Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011

Έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης του Υπουργείου Παιδείας

Ξεκίνησε σήμερα 15/01/2011 η  δημόσια διαβούλευση του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης για τα εξής θέματα: 
1. Πρότυπα-Πειραματικά Σχολεία
2. Αναδιάρθρωση των Δομών Υποστήριξης του Παιδαγωγικού, Εκπαιδευτικού, Ψηφιακού και Εκδοτικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Παιδείας
 
Η διαβούλευση θα διαρκέσει 10 ημέρες.
Τα κείμενα και επιπλέον ενημερωτικό υλικό είναι αναρτημένα στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις:

Αποθετικά ρήματα

     Αποθετικά λέγονται τα ρήματα που έχουν μόνο μέση φωνή, αλλά ενεργητική ή ουδέτερη διάθεση.
π.χ.  imitor – imitatus sum – imitatum – imitari = μιμούμαι.
        vereor – veritus sum – veritum – vereri = φοβάμαι.
        loquor – locutus sum – locutum – loqui = μιλώ.
        molior – molitus sum – molitum – moliri = μηχανεύομαι.

     Μπορούν να είναι μεταβατικά ή αμετάβατα.
π.χ.  adhortor aliquem = προτρέπω κάποιον, nascor = γεννιέμαι.
    
     Κλίνονται όπως τα κανονικά ρήματα στη μέση φωνή με τις εξής διαφορές:
1.    Από τη μέση φωνή δεν έχουν απαρέμφατο του μέλλοντα
2.    Από την ενεργητική φωνή έχουν:   α) υποτακτική μέλλοντα
 β) μετοχή μέλλοντα
 γ) απαρέμφατο μέλλοντα
 δ) μετοχή ενεστώτα
 ε) σουπίνο
 στ) γερούνδιο.

Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2011

Η πολιτική συνείδηση στον Αναγνωστάκη

Όταν λέμε πως ο Αναγνωστάκης είναι ποιητής με έντονη πολιτική συνείδηση ή ακόμη και με ορισμένη πολιτική συνείδηση, δεν πρέπει να απομονώνουμε τη συνείδηση αυτή από το βιωματικό της πυρήνα. Εκείνο που στοιχειώνει το μεταπολεμικό τοπίο στην Ελλάδα είναι οι πράξεις και οι εικόνες των ανθρώπων που τις πραγματοποίησαν. Η καταστροφή του τοπί­ου, οι γκρεμισμένοι τοίχοι, τα χαλάσματα είναι αντίγραφα και αντίστοιχα ζωής κατεστραμμένων ανθρώπων. Την καταστροφή ακολούθησε η ανοικο­δόμηση, η πράξη -για το κέρδος- του θύτη που έχει πλουτίσει στη χώρα της αντιπαροχής. Οι συνέπειες της καταστροφής αλλά και της καταστροφικής ανοικοδόμησης που έθρεψε την παρασιτική κοινωνία και τράφηκε απ’ αυτήν - γιατί η υφαρπαγή της εξουσίας οδήγησε σ’ ένα κόσμο στον οποίο η δυστυχία και η προσβολή μετατρέπονται σε μάνα του εξουσιαστή, του τυχάρπαστου, του ευκαιριακού και, σε τελευταία ανάλυση, του ανήθικου -δεν προβάλλουν απλώς την οδυνηρή έλλειψη ενός ενδεχόμενου κόσμου που δεν κερδήθηκε. Δείχνουν και την αξιακή κρίση εκείνου που τον υποκατέ­στησε.
Τα παραπάνω δίνονται μ’ έναν τόνο χαμηλό και πικρό ή καθαρό και σκληρό (όπως στην τελευταία συλλογή του Αναγνωστάκη, τον Στόχο), Όχι μόνο γιατί καμιά λογοτεχνία δεν μπορεί να έχει την ένταση της ίδιας της ζωής (και, επομένως, η λογοτεχνία και η ποίηση που επιχειρούν να δημι­ουργήσουν ένταση διογκώνοντας το νόημα και αλλοιώνοντας τα εκφραστι­κά τους μέσα προδίνουν και την ποίηση και τη ζωή) αλλά και για έναν άλλο λόγο, επίσης σημαντικό. Όταν οι αξίες εκπίπτουν ή υφαρπάζονται, το γενε­τικό τους κύτταρο μπορεί να διατηρηθεί ζωντανό μόνο μέσα σ’ ένα περι­βάλλον αξιοπρέπειας, δηλαδή συνέπειας, καθαρότητας και, με άλλα λόγια, επίγνωσης της βαρύτητας και του περιεχομένου των πραγμάτων. Τα πράγ­ματα ουσίας απαιτούν και μια ποίηση ουσίας που, ως τέτοια, δεν μπορεί παρά να εκφράζει ένα απόσταγμα ζωής. Γιατί καμία γραφή δεν έχει νόημα αν δεν είναι, πρωτίστως, συνειδησιακή εγγραφή.
Αντώνης Βιστωνίτης, «Ο λόγος και η σιωπή στον Μανόλη Αναγνωστάκη», Αντί,
Μανό­λης Αναγνωστάκης (αφιέρωμα), τεύχ. 527-528, 30-7-1993, σ. 28-31

Λατινικά Γ Λυκείου: κείμενο 23 μετάφραση

ΚΕΙΜΕΝΟ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Aegrotabat Caecina Paetus, maritus Arriae, aegrotabat et filius.
Filius mortuus est.
Huic Arria funus ita paravit ut ignoraretur a marito;
quin immo cum illa cubiculum mariti intraverat, vivere filium simulabat, ac marito persaepe interroganti, quid ageret puer, respondebat:

“Bene, quievit, libenter cibum sumpsit”.
Deinde, cum lacrimae suae, diu cohibitae, vincerent prorumperentque, egrediebatur;
tum se dolori dabat et paulo post siccis oculis rebibat.
Scribonianus arma in Illyrico contra Claudium moverat;
fuerat Paetus in partibus eius et, occiso Scriboniano, Romam trahebatur.
Erat ascensurus navem;
Arria milites orabat, ut simul imponeretur.
Non impetravit:
conduxit piscatoriam naviculam ingentemque  navem secuta est.

Ήταν άρρωστος ο Καικίνας Παίτος, ο σύζυγος της Αρρίας, ήταν άρρωστος και ο γιος.
Ο γιος πέθανε.
Η Αρρία του έκανε κηδεία (ετοίμασε σ’ αυτόν κηδεία) έτσι ώστε να αγνοείται από το σύζυγο. 
όχι μόνο αυτό αλλά όταν (κάθε φορά) εκείνη έμπαινε στην κρεβατοκάμαρα του συζύγου προσποιούνταν πως ζει ο γιος και απαντούσε στο σύζυγο που πολύ συχνά ρωτούσε, τι έκανε το παιδί:
«Κοιμήθηκε καλά, έφαγε με όρεξη το φαγητό». 

Έπειτα, όταν υπερίσχυαν και ξέσπαγαν τα δάκρυά της, που τα συγκρατούσε για πολύ, έβγαινε έξω
τότε παραδινόταν στη θλίψη και λίγο αργότερα ξαναγύριζε με τα μάτια στεγνά.
Ο Σκριβωνιανός είχε στασιάσει στην Ιλλυρία εναντίον του Κλαύδιου.
ο Παίτος είχε πάει με το μέρος του και, αφού σκοτώθηκε ο Σκριβωνιανός τον οδηγούσαν σιδεροδέσμιο στη Ρώμη.
Επρόκειτο να ανέβει σε καράβι. η Άρρια παρακαλούσε τους στρατιώτες να επιβιβαστεί μαζί.
Δεν (το) κατόρθωσε.
νοίκιασε ψαροκάικο κι ακολούθησε το πελώριο καράβι.






Άγνωστο κείμενο: Δημοσθένη, Προς Τιμόθεον §§ 66 - 68 (θέματα και απαντήσεις)

Ἴστε γάρ τοῦτον ἐν τῷ δήμῳ ὀμόσαντα καί ἐπαρασάμενον αὑτῷ ἐξώλειαν, εἰ μή γράψοιτο Ἰφικράτην ξενίας, καί καθιερώσαντα τήν οὐσίαν τήν ἑαυτοῦ.  ὀμόσας δέ ταῦτα καί ὑποσχόμενος ἐν τῷ δήμῳ οὐ πολλῷ χρόνῳ ὕστερον ἕνεκα τοῦ συμφέροντος αὑτῷ ἔδωκεν τῷ υἱεῖ τῷ ἐκείνου θυγατέρα. ὅς οὖν οὔτε ὑμᾶς ᾐσχύνθη ἐξαπατῆσαι ὑποσχόμενος, νόμων ὄντων, ἐάν τις τόν δῆμον ὑποσχόμενος έξαπατήσῃ, εἰσαγγελίαν εἶναι περί αὐτοῦ οὔτε τούς θεούς ὀμόσας καί ἐπαρασάμενος ἑαυτῷ ἔδεισεν, οὕς ἐπιώρκησεν, πῶς οὐκ εἰκός ἐμέ τούτῳ μή ἐθέλειν ὅρκον δοῦναι; οὔπω τοίνυν πολύς χρόνος ἐστιν ἐξ ὅτου ἐν τῷ δήμῳ πάλιν διωμόσατο μη εἶναι αὑτῷ ἐφόδια τῷ γήρᾳ ἱκανά, τοσαύτην οὐσίαν κεκτημένος· οὕτως ἄπληστος καί αἰσχροκερδής ὁ τρόπος αὐτοῦ ἐστιν.

Μια απόπειρα ψυχαναλυτικής ερμηνείας του πλατωνικού σπηλαίου

Το έβδομο βιβλίο της πλατωνικής Πολιτείας ξεκινά με μια εικόνα που, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Σωκράτη, αναπαριστά την ανθρώπινη φύση σχετικά με την παιδεία και την απαιδευσία.
Πρόκειται για το μύθο του σπηλαίου, αφήγηση την οποία θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως "περιπέτεια ψυχής", καθώς δραματοποιεί αυτό που ο Freud ορίζει ως παλινδρόμηση κατά την ψυχαναλυτική διαδικασία.
Διαβάζοντάς τον, γινόμαστε θεατές μιας επώδυνης πορείας, που με την αποπεράτωσή της μας οδηγεί ενώπιον μιας αποκάλυψης.
Αποκάλυψη που επιβεβαιώνει την πεποίθηση του πατέρα της ψυχανάλυσης ότι " ο ποιητής και ο φιλόσοφος ήταν πάντοτε πρόδρομοι της επιστήμης και της επιστημονικής ψυχολογίας, γιατί στρέφουν την προσοχή τους στο ασυνείδητο, παρακολουθούν άγρυπνα τις εξελίξεις του και προσφέρουν σ΄αυτές καλλιτεχνική έκφραση".
Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν τον μύθο:

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011

Το μυστικό της ηχητικής των αρχαίων θεάτρων

Η ηχητική των αρχαίων θεάτρων που θαυμάζουμε σήμερα εξασφαλιζόταν με τα αντηχούντα αγγεία που βρίσκονταν κάτω από τα σκαλιά του κοίλου και τα σκηνικά άλλαζαν σχεδόν αυτόματα, όπως αποδεικνύει η πρόσφατη ανασκαφική έρευνα στο Αρχαίο Θέατρο του Δίου. Η τεχνολογία του Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου, και ιδιαιτέρως το Θέατρο του Δίου, έχει απασχολήσει τον αρχιτέκτονα, καθηγητή του ΑΠΘ Γιώργο Καραδέδο. Ο ίδιος μας είπε ότι «τα αντηχούντα αγγεία τοποθετούνταν σύμφωνα με έναν μαθηματικό υπολογισμό σε κόγχες κάτω από τα σκαλιά του κοίλου, διηρημένα σε αγγεία τέταρτης, πέμπτης, όγδοης και διπλής όγδοης, σύμφωνα με τις αντηχήσεις τους στις διάφορες νότες. Όταν η φωνή των ηθοποιών, περιβάλλοντας τα αγγεία, που είναι στον ίδιο τόνο με αυτήν, προκαλεί την αντήχησή τους, γίνεται πιο δυνατή, πιο καθαρή και πιο μεγαλεπήβολη».
Όλα ξεκίνησαν όπως φαίνεται από την εισαγωγή των μαθηματικών και της θεωρίας των αριθμών από τους Πυθαγόρειους στην αρχιτεκτονική. Τότε χρησιμοποίησαν γεωμετρικές χαράξεις στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των κτιρίων και ειδικότερα των θεάτρων. «Ειδικά ο σχεδιασμός των θεάτρων επηρεάστηκε σημαντικά από την ακουστική, η οποία διαμορφώνεται σε επιστήμη από τον Αριστόξενο τον Ταραντίνο. Ο Βιτρούβιος στο πέμπτο βιβλίο του αναλύει την αρμονική θεωρία του Αριστόξενου και παραθέτει μουσικό διάγραμμα του Αριστόξενου. Το διάγραμμα αυτό δεν έχει σωθεί. Είναι όμως εύκολο να το αναπαραστήσουμε με βάση τις περιγραφές του Βιτρούβιου. Ο Αριστόξενος μας δίνει τις ακριβείς θέσεις και τις προδιαγραφές των "ηχείων", δηλαδή των αντηχούντων αγγείων».

Λατινικά Γ Λυκείου: μάθημα 21 μετάφραση

ΚΕΙΜΕΝΟ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt.
 Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus;
is Gallos iam abeuntes secutus est: quibus interemptis aurum omne recepit.
Quod illic appensum civitati nomen dedit: nam Pisaurum dicitur, quod illic aurum pensatum est.
Post hoc factum rediit in exilium, unde tamen rogatus reversus est
Όταν ήταν αρχηγός ο Βρέννος, οι Γαλάτες, αφού κατέστρεψαν τις λεγεώνες των Ρωμαίων κοντά στον Αλλία ποταμό, κατέστρεψαν εντελώς την πόλη Ρώμη εκτός από το Καπιτώλιο, για το οποίο ως αντάλλαγμα πήραν αμέτρητα χρήματα.

Τότε ο Κάμιλλος, ο οποίος για πολύ καιρό είχε βρεθεί στην εξορία κοντά στην Αρδέα εξαιτίας της λείας από τους Βηίους, που δεν είχε μοιραστεί ακριβοδίκαια, αν και απών έγινε δικτάτορας.

αυτός τους Γαλάτες, που έφευγαν πια, ακολούθησε: αφού τους εξολόθρευσε πήρε πίσω όλο το χρυσάφι.

Αυτό, επειδή ζυγίστηκε εκεί, έδωσε το όνομά του στην πόλη: γιατί ονομάζεται Πίσαυρο, επειδή εκεί ζυγίστηκε το χρυσάφι.
 Μετά απ’ αυτήν την πράξη επέστρεψε στην εξορία, απ’ όπου όμως επέστρεψε, αφού παρακλήθηκε

Πολιτικός και κομματικός λόγος

Τα παιχνίδια τού πολιτικού λόγου


Πειθώ και συνθήματα
Πώς λειτουργεί όμως η ρητορική τού πολιτικού λόγου; Ο πολιτικός, ως δημιουργός προφορικού ή γραπτού κειμένου, απευθύνεται στον πολίτη-ακροατή ή τον πολίτη-αναγνώστη, χρησιμοποιώντας διαφορετικές τακτικές ανάλογα με το αν είναι ομοϊδεάτες, αντιφρονούντες ή ουδέτεροι/αναποφάσιστοι. Αυτό που πρέπει να μας ενδιαφέρει είναι πώς λειτουργεί ο αποδέκτης τού πολιτικού λόγου, δηλ. ο πολίτης-ψηφοφόρος, πράγμα που είναι η βάση και το καθοριστικό πρόβλημα κάθε Πολιτείας και, κατ' επέκταση, κάθε κοινωνίας. Αν μια Πολιτεία, μέσα από την Εκπαίδευση, μέσα από τους θεσμούς (Διοίκηση), μέσα από τις κοινωνικές της δομές και λειτουργίες (όπως είναι λ.χ. τα Μέσα Ενημέρωσης) δεν έχει δημιουργήσει υπεύθυνους, κριτικά σκεπτόμενους, ευαίσθητους και συνειδητοποιημένους πολίτες, τότε ο πολιτικός λόγος μετατρέπεται σε επικοινωνία τού πολιτικού με οπαδούς και αντιπάλους, δηλ. με προαποφασισμένους έως φανατικούς και με πολιτικά εγκλωβισμένους ψηφοφόρους, για τους οποίους συχνά το στενό προσωπικό συμφέρον (η απόκτηση δύναμης επιρροής, ο διορισμός ενός συγγενικού προσώπου σε μια δημόσια θέση κ.τ.ό.) γίνεται κύριο κριτήριο για το τι θα ψηφίσει στις εκλογές. Δεν είναι τυχαίο ότι οι μεγάλες μετακινήσεις ψηφοφόρων και τα υψηλά ποσοστά αναποφάσιστων στις εκλογές βρίσκονται κυρίως σε περιοχές (μεγάλα αστικά κέντρα), όπου, κατά κανόνα, υπάρχουν περισσότερο πολιτικά προβληματισμένοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες, με κριτική στάση απέναντι στη ρητορική τού πολιτικού λόγου.

Αυτογνωσία (διερεύνηση της έννοιας)

Πιστεύετε πως η σωστή λειτουργία του ανθρώπου ξεκι­νά από τη γνωριμία με τον εαυτό του. Έχει φτάσει κατά τη γνώμη σας ο άνθρωπος στα απόκρυφα σημεία της ύπαρξης του;
Ζούμε σε μια εποχή κατακτήσεων, απολαύσεων, τεχνολογικών θριάμβων, σε μια εποχή επιστημονικής μαγείας, με μια πρόοδο που διασφαλίζει την καλοπέραση του ανθρώπου. Ευτυχία και χαρά, οι μεγαλύτερες απαιτήσεις των καιρών μας ενσωματώνονται μέσα στον υλικό πλουτισμό, τη λατρεία των ανέσεων, στην επένδυση της εξωτε­ρικής μας ύπαρξης. Γνώση, μόρφωση, σκέψεις, πράξεις, επενδύονται στον τομέα αλλαγής, σε μια διαδικασία μεταβολής του εξωτερικού «γίγνεσθαι». Πλάσαμε τον φανταστικά υπέροχο κόσμο του περιβάλλο­ντος λησμονώντας τον εναρμονισμένο και φυσικά όμορφο που ζει μέσα μας.

Σχολιάζοντας τη "ψηφιακή εκπαίδευση"

Η εκπαίδευση δεν είναι video game, της Ελένης Παπαδοπούλου
 από το ALFAVITA.GR

Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας δείχνει μία περίεργη εμμονή με οτιδήποτε αφορά την ηλεκτρονική μορφή εκπαίδευσης. Έως τώρα έχουμε θεοποιήσει τους διαδραστικούς πίνακες, την ψηφιακή τάξη, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, την πληροφορική πριν ακόμα καλά καλά μάθουν τα παιδιά να διαβάζουν και λίαν προσφάτως το ψηφιακό βιβλίο.

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.