Κριτήριο αξιολόγησης Έκθεση Γ Λυκείου: Η διαμόρφωση καταναλωτικής συνείδησης

Δεν Αγοράζω Τίποτα!

Στις 24 Νοεμβρίου γιορτάζεται διεθνώς η Παγκόσμια Ημέρα «Δεν Αγοράζω Τίποτα», η Παγκόσμια Ημέρα Αντικαταναλωτισμού, όπως έχει επικρατήσει σε ελληνική απόδοση. Πρόκειται για μια ανεπίσημη ημέρα διαμαρτυρίας απέναντι στον καταναλωτισμό, ο εορτασμός της οποίας καθιερώθηκε από μια ομάδα Καναδών ακτιβιστών.

Η συγκεκριμένη ιδέα του «σήμερα δεν αγοράζω τίποτα» γιορτάστηκε για πρώτη φορά στο Βανκούβερ το Σεπτέμβριο του 1992. Τότε το κεντρικό σύνθημα συνοδευόταν από τη φράση «Μια ευκαιρία για την κοινωνία να επανεξετάσει το ζήτημα της υπερκατανάλωσης». Στις Η.Π.Α πραγματοποιείται μία ημέρα μετά από την Ημέρα των Ευχαριστιών, οπότε παρατηρείται έξαρση αγοράς καταναλωτικών ειδών, ενώ στην Ευρώπη έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται το τελευταίο Σάββατο του Νοεμβρίου. Η ιδέα του εορτασμού αυτής της ημέρας ανήκει στον καλλιτέχνη Ted Dave, ε­νώ αργότερα υιοθετήθηκε από μια ομάδα «κοινωνικών ακτιβιστών» από το Σηάτλ, τους Adbusters. Αυτοί κατάφε­ραν να διαφημίσουν αυτήν την ενέργεια στην τηλεόραση μέσω των τηλεοπτικών σταθμών, παρά τις αντιδράσεις από την πλευρά των επιχειρηματιών. Αργότερα, μάλιστα κατόρθωσαν να αγοράσουν τηλεοπτικό χρόνο και από το CΝΝ.

Το αγροτικό πρόβλημα στην Ελλάδα κατά τα έτη 1881 - 1917 (πηγή Ιστορίας κατεύθυνσης)

Αντλώντας στοιχεία από τα παρακάτω κείμενα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερ­θείτε στα προβλήματα που προέκυψαν στον αγροτικό χώρο μετά το 1881 έως και τη μεταρρύθμιση του 1917, κάνοντας παράλληλα αναφορά και στα αίτια που την προκάλεσαν.

ΚΕΙΜΕΝΟ Α.

Μισθωτήριο Συμβόλαιο κολίγων και γαιοκτημόνων από την επαρχία Λάρισας

Μίσθωσις εργασίας      Αριθ. 6,010

Εν Λαρίσση σήμερον την 8ην Απριλίου του έτους 1887, ημέραν Τετάρτην εν τω συμβολαιογραφείω μου […], ενώπιον εμού του συμβολαιογράφου Λαρίσσης Ανδρέου Ροδοπούλου […] ενεφανίσθησαν αφ' ενός ο Ιμπραήμ Αχμέτ κτηματίας κάτοικος Λαρίσσης αφ' ετέρου οι Δημήτριος Αριβούλης, Σωτήριος Κατσαμάκας και Στέργιος Μετσοβίτης, γεωργοί κάτοικοι Κολτουλκίρ και εξέθηκαν τα εξής:

Ότι ο Ιμπραήμ Αχμέτ προσλαμβάνει ως κουλουξήδες του εις το Τσιφλίκι του στο Κολτουλκίρ τους λοιπούς τρεις συμβαλλόμενους, υπό τους εξής όρους:

1. Υποχρεούνται οι κουλουξήδες ούτοι να διαμένουν καθ' όλον τον χρόνον της μισθώσεως ήτοι από δεκάτης Απριλίου τρέχοντος έτους μέχρι της 25ης Μαΐου ιδίου έτους εις το τσιφλίκι διηνεκώς και καθ' όλον τον χρόνον τούτον της μισθώσεως της εργασίας των, να οργώνουν τους αγρούς, να βόσκουν τους βόας και τα κτήνη, να κτίζουν και να περιποιώνται … να κοιμώνται εις τας βοϊδοκαλύβας και να κάμνουν όλας τα εργασίας όσας κά­μνουν οι καλοί κουλουξήδες κατά τας πολυχρονίους συνήθειας, υπακούοντας τας διαταγάς του ιδοκτήτου ή του αντιπροσώπου τους. […].

Έκθεση Γ Λυκείου: Εκπαιδευτικό σύστημα και διαμόρφωση ελεύθερης συνείδησης των νέων

Τι σημαίνει ελευθερία;

Τι σημαίνει η λέξη ελευθερία; Εδώ και πολύ καιρό της έχει αποδοθεί η αξία μιας επιθυμητής κατάστασης και αυ­τό συνέβαλε στον πολλαπλασιασμό των νοημάτων της. Από τον καιρό του Διαφωτισμού ο Μοντεσκιέ παραπονιό­ταν: «Δεν υπάρχει λέξη που να προσέλαβε μεγαλύτερο αριθμό διαφορετικών νοημάτων από την ελευθερία». Ανέ­φερε μάλιστα ως παράδειγμα ορισμένους Ρώσους που αποκαλούσαν ελευθερία το δικαίωμα να έχουν μακριά γέ­νια. Και σε καιρούς πιο πρόσφατους, έχουμε δει τα πιο καταπιεστικά καθεστώτα να επικαλούνται διαρκώς την ε­λευθερία, σε σημείο ώστε ο Άγγλος συγγραφέας Τζ. Όργουελ στο βιβλίο του 1984 επινόησε το σύνθημα: «Η ε­λευθερία είναι σκλαβιά».

Οι σημασίες που αποδόθηκαν σε αυτή τη λέξη είναι πολλαπλές. Αλλά τα θεμιτά της νοήματα δεν είναι άπειρα και θα προσδιορίζονταν, αν εξετάζαμε κάθε φορά την ελευθερία σε σχέση με τα αντίθετα της.

Αρχαία κατεύθυνσης Γ Λυκείου: Πλάτωνα Πολιτεία Ενότητες 12 και 13 προτεινόμενο θέμα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΓΝΩΣΤΟ

Κείμενο:

Ενότητα 12η: Τὶ δέ; Τό­δε οὐκ εἰ­κός, ἦν δ’ ἐ­γώ, καὶ ἀ­νάγ­κη ἐκ τῶν προ­ει­ρη­μέ­νων, μή­τε τοὺς ἀ­παι­δεύ­τους καὶ ἀ­λη­θεί­ας ἀ­πεί­ρους ἱ­κα­νῶς ἄν πο­τε πό­λιν ἐ­πι­τρο­πεύ­σαι, μή­τε τοὺς ἐν παι­δεί­ᾳ ἐ­ω­μέ­νους δι­α­τρί­βειν δι­ὰ τέ­λους, τοὺς μὲν ὅ­τι σκο­πὸν ἐν τῷ βί­ῳ οὐκ ἔ­χου­σιν ἕ­να, οὗ στο­χα­ζο­μέ­νους δεῖ ἅ­παν­τα πράτ­τειν ἃ ἂν πράτ­τω­σιν ἰ­δί­ᾳ τε καὶ δη­μο­σί­ᾳ, τοὺς δὲ ὅ­τι ἕ­κον­τες εἶ­ναι οὐ πρά­ξου­σιν, ἡ­γού­με­νοι ἐν μα­κά­ρων νή­σοις ζῶν­τες ἔ­τι ἀ­πῳ­κί­σθαι;

Ἀ­λη­θῆ, ἔ­φη.

Διαγώνισμα Λατινικών Β Λυκείου (μαθήματα 5, 8, 9, 10)

Να μεταφράσετε το απόσπασμα Χ.

V. Silius Italicus, poeta epicus, vir clarus erat. XVII (septendecim) libri eius de bello Punico secundo pulchri sunt. Ultimis annis vitae suae in Campania se tenebat. Multos in illis locis agros possidebat. Silius animum tenerum habebat. Gloriae Vergili studebat ingeniumque eius fovebat. Eum ut puer magistrum honorabat. Monumentum eius, quod Neapoli iacebat, pro templo habebat.

VIII. erat in proximo non venabulum sed stilus et pugillares; cogitabam aliquid enotabamque; etsi retia vacua, plenas tamen ceras habebam. Silvae et solitudo sunt magna incitamenta cogitationis.

IX.  Illis femina cum lacrimis iniuriam aperit et cultro se ipsam interficit. Brutus ex vulnere dolore magno cultrum extrahit et delictum punire parat. Populum concitat et Tarquinio imperium adimit. Liber iam populus Romanus duo consules, Iunium Brutum et Tarquinium Collatinum, deligere constituit.

Έκθεση Γ Λυκείου: Διαδίκτυο και νέοι

Ξέφραγο το Διαδίκτυο;

Μπορεί για τους νέους που τώρα αρχίζουν την ενσυνείδητη ζωή τους, οι σύγχρονοι τρόποι επικοινωνίας με τεχνολογίες ηλεκτρονικές και ψηφιακές να φαίνονται αυτονόητοι, όπως φαίνονταν σε μας το τηλέφωνο και η ραδιοφωνία. Για τους λιγότερο ή περισσότερο παλαιότερους, οι τρόποι αυτοί διατηρούν τον θαυμαστό τους χαρακτήρα. Να έχεις μπροστά στα μάτια ή στα αυτιά σου και σε χρόνο μηδέν, όποιο κείμενο, όποια εικόνα, όποιον ήχο βρίσκεται κάπου αποθηκευμένος, στα πέρατα της Γης ή θέλει κάποιος να σου μεταδώσει, είναι κάτι που μεταβάλλει τις συνθήκες της εργασίας, των συναλλαγών, της ψυχολογίας, ολόκληρης της ζωής. Κι αυτή η αύξηση των δυνατοτήτων επικοινωνίας των ανθρώπων πραγματικά αυξάνει τις δυνατότητες πραγμάτωσης ανθρώπινων αξιών και προπάντων της ανθρώπινης ελευθερίας. Έτσι, δικαιολογείται η αναγωγή του Internet σε κατ' εξοχήν χώρο ελευθερίας.

Προτεινόμενο διαγώνισμα Λατινικών Γ Λυκείου, μαθήματα 46, 47

Α. Να μεταφραστούν τα ακόλουθα αποσπάσματα:

46. Philosophi mundum censent regi numine deorum; eum esse putant quasi communem urbem et civitatem hominum et deorum, et unum quem que nostrum eius mundi esse partem; ex quo illud natura consequitur, ut communem utilitatem nostrae anteponamus.

47. Tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva. Cum illa respondisset «ego, pater, cana esse malo», mendacium illi pater obiecit: «Non dubito quin calva esse nolis. Quid ergo non times ne istae te calvam faciant?»

Έκθεση Γ Λυκείου: Οι κλιματικές αλλαγές πηγή παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

«Καθένας έχει δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένεια του υγεία και ευημερία»

Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 10 Δεκεμβρίου 1948

Αρθρο 25 (1)

Μέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η 10η Δεκεμβρίου και όμως σε αυτό τον κόσμο της αφθονίας και της υπερκατανάλωσης εκατομμύρια άνθρωποι στερούνται των βασικών και στοιχειωδών δικαιωμάτων στη ζωή και την ελευθερία. Η παγκοσμιοποίηση της καταπίεσης, της ανέχειας και της εξαθλίωσης είναι γεγονός. Μελέτες φανερώνουν την τραγική πραγματικότητα: 13 εκατομμύρια παιδιά κάθε χρόνο πεθαίνουν λόγω περιβαλλοντικών καταστροφών, 4 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω της έκθεσης τους σε μολυσμένο νερό και αέρα, 30% της παιδικής νοσηρότητας προέρχεται από περιβαλλοντικούς ρύπους. Οι κλιματικές αλλαγές και οι επιπτώσεις τους στο περιβάλλον, την υγεία και την οικονομία, έρχονται να επιδεινώσουν την ήδη άσχημη πραγματικότητα.

Ιστορία κατεύθυνσης: O Κουμουνδούρος εκφραστής των πολιτικών αιτημάτων της δεκαετίας του 1850 (πηγή)

Με βάση τις ιστορικές γνώσεις σας και το παράθεμα που ακολουθεί, να απαντήσετε στα εξής ερωτήματα:

  α. Ποια ήταν τα αιτήματα των οποίων εκφραστής υπήρξε ο Α. Κουμουνδούρος;

   β. Πώς μπορεί να τεκμηριωθεί η φράση «Ο Κουμουνδούρος είχε όλες τις αρετές που πρέπει να στολίζουν έναν κοινοβουλευτικό άνδρα»;

ΠΗΓΗ: Κουμουνδούρος: ο πρώτος πολιτικός με συνείδηση  κοινοβουλευτική

Ο Κουμουνδούρος μπορεί να θεωρηθεί ως ο πρώτος Έλληνας πολιτικός με συνείδηση κοινοβουλευτική. Ήθελε η κυβέρνησή του να στηρίζεται στην πλειοψηφία των βουλευτών και γι’ αυτό, μιλώντας στη Βουλή, προσπαθούσε να πείσει και όχι να δελεάσει, όπως επεδίωκε ο ∆εληγιώργης. Εκτιμούσε την αγχίνοια του Βούλγαρη και σεβόταν την πατριαρχική νοοτροπία του, αλλά αρνιόταν να υποταχθεί στον αυταρχισμό του. Συμπαθούσε το ∆εληγιώργη, αλλά δεν τον εμπιστευόταν, γι’ αυτό και δε συνεργάστηκε μαζί του. Εκτιμούσε τον Τρικούπη αλλά και τον αντιπαθούσε βαθύτατα, γι’ αυτό και τον χρησιμοποίησε μια και μόνο φορά. Ο Κουμουνδούρος είχε όλες τις αρετές που πρέπει να στολίζουν ένα κοινοβουλευτικό άνδρα. Ψυχραιμία, ανεξικακία, ελαστικότητα, προσαρμοστικότητα,  καλή διάθεση, ευγένεια στους τρόπους, επιμέλεια, εργατικότητα, επιμονή, όσο και υπομονή, πραότητα. ∆εν θύμωνε και δεν λύπησε σχεδόν κανένα, γι’ αυτό και τον χαρακτήριζαν «γλυκύτατο». Με απόλυτη ευλάβεια, τηρούσε όλους τους κανόνες στο κοινοβουλευτικό παιχνίδι και δεν προσπάθησε ποτέ να βγει έξω από τα συνταγματικά πλαίσια. Αυτό που δεν του πήγαινε  ήταν να βρεθεί στην ίδια κυβέρνηση με το Βούλγαρη...

Ι.Ε.Ε. τόμος ΙΓ΄, σ. 248

Η μικρή ιστορία του μέτρου

Ο ορισμός του μέτρου έγινε στη Γαλλία το 1791 από την Ακαδημία των Επιστημών (Académie des sciences), η οποία όρισε ως μονάδα μέτρησης μήκους το «γαλλικό μέτρο» ως ίσο με ένα προς δέκα εκατομμύρια φορές την απόσταση από τον Ισημερινό έως το Βόρειο Πόλο, του μεσημβρινού της Γης που διασχίζει το Παρίσι. Το όνομα της νέας μονάδας ήταν Μètre, από την ελληνική λέξη Μέτρον. Υιοθετήθηκε από τη Γαλλική Κυβέρνηση το 1795, και έκτοτε έχει εξαπλωθεί σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Οι Αγγλοσάξονες διατηρούν τα δικά τους μέτρα και σταθμά.

Πηγή ιστορίας κατεύθυνσης: Τα προγράμματα και οι αντιλήψεις του Τρικούπη και του Δηλιγιάννη για την οργάνωση και τη λειτουργία του κράτους

Αντλώντας στοιχεία από τα παρακάτω κείμενα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφέρετε τα προγράμματα και τις αντιλήψεις του Χαρίλαου Τρικούπη και του Θεόδωρου Δηλιγιάννη για την οργάνωση και τη λειτουργία του κράτους.

Μονάδες 25

Κείμενα

α. Η αντίθεση ανάμεσα σ' αυτούς τους δύο πολιτικούς δεν μπορούσε να γίνει με­γαλύτερη. Ο Τρικούπης ήταν ένας δυτικόφιλος μεταρρυθμιστής, ανυπόμονος να στερεώσει και να αναπτύξει την Ελλάδα οικονομικά και πολιτικά, πριν ε­μπλακεί σε ιρρεδεντιστικές* (ιρρεδεντισμός = αλυτρωτισμός) περιπέτειες. Ο Δηλιγιάννης όμως, απόγονος μιας εξέχουσας οικογένειας της Πελοποννήσου ήταν ένας αποφασισμένος υπο­στηρικτής της «Μεγάλης Ιδέας».

 Richard Clogg, «Σύντομη Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας»,

σελ. 136, εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα 1999.