Επαναληπτικές Πανελλήνιες 2011: Νεοελληνική Λογοτεχνία Θεωρητικής κατεύθυνσης Γ΄ Ενιαίου Λυκείου

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

∆ΕΥΤΕΡΑ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ

Γιώργης Παυλόπουλος Τα Αντικλείδια

Η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.

Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν

τίποτα και προσπερνούνε. Όμως μερικοί

κάτι βλέπουν, το μάτι τους αρπάζει

κάτι και μαγεμένοι πηγαίνουνε να μπουν.

Η πόρτα τότε κλείνει. Χτυπάνε μα κανείς

δεν τούς ανοίγει. Ψάχνουνε για το κλειδί.

Κανείς δεν ξέρει ποιός το έχει. Ακόμη

και τη ζωή τους κάποτε χαλάνε μάταια

γυρεύοντας το μυστικό να την ανοίξουν.

Φτιάχνουν αντικλείδια. Προσπαθούν.

Η πόρτα δεν ανοίγει πια. Δεν άνοιξε ποτέ

για όσους μπόρεσαν να ιδούν στο βάθος.

Ίσως τα ποιήματα πού γράφτηκαν

από τότε πού υπάρχει ό κόσμος

είναι μια ατέλειωτη αρμαθιά αντικλείδια

για ν' ανοίξουμε την πόρτα της Ποίησης.

Μα ή Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.

(Τα Αντικλείδια, 1988)

Ερωτήσεις

Α1. Κύρια γνωρίσματα της ποίησης του Γιώργη Παυλόπουλου είναι η χρήση καθημερινού λεξιλογίου, ο παρατακτικός λόγος και η συμβολιστική γραφή. Για καθένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά να γράψετε ένα αντίστοιχο παράδειγμα από το ποίημα που σας δόθηκε.

Μονάδες 15

Β1. Σύμφωνα με την Τασούλα Καραγεωργίου: «Tο ποίημα του Παυλόπουλου τελειώνει όπως άρχισε. Η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοικτή˙ η πρόσκληση ανανεώνεται˙ η περιπέτεια δεν έχει τέλος». Σε ποιο σχήμα λόγου αναφέρεται η Τ. Καραγεωργίου; (μονάδες 5) Να σχολιάσετε τη συγκεκριμένη επιλογή του σχήματος αυτού από τον ποιητή. (μονάδες 15)

Μονάδες 20

Β2.α) Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ο ποιητής χρησιμοποιεί στα «Αντικλείδια» το α΄ και γ΄ πληθυντικό πρόσωπο για την εξιστόρηση και ερμηνεία του ποιητικού του μύθου; (μονάδες 10)

β) Να περιγράψετε δύο εικόνες με τις οποίες ο ποιητής δημιουργεί μια ατμόσφαιρα μυστηριακή. (μονάδες 10)

Μονάδες 20

Γ1. Να σχολιάσετε τους παρακάτω στίχους:

α) Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν τίποτα και προσπερνούνε. (σε μία παράγραφο περίπου 60-80 λέξεων) (μονάδες 10)

β) Ακόμη και τη ζωή τους κάποτε χαλάνε μάταια γυρεύοντας το μυστικό να την ανοίξουν. Φτιάχνουν αντικλείδια. (σε μία παράγραφο περίπου 80-100 λέξεων) (μονάδες 15)

Μονάδες 25

∆1. Να συγκρίνετε ως προς το περιεχόμενο το ποίημα του Γ. Παυλόπουλου «Τά Αντικλείδια» με το ποίημα του Γ. Στογιαννίδη «Ή ποίηση».

Μονάδες 20

Η ποίηση

Ή ποίηση είναι σκληρή

δεν την κερδίζεις με ψέματα,

δεν την αλλάζεις ξεκοιλιάζοντας τράπουλες

η θυμιατίζοντας τον έξω αποδώ.

Φωτιά

πού βαστάει απ' την κόλαση

και πού μελτέμια Αυγουστιάτικα

λουτρά ιαματικά

πού οι δυστυχισμένοι ονειρεύονται.

Ή ποίηση σου αφαιρεί την πραγματικότητα

αφήνοντας σε στις προσβάσεις του ύπνου

να μηρυκάζεις λέξεις.

Κάποτε άγγελος Κυρίου έρχεται

να σου αλλάξει το μουσκεμένο προσκέφαλο.

Ή ποίηση είναι ή πιο σκληρή μοναξιά.

(Από τη συλλογή του Γιώργου Στογιαννίδη,

Στις προσβάσεις του ύπνου, 1976)