Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Τα ανθρώπινα δικαιώματα

Τι είναι τα Ανθρώπινα Δικαιώματα;

 Ανθρώπινα Δικαιώματα θα μπορούσαν γενικά να ορισθούν ως εκείνα τα δικαιώματα που ενυπάρχουν στη φύση μας, που είναι έμφυτα και χωρίς τα οποία δεν μπορούμε να ζήσουμε ως ανθρώπινα όντα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες μας επιτρέπουν να αναπτύξουμε πλήρως και να χρησιμοποιήσουμε τις ανθρώπινες αρετές μας, τη νοημοσύνη μας, τα ταλέντα μας και τη συνείδησή μας και να ικανοποιήσουμε τις πνευματικές και άλλες ανάγκες μας. Αυτά βασίζονται πάνω στις αυξανόμενες απαιτήσεις της ανθρωπότητας για μια ζωή μέσα στην οποία η έμφυτη αξιοπρέπεια και η αξία κάθε ανθρώπου θα τυγχάνει σεβασμού και προστασίας. Η αποστέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών δεν είναι μόνο μια ατομική και προσωπική τραγωδία αλλά επίσης δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής, ενσπείροντας τη βία και τη σύγκρουση μέσα και μεταξύ κοινωνιών και εθνών. Όπως δηλώνει η πρώτη πρόταση της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια "αποτελεί τον ακρογωνιαίον λίθο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο". 

Έκθεση Γ Λυκείου: Η παιδική εκμετάλλευση (προτεινόμενο θέμα με απαντήσεις)

Πόσα είναι σήμερα τα εργαζόμενα παιδιά στον κόσμο; Οι ειδικοί του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και της UNICEF κάνουν λόγο για ένα συνολικό αριθμό 250 εκατομμυρίων παιδιών που υφίστανται εκμετάλλευση, αριθμός τρομακτικός, που μαρτυρά μια ισχυρή επιδείνωση της κατάστασης τα τελευταία 20 χρόνια, μια αύξηση που η δημογραφία από μόνη της δεν μπορεί να εξηγήσει. Η έλλειψη κανονισμών και οι ισχυροί μηχανισμοί διάβρωσης του δικαστικού και πολιτισμικού συστήματος προστασίας των παιδιών βρίσκονται εδώ σε πλήρη δράση και εξηγούν αυτή την εξέλιξη. Η μεγάλη πλειονότητα των παιδιών που υφίστανται εκμετάλλευση ζουν σε χώρες του Τρίτου Κόσμου και τα μισά απ’ αυτά στην Ασία. Μόνο στην Ινδία ο αριθμός τους ανέρχεται σε περισσότερα από πενήντα εκατομμύρια. Στην Αφρική είναι ακόμα περισσότερα, σε αναλογία, εφόσον το ένα παιδί στα τρία εργάζεται, ενώ το ποσοστό αυτό για την Ασία είναι ένα στα τέσσερα και για τη Λατινική Αμερική ένα στα πέντε.

Σάββατο 12 Φεβρουαρίου 2011

Φεβρουάριος 1955: Η Ιερά Σύνοδος ζητά την άρση της κυκλοφορίας των έργων του Νίκου Καζαντζάκη

Σας παρουσιάζουμε το έγγραφο που απέστειλε η Ιερά Σύνοδος στην Εισαγγελία Αθηνών, τον Φεβρουάριο του 1955, στην προσπάθειά της να φιμώσει τα έργα και το ελεύθερο πνεύμα του Νίκου Καζαντζάκη.


"Εις την Εισαγγελίαν Αθηνών διαβιβάζεται αρμοδίως το έγγραφον της Ιεράς Συνόδου, δια της οποίας ζητείται όπως απαγορευθή η κυκλοφορία των έργων του Ν. Kαζαντζάκη "Ο Kαπετάν Μιχάλης", "Ο τελευταίος Πειρασμός" και "Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται", καθόσον ταύτα είναι αντιχριστιανικού περιεχομένου και η ελευθέρα κυκλοφορία των είναι επιζημία εις το αναγνωστικόν κοινόν της χώρας.

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

Η μηδενική σχέση των νέων με τα βιβλία

Οι τρεις στους τέσσερις δε διαβάζουν εξωσχολικά βιβλία!
Ερευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για το μάθημα της λογοτεχνίας, αποκαλύπτει την κακή σχέση των μαθητών Γυμνασίου με τα εξωσχολικά λογοτεχνικά βιβλία

H φιλαναγνωσία είναι ένα χαρακτηριστικό που σιγά σιγά εγκαταλείπει τις νεότερες γενιές. Αν και η σχέση των νέων με τη λογοτεχνία δεν είναι υπόθεση αποκλειστικά του σχολείου, οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στα βιβλία και τη διδασκαλία της γλώσσας και της λογοτεχνίας, ιδιαίτερα στη βασική υποχρεωτική εκπαίδευση σε συνδυασμό φυσικά με συνολικότερες αλλαγές στον τρόπο ζωής (κυριαρχία της τηλεόρασης, γενίκευση της χρήσης υπολογιστών κ.ά.) φαίνεται ότι συμβάλλουν ώστε οι νέες γενιές να απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τον έντυπο λόγο, την ανάγνωση, τη λογοτεχνία.

Η σύνταξη των προθέσεων της αρχαίας ελληνικής

Ο παρακάτω πίνακας περιλαμβάνει α) τις προθέσεις της αρχαίας ελληνικής, β) την πτώση (ή τις πτώσεις) με την οποία (/ ες) μπορεί να συνταχθεί η καθεμιά καθώς γ) και το είδος του επιρρηματικού προσδιορισμού που δηλώνει κάθε φορά



ΠΡΟΘΕΣΗ

ΓΕΝΙΚΗ

ΔΟΤΙΚΗ

ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ


ἀντί
τόπο   αντικατάσταση    αιτία


ἀπό
τόπο   χρόνο   καταγωγή  προέλευση   ύλη   αιτία  μέσο   τρόπο   ποιητικό αίτιο


ἐκ ή ἐξ
τόπο   χρόνο   καταγωγή  ύλη   όργανο   τρόπο   αιτία  συμφωνία   ποιητικό αίτιο


πρό
τόπο   χρόνο   υπεράσπιση  αντιπροσώπευση   προτίμηση   εκλογή


ἐν

τόπο   χρόνο   τρόπο   όργανο  τρόπο   μέσο   κατάσταση  συμφωνία   αναφορά

σύν ή ξύν

συνοδεία   συνδρομή   βοήθεια   συμφωνία   τρόπο   όργανο   μέσο

εἰς


τόπο   κατεύθυνση   χρόνο  αναφορά   σκοπό   αριθμητικό όριο   τρόπο

Διαγώνισμα Λατινικών Β Λυκείου, μαθ. 12 και 13 (θέματα και απαντήσεις)

Β' ΤΑΞΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΛΑΤΙΝΙΚΑ
ΘΕΜΑΤΑ
   12. «Quid est» inquit «mea Tertia? Cur tristis es? Quid tibi accidit?» «Mi pater» respondit ilia «Persa periit». Perierat enim catellus eo nomine, quem puella multum amabat. Tum pater Tertiae dixit «omen accipio». Sic ex fortuito dicto spem praeclari triumphi animo praesumpsit.
   13. ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat. Tum Sulpicius Gallus de caeli ratione et de stellarum lunaeque statu ac motibus disputavit eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit. Sic liberales artes Galli aditum ad illustrem illam Paulianam victoriam dederunt.
1. Να μεταφραστούν στα νέα ελληνικά τα παραπάνω δύο αποσπάσματα.
(μονάδες: 40)

Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011

Νίκος Καζαντζάκης - Μια συνέντευξη του 1957


Στις αρχές του 1957 η δημοσιογράφος Γιολάντα Τερέντσιο επισκέφθηκε το ζεύγος Καζαντζάκη στο σπίτι τους στην πόλη Αντίμπ. Περιγράφει το χώρο, δίνει ένα σύντομο πορτρέτο του συγγραφέα και καταγράφει τη συζήτηση που είχε μαζί του. Παραθέτουμε ένα απόσπασμα:

Ζουν ήσυχα, ερημικά, οι δυο Έλληνες στο γραφικό μικρό σπίτι της οδού του Μπα-Καστελέ. Απ’ τα παράθυρά τους βλέπουν το λιμάνι της Αντίμπ και τη γαλανή Μεσόγειο. Η πρόσχαρη φιλοξενία της οικοδέσποινας αγκαλιάζει τον επισκέπτη μόλις δρασκελίσει το κατώφλι. Λίγα σκαλιά οδηγούν στο γραφείο του συγγραφέα. Ψηλός, ίσιος, ασκητικός, μ’ ένα καλό χαμόγελο, απλώνει το μπράτσο και σφίγγοντας το χέρι ρωτάει άπληστα, με την ιδιαίτερη προσφορά του: «Τι νέα μας φέρνετε απ’ την Ελλάδα;».

Το δοκίμιο και τα είδη του

Το δοκίμιο παρουσιάζει μια ποικιλία μορφών ως προς την οργάνωση. Άλλα δοκίμια έχουν αυστηρότερη λογική οργάνωση, ενώ άλλα έχουν πιο ελεύθερη οργάνωση και σε άλλα πάλι η οργάνωση είναι μάλλον συνειρμική. Τα δοκίμια που οργανώνονται λογικά προσεγγίζουν περισσότερο τον επιστημονικό λόγο, ενώ τα δοκίμια που έχουν πιο ελεύθερη οργάνωση προσεγγίζουν μάλλον τη λογοτεχνία.
I. Αποδεικτικά δοκίμια
Τα αποδεικτικά δοκίμια έχουν αυστηρή λογική οργάνωση.
Πρόλογος: Ο συγγραφέας εκθέτει το θέμα με στόχο να προκαλέσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη και διατυπώνει την κατευθυντήρια ιδέα που αποτελεί και τη θέση του πάνω στο θέμα.
Κύριο μέρος: Ο συγγραφέας παραθέτει το υλικό του για να διασαφηνίσει την κύρια ιδέα ή να αποδείξει τη θέση του που διατυπώθηκε στον πρόλογο.
Επίλογος: Στον επίλογο παρουσιάζει συμπυκνωμένα ό,τι έχει αποδείξει ή επανεκθέτει την αρχική του θέση.
ΙΙ. Δοκίμια με ελεύθερη οργάνωση (στοχαστικά)
Χωρίς ξεκάθαρο διάγραμμα. Η δομή τους δεν καθορίζεται από τη σχέση απόδειξης ανάμεσα στη θέση του συγγραφέα και την υποστήριξη της θέσης αυτής.

Αποφθέγματα και γνωμικά του Αριστοτέλη

Μαζί με το δάσκαλό του Πλάτωνα αποτελεί σημαντική μορφή της φιλοσοφικής σκέψης του αρχαίου κόσμου, και η διδασκαλία του διαπερνούσε βαθύτατα τη δυτική φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη μέχρι και την Επιστημονική Επανάσταση του 17ου αιώνα. Υπήρξε φυσιοδίφης, φιλόσοφος, δημιουργός της λογικής και ο σημαντικότερος από τους διαλεκτικούς της αρχαιότητας.

Γνωμικά του Αριστοτέλη
  • Άνθρωπος που δεν έχει φίλους ή ειναι θεός ή αγρίμι.
  • Τα πράγματα που πρέπει να μάθεις να κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντάς τα.
  • Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, είναι εύκολο. Αλλά να θυμώσεις με το σωστό άνθρωπο, στο σωστό βαθμό, για το σωστό λόγο, τη σωστή στιγμή και με το σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο.

Έλξη του αναφορικού


Έλξη του αναφορικού έχουμε όταν η πτώση της αναφορικής αντωνυμίας (γενική ή δοτική) που εισάγει την αναφορική πρόταση δε δικαιολογείται από τη συντακτική της θέση (ενν. στην αναφορική)  και έπρεπε να βρίσκεται σε αιτιατική
     *        Επομένως, η αιτιατική του αναφορικού έλκεται από ένα προσδιοριζόμενο ουσιαστικό ή αντωνυμία (συνήθως δεικτική), τα οποία βρίσκονται σε γενική ή δοτική και μετατρέπεται και αυτή σε γενική ή δοτική:
π.χ. Ὡμολογήσαμεν ἐμμένειν ταῖς δίκαις αἷς (αντί ἅς) ἄν δικάζῃ ἡ πόλις.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
     *        Το προσδιοριζόμενο ουσιαστικό υπάρχει πάντα στο κείμενο, ενώ η προσδιοριζόμενη αντωνυμία (δεικτική) συνήθως παραλείπεται, ως μη σημαντική, και τη συντακτική της θέση παίρνει η αναφορική πρόταση.
π.χ. Ἀμελῶ ὧν (= τούτων ἅ) με δεῖν πράττειν  [ὧν: αντικείμενο στο πράττειν από έλξη του αναφορικού ὧν με δεῖ πράττειν: αντικείμενο στο ἀμελῶ στη θέση του τούτων]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
     *        Αν η δεικτική αντωνυμία ήταν τμήμα ενός εμπρόθετου προσδιορισμού, μετά την παράλειψή της το αναφορικό παίρνει τη θέση της και τότε η αναφορική πρόταση εισάγεται με εμπρόθετο προσδιορισμό.
π.χ. Εἰσφέρει ἕκαστος ἀφ’ ὧν (= ἀπό τούτων) ἔχει

ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΕΛΞΗ
Σπάνια ο προσδιοριζόμενος όρος έλκεται από την πτώση της αναφορικής αντωνυμίας και τίθεται στην ίδια πτώση με αυτή.
π.χ. Τήν οὐσίαν (= ἡ οὐσία) ἥν κατέλιπε τῷ υἱεῖ, ἀξία ἐστί δέκα ταλάντων.

Ψυχολογική βία στα παιδιά.

Είμαστε  εξοικειωμένοι με τους όρους  «σωματική βία» και  «σεξουαλική βία» και οι περισσότεροι από εμάς ανατριχιάζουμε στην ιδέα ότι κάποιος γνωστός ή άγνωστος θα χρησιμοποιήσει τη δύναμη του για να επιβληθεί σε ένα παιδί.
Ελάχιστα γνωρίζουμε για την ψυχολογική βία και τις μορφές που αυτή έχει. Συχνά λόγω έλλειψης ενημέρωσης και εμείς οι ίδιοι τη χρησιμοποιούμε με σκοπό να «νουθετήσουμε» το παιδί. Η  ψυχολογική βία, όμως,  έχει περισσότερα αρνητικά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα από ότι η φυσική βία ή η σεξουαλική κακοποίηση. Ακούγεται χιλιοειπωμένο αυτό το κλισέ: « Καλύτερα η πρόληψη παρά η θεραπεία». Παραμένει όμως αδιαμφισβήτητα η μόνη επιλογή μας αν θέλουμε να μεγαλώσουμε υγιή παιδιά και κατ΄ επέκταση υγιείς ενήλικες.
Από την πλευρά του παιδιού

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.