. Όταν αποκαταστάθηκαν οι πα­λιές συνθήκες, η διαταρακτική συμπεριφορά μειώθηκε στο 12%. Αυξήθηκε στο 19,4% ως αντίδραση στην απουσία επιδο­κιμασίας και τέλος αυξήθηκε στο 31 % όταν, οι δάσκαλοι επιδο­κίμαζαν σθεναρά και συχνά τη συμπεριφορά αυτή. Ευτυχώς, η τάξη επανήλθε στο αρχικό φυσιολογικό ποσοστό, όταν το πεί­ραμα ολοκληρώθηκε. Αυτά τα αποτελέσματα δεν αποτελούν κάποια εξαίρεση. Έχουν επαναληφθεί πολλές φορές και δια­φωτίζουν μια σπουδαία αρχή.

Πολυδούρη. Μόνο γιατί μ' αγάπησες απαντήσεις στις ερωτήσεις του Κ.Ε.Ε.

 1.        Στα ποιήματα της Μαρίας Πολυδούρη είναι διάχυτο το αίσθημα της με­λαγχολίας. Ποια είναι, σύμφωνα με το συγκεκριμένο ποίημα, η αιτία της θλίψης της ποιήτριας;

Ως αιτίες της θλίψης και της μελαγχολίας της Μ. Πολυδούρη μπορούμε να θεω­ρήσουμε την άχαρη και άσκοπη ζωή της, αφού πια μόνο οι αναμνήσεις του ερωτά της της μένουν (όσο κι αν αυτές γεμίζουν ακόμη ένα μέρος της ψυχής της), την απώ­λεια του αγαπημένου συντρόφου της, αλλά και τον επικείμενο θάνατο που πλη­σιάζει τώρα γι' αυτήν, καθώς η αρρώστια της κερδίζει έδαφος [Τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής της (1928-1930) τα πέρασε σε σανατόριο. Το "Μόνο γιατί μ' αγά­πησες" το έγραψε το 1928.].