Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Έκθεση Γ Λυκείου: Πολιτικοί - πολιτική και νέοι (προτεινόμενο θέμα)

 ΚΕΙΜΕΝΟ:
«Πολιτικοί, Πολιτική και Νέοι»
Αν ο στόχος των πολιτικών είναι να αναζωπυρώσουν το ενδιαφέρον των νέων για την πολιτική, είναι φιλόδοξοι. Αν πάλι θεωρούν πως αρκεί μια εκλογική αναμέτρηση για να φέρει στο προσκήνιο τη συμμετοχή των νέων στην πολιτική και κυρίως πως αυτό σημαίνει ενθουσιώδεις υποδοχές των αρχηγών κομμάτων από ομάδες νέων, τότε μιλάμε για προσδοκία ψευδεπίγραφη και ύποπτη σχετικά με τις προθέσεις της. Βλέπετε, η προσδοκία αυτή αποκαλύπτει τη μικρόνοη σύνδεση της συμμετοχής στην πολιτική με την προτίμηση ή την ψήφο σε έναν πολιτικό, κομματικό εν προκειμένω, σχηματισμό.
Ουσιώδης όμως συμμετοχή στην πολιτική σημαίνει νοιάζομαι και με απασχολεί το μέλλον μου, σημαίνει κρίνω με βάση το μακροπρόθεσμα κοινό καλό και όχι το κοντόφθαλμο ατομικό μου συμφέρον. Συμμετέχω με την ενημέρωση μου, αναλύω, ψηφίζω, κάνω διάλογο, προωθώ ιδέες,   διαμαρτύρομαι, αξιολογώ και συμμετέχω  σε συλλογικές δράσεις.

Ιστορία κατεύθυνσης: Η στάση του Βενιζέλου στη Συμφωνία της Άγκυρας (10 - 7 - 1930) και οι αντιδράσεις των προσφύγων (επεξεργασμένη πηγή)


Μελετώντας την παρακάτω πηγή και σε συνδυασμό με τις ιστορικές σας γνώσεις να επισημάνετε τις αντιδράσεις των προσφύγων που προκάλεσε η Συμφωνία της Άγκυρας (10 Ιουλίου 1930) καθώς και τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε ο Βενιζέλος για να υποστηρίξει τις Θέσεις του σχετικά με τη σύμβαση αυτή.
Ο Βενιζέλος ημφεσβήτησεν ότι η αξία των εγκαταλειφθεισών  περουσιών υπό των Ελλήνων εις Τουρκίαν ήτο μεγαλυτέρα από την αξίαν των εγκαταλειφθεισών υπό των Τούρκων. Υπεστήριξεν ότι και εξωγκωμένα ενεφανίζοντο υπό των δικαιούχων τα ενεργητικά, ότι η αξία των εγκαταλειφθεισών περιουσιών εξέπεσε μετά την αναχώρησιν του ελληνικού στοιχείου, ότι οι ελληνικαί περιουσίαι εν Τουρκία απετελούντο από κινητάς αξίας, κατά το πλείστον, αι οποίαι δεν επροστατεύονιο από την Συνθήκην της Λωζάνης, ενώ, αντιθέτως, αι εν Ελλάδι τουρκικαί ήσαν αποκλειστικώς ακίνητοι. Τέλος, ετόνισεν ότι, ως προέκυψεν από την πείρα επτά ετών, η εκτίμησις  των εκατέρωθεν περιουσιών θα απήτει πολλάς δεκαετίας, χωρίς και να είναι βέβαιον ότι το αποτέλεσμα της εκτιμήσεως θα ήτο ευνοϊκόν δια την Ελλάδα...

Άγνωστο κείμενο: Ισοκράτη Κατά σοφιστών §§ 1 - 2 (θέματα - απαντήσεις)


Οι σοφιστές δίνουν απερίσκεπτα και αλαζονικά ψευδείς υποσχέσεις
Εἰ πάντες ἤθελον οἱ παιδεύειν ἐπειχειροῦντες ἀληθῆ λέγειν καί μή μείζους ποιεῖσθαι τάς ὑποσχέσεις, ὧν ἤμελλον ἐπιτελεῖν, οὐκ ἄν κακῶς ἤκουον ὑπό τῶν ἰδιωτῶν· νῦν δ’ οἱ τολμῶντες λίαν ἀπερισκέπτως ἀλαζονεύεσθαι πεποιήκασιν, ὥστε δοκεῖν ἄμεινον βουλεύεσθαι τούς ῥᾳθυμεῖν αἱρουμένους τῶν περί τήν φιλοσοφίαν διατριβόντων. Τίς γάρ οὐκ ἄν μισήσειεν ἅμα καί καταφρονήσειε πρῶτον μέν τῶν περί τάς ἔριδας διατριβόντων, οἵ προσποιοῦνται μέν τήν ἀλήθειαν ζητεῖν, εὐθῦς δ’ ἐν ἀρχῇ τῶν ἐπαγγελμάτων ψευδῆ λέγειν ἐπιχειροῦσιν; Οἶμαι γάρ ἅπασιν εἶναι φανερόν, ὅτι τά μέλλοντα προγιγνώσκειν οὐ τῆς ἡμετέρας φύσεώς ἐστιν, ἀλλά τοσοῦτον ἀπέχομεν ταύτης τῆς φρονήσεως, ὥσθ’ Ὅμηρος ὁ μεγίστην ἐπί σοφίᾳ δόξαν εἰληφώς καί τούς θεούς πεποίηκεν ἔστιν ὅτε βουλευομένους ὑπέρ αὐτῶν, οὐ την ἐκείνων γνώμην εἰδώς ἀλλ’ ἡμῖν ἐνδείξασθαι βουλόμενος, ὅτι τοῖς ἀνθρώποις ἕν τοῦτο τῶν ἀδυνάτον ἐστίν.
Εάν όλοι όσοι επιχειρούν να εκπαιδεύουν ήθελαν να λένε την αλήθεια και να μη δίνουν μεγαλύτερες τις υποσχέσεις για όσα σκόπευαν να κάνουν, δε θα κατηγορούνταν από τους πολίτες. Τώρα όμως όσοι έχουν την τόλμη (το θράσος) να υπερηφανεύονται με πολλή απερισκεψία έχουν κάνει ώστε να νομίζεται ότι σκέφτονται καλύτερα όσοι προτιμούν να είναι  οκνηροί από εκείνους που ασχολούνται με τη φιλοσοφία. Ποιος δηλαδή δε θα μισούσε και ταυτόχρονα δε θα περιφρονούσε πρώτα όσους χάνουν τον καιρό τους στις φιλονικίες, οι οποίοι ενώ προσποιούνται ότι ζητούν την αλήθεια, ωστόσο στην αρχή των εξαγγελιών τους επιχειρούν να λένε ψέματα; Γιατί νομίζω πως είναι φανερό σε όλους ότι δεν είναι γνώρισμα της φύσης μας να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τα μέλλοντα, απεναντίας απέχουμε τόσο από αυτήν την ικανότητα της σκέψης, ώστε ο Όμηρος, που δοξάστηκε για τη σοφία του, έχει παραστήσει στην ποίησή του μερικές φορές ακόμα και τους θεούς να σκέφτονται για αυτά, όχι γιατί ήξερε τη σκέψη τους, αλλά γιατί ήθελε να μας υποδείξει ότι για τους ανθρώπους αυτό είναι ένα από τα αδύνατα (ακατόρθωτα)

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
μέλλω + τελικό απαρ. = σκοπεύω, σκέπτομαι, ετοιμάζομαι να κάνω κάτι
κακῶς ἀκούω ὑπό τινός (αντώνυμο: κακῶς λέγω τινά) = κατηγορούμαι από κάποιον
ῥᾳθυμέω -ῶ = μένω αργός, αδρανής, είμαι οκνηρός, τεμπελιάζω
αἱρέομαι –οῦμαι + τελικό απαρέμφατο = προτιμώ να…
διατρίβω = ασχολούμαι, καταγίνομαι και χάνω τον καιρό μου, αργοπορώ
ἔρις - ἔριδος = φιλονικία, διένεξη, καβγάς
ἐπάγγελμα = υπόσχεση
ἔστιν ὅτε = ενίοτε, μερικές φορές

Συμπερασματικές προτάσεις (Λατινικά)

Οι συμπερασματικές προτάσεις διακρίνονται σε  επιρρηματικές, και σε ουσιαστικές που ισοδυναμούν με ουσιαστικό και χρησιμεύουν ως υποκείμενο ή αντικείμενο.

Οι επιρρηματικές συμπερασματικές προτάσεις

      Οι επιρρηματικές συμπερασματικές προτάσεις εισάγονται με τους συμπερασματικούς συνδέσμους:
   ut: ώστε                                                      όταν είναι καταφατικές
   ut non: ώστε δεν, ώστε να μη                         
   ut nihil: ώστε δεν, ώστε να μη                     όταν είναι αρνητικές
   ut nemo:ώστε δεν, ώστε να μη                        
   quam ut : ή ώστε, παρά ώστε                           μετά από συγκριτικό βαθμό

Οι επιρρηματικές συμπερασματικές προτάσεις εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική γιατί το συμπέρασμα στα λατινικά θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση. Έτσι, εκφέρονται

i)         με υποτακτική ενεστώτα όταν αναφέρονται στο παρόν ή μέλλον και η εξάρτηση γίνει από ρήμα αρκτικού χρόνου,
          π.χ. Tantus furor omnes invadit, ut pugnate cupiant

ii)        με υποτακτική παρατατικού όταν αναφέρονται στο παρελθόν και η εξάρτηση γίνει από ρήμα ιστορικού χρόνου
          π.χ. Tantus furor omnes invasit, ur pugnare cuperent

Λατινικά: μάθημα 31 Μετάφραση - γραμματική - συντακτικές παρατηρήσεις

31.  Η γενναιότητα δε βγαίνει παντα σε καλό
κειμενο

μεταφραση
Bello Latino T. Manlius consul nobili genere natus exercitui Romanorum praefuit. Is cum aliquando castris abiret, edixit ut omnes pugna abstinerent. Sed paulo post filius eius castra hostium praeterequitavit et a duce hostium his verbis proelio lacessitus est: “Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat”. Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; et fortior hoste, hasta eum transfixit et armis spoliavit. Statim hostes fuga salutem petiverunt. Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, morte multavit.
Στη διάρκεια του Λατινικού πολέμου ο ύπατος Τίτος Μάνλιος, που καταγόταν από αριστοκρατική γενιά, είχε την αρχηγία του ρωμαϊκού στρατού. Κάποτε που έφευγε από το στρατόπεδο διέταξε να μην εμπλακεί κανείς σε μάχη. Λίγο αργότερα όμως ο γιος του πέρασε έφιππος μπροστά από το στρατόπεδο των εχθρών και ο αρχηγός τους τον προκάλεσε σε μάχη μ’ αυτά τα λόγια: «Ας μονομαχήσουμε, για να  κριθεί από την έκβαση της μονομαχίας πόσο ο Λατίνος στρατιώτης ξεπερνάει το Ρωμαίο σε ανδρεία!». Τότε ο νεαρός όρμησε στον αγώνα παρά τη διαταγή του υπάτου έχοντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και παρασυρμένος από την επιθυμία του να πολεμήσει. Όντας δυνατότερος από τον αντίπαλό του τον διαπέρασε με το δόρυ του και τον γύμνωσε από τα όπλα του. Αμέσως οι εχθροί ζήτησαν τη σωτηρία στη φυγή. [1]  Όταν όμως ο ύπατος γύρισε στο στρατόπεδο, τιμώρησε με θάνατο το νεαρό, που χάρη σε αυτόν οι εχθροί είχαν τραπεί σε φυγή.[2]





Δημοκρατία: σχεδιαγραμματική ανάλυση της έννοιας

Η άρτια συγκρότηση και η ευρυθμία ενός κοινωνικού συνόλου βρίσκεται σε άμεση συνάφεια με το σύνολο των κοινωνικών θεσμών, που συνθέτουν και συναποτελούν το κοινωνικό αυτό οικοδόμημα. Για την σωστή οργάνωση και λειτουργία αυτών των θεσμικών πλαισίων, είναι απαραίτητο ένα πολιτειακό σύστημα βασισμένο στις αρχές της δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού το οποίο θα παρέχει εγγυήσεις για τη χάραξη μιας σταθερής και απαρασάλευτης πορείας εξέλιξης και κοινωνικής προόδου.

 «Όταν όλοι θα είμαστε ένοχοι, αυτό θα πει δημοκρατία»
(Καμύ)

Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

Η τηλεόραση βλάπτει την ανάπτυξη του εγκεφάλου στα παιδιά έως 3 ετών


«Δίαιτα στην τηλεόραση»: αυτή είναι η συμβουλή που δίνει ο διακεκριμένος καθηγητής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον κ. Δημήτρης Χριστάκης. Μελετώντας επί χρόνια την επίδραση της τηλεόρασης στα παιδιά, κατέληξε πως μπορεί μεν τα μάτια των παιδιών να μην κινδυνεύουν από την τηλεόραση, η τηλεθέαση όμως βλάπτει σοβαρά τον εγκέφαλό τους! Η εξαίρεση; Το παιδικό πρόγραμμα «Σουσάμι άνοιξε»...
Όπως προκύπτει από την τελευταία μελέτη του διακεκριμένου ακαδημαϊκού και ερευνητή, η τηλεθέαση κατά τα πρώτα τρία χρόνια ζωής έχει ως αποτέλεσμα να εμφανίζουν τα παιδιά φτωχό λεξιλόγιο στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, καθώς επίσης και προβλήματα στην αναγνώριση αριθμών και γραμμάτων.

Τα προβλήματα ωστόσο δεν σταματούν εδώ. Η έλλειψη συγκέντρωσης και τα μαθησιακά προβλήματα επίσης σχετίζονται, σύμφωνα με τελευταία επιστημονικά δεδομένα, με την τηλεθέαση στην προσχολική ηλικία.

Προτεινόμενο θἐμα Ιστορίας κατεύθυνσης: Κεφ. 2ο: Η οργάνωση των κομμάτων κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα


1. Σημειώστε Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) σε καθεμιά από τις παρακάτω φράσεις:
Σχετικά με την οργάνωση των κομμάτων κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα:
α.  Στη δεκαετία του 1880 τα κόμματα ήταν αρκετά πιο συγκροτημένα απ’ ό,τι στο παρελθόν.
β.  Η βάση των κομμάτων είχε πλέον τυπική οργάνωση.
γ.   Μετά το θάνατο του ηγέτη τους τα κόμματα αναγκαστικά διαλύονταν.
δ.  Για την επιλογή των υποψηφίων βουλευτών έπαιζε ρόλο το αν είχαν ένα δικό τους τοπικό κύκλο οπαδών.
ε.  Το εκλογικό σύστημα έδινε τη δυνατότητα να ψηφίζονται όλοι οι υποψήφιοι θετικά ή αρνητικά.
στ. Όλο και συχνότερα παρουσιάζεται το φαινόμενο, ιδιαίτερα μετά το 1882, οι εκλογείς να ψηφίζουν με κομματικά κριτήρια.
ζ.  Κατά τη δεκαετία του 1890 οι εκλογείς συνήθιζαν να ψηφίζουν πολιτικούς με επιρροή, ανεξάρτητα από το αν είχαν δηλώσει με σαφήνεια την κομματική τους τοποθέτηση.
η.  Τη δεκαετία του 1890 η εκλογή ανεξάρτητων τοπικών προσωπικοτήτων άρχισε να περιορίζεται.
θ.  Τα κομματικά μέλη προέρχονταν από όλα τα κοινωνικά στρώματα.
ι.       Τη σημαντικότερη θέση μετά τον αρχηγό του κόμματος είχαν οι βουλευτές.

Το απόλυτο απαρέμφατο στα αρχαία ελληνικά


Σε πολλές περιπτώσεις το απαρέμφατο έχει ανεξάρτητη θέση και με τις λέξεις που συντάσσεται σχηματίζει φράσεις με ιδιαίτερη σημασία. Οι πιο συνηθισμένες είναι:
1.       ἑκών εἶναι = με τη θέλησή μου, θεληματικά
2.       ἑκόντες εἶναι = με τη θέλησή μας, θεληματικά
3.       τό νῦν εἶναι = όσο για τώρα
4.       τό τήμερον εἶναι = όσο για σήμερα
5.       τό ἐπ’ ἐμοί εἶναι = όσο εξαρτάται από εμένα
6.       τό ἐπί τούτῳ εἶναι = όσο εξαρτάται από αυτόν
7.       τό ἐπί σφᾶς εἶναι = όσο εξαρτάται από αυτούς
8.       τό ἐπ’ ἐκεῖνον εἶναι = όσο εξαρτάται από εκείνο
9.       τό ἐπ’ ἐκείνοις εἶναι = όσο εξαρτάται από εκείνους
10.    κατά τοῦτο εἶναι = όσο γι’ αυτό
11.    τό κατά δύναμιν εἶναι = όσο μπορεί κανείς
12.    ὀλίγου δεῖν = λίγο λείπει, λίγο έλειψε, σχεδόν
13.    μικροῦ δεῖν = λίγο λείπει, λίγο έλειψε, σχεδόν
14.    ὡς ἒπος εἰπεῖν = για να το πω έτσι, όπως λέει ο λόγος
15.    ὡς εἰπεῖν = για να πω έτσι, όπως λέει ο λόγος
16.    ὡς συντόμως εἰπεῖν = για να πω σύντομα, να ανακεφαλαιώσω, ανακεφαλαιώνοντας
17.  (ὡς) συνελόντι εἰπεῖν = για να πω σύντομα, να ανακεφαλαιώσω, ανακεφαλαιώνοντας
18.    ὡς ἀπλῶς εἰπεῖν = για να πω σύντομα, να ανακεφαλαιώσω, ανακεφαλαιώνοντας
19.   ὡς διά βραχέων εἰπεῖν = για να πω σύντομα, να ανακεφαλαιώσω, ανακεφαλαιώνοντας
20.   ὡς διά βραχέων εἰρῆσθαι = για να πω σύντομα, να ανακεφαλαιώσω, ανακεφαλαιώνοντας
21.    τό σύμπαν εἰπεῖν = = για να πω σύντομα, να ανακεφαλαιώσω, ανακεφαλαιώνοντας
22.    τ’ ἀληθές εἰπεῖν = για να πούμε την αλήθεια
23.    ἐμοί δοκεῖν = όπως νομίζω, κατά τη γνώμη μου
24.    ὡς ἐμοί δοκεῖν = όπως νομίζω, κατά τη γνώμη μου
25.    τά καθ’ ἓκαστα εἰπεῖν = για να μιλήσω με ακρίβεια
26.    ὣς γε ἀληθῆ εἰρῆσθαι = για να ειπωθεί βέβαια η αλήθεια
27.    τό κατά τοῦτον εἶναι =όσον αφορά αυτόν
28.    ὣς γε οὑτωσί ἀκοῦσαι = όπως βέβαια άκουσε κάποιος
29.    ὡς εἰκάσαι, ἀπεικάσαι = όπως μπορεί κάποιος να συμπεράνει
30.    ὡς ἰδεῖν = όπως θα έβλεπε κάποιος
31.    ὡς τεκμῆρασθαι = όπως θα συμπέραινε κάποιος
32.    πολλοῦ δεῖν = πολύ λείπει από του να …
33.    ὡς ἐν ἐλαχίστῳ δηλῶσαι = για να εκφραστώ σύντομα
34.    ὡς ἐμέ κατανοεῖν = κατά τη γνώμη μου
Τα απόλυτα απαρέμφατα δηλώνουν κυρίως σκοπό


Έκθεση Α Λυκείου: Η ελληνική γλώσσα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση


«Η σωστή εκφορά του λόγου είναι χρέος κάθε λαού· δεν είναι πολυτέλεια. [ … ] Ο όρος ‘εκφορά του λόγου’ καλύπτει ως γενικός όρος ό,τι καλούμε εκφώνηση ή απόδοση ενός κειμένου από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Πρόκειται για πολύ δύσκολη και σοβαρή υπόθεση, ζήτημα καθοριστικής σημασίας για τον ηλεκτρονικό λόγο. Κάθε εκστόμιση κειμένου από μικρόφωνο δεν αποτελεί και εκφώνηση! Πολλοί είναι στις μέρες μας αυτοί σε πολλούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς, ιδιωτικούς κυρίως σταθμούς, που δεν εκφωνούν, αλλά εκ-φονεύουν τα κείμενα!... Τα εκτελούν εν ψυχρώ και σε όλα τα επίπεδα: το λεξιλογικό, το γραμματικο-συντακτικό και, προπάντων, το φωνητικό και το νοηματικό.
[ ... ]

Έκθεση Α Λυκείου: Νέοι και Ψυχαγωγία (θέματα - απαντήσεις)

Ο τρόπος ψυχαγωγίας των ανθρώπων κάθε εποχής, και ιδιαίτερα των νέων, βρίσκεται σε συνάρτηση με τις δυνατότητες που παρέχει κάθε φορά η κοινωνία, τις διεξόδους και τις λύσεις που προσφέρει στα αναφυόμενα προβλήματα και παράλληλα ανακλά το πολιτισμικό επίπεδο, δηλαδή το περιεχόμενο της σκέψης, των αναζητήσεων και των τέρψεων των εν λόγω ατόμων και σκιαγραφεί την ίδια την εικόνα τους. Αυτό σημαίνει πως ο τρόπος ψυχαγωγίας είναι ο καθρέπτης μιας κοινωνίας ….

Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2011

Εφηβεία: Τα χρόνια της ωρίμανσης, τα χρόνια των συγκρούσεων

Η εφηβεία σαν έννοια είναι, σε μεγάλο βαθμό, δημιούργημα του δυτικού πολιτισμού. Σε άλλες πιο απλές κοινωνίες, οι νέοι μόλις καταστούν έτοιμοι βιολογικά για τεκνοποίηση, θωρούνται ενήλικες. Αντίθετα, στις δυτικές κοινωνίες η εφηβεία είναι μια περίοδος χάριτος – μια περίοδος προπαρασκευής και ωρίμανσης – ώστε οι έφηβοι να προετοιμαστούν για τις πολυσύνθετες υποχρεώσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ως ενήλικες.

Έκθεση Β Λυκείου: Η ένταξη των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία

« ΔΥΟ ΓΥΦΤΟΠΟΥΛΕΣ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ»
Διαβάζουμε στον γαλλικό Τύπο ότι το «Μουσείο της Ιστορίας και των Πολιτισμών της Μετανάστευσης» βρίσκεται στο στάδιο της εντατικής προετοιμασίας και υπολογίζεται να εγκαινιαστεί το 2007 στο Παρίσι. Ένα δημόσιο μέγαρο στο οποίο θα τιμάται ο Βορειοαφρικανός εργάτης της Ρενό, αλλά και ο πολιτικός πρόσφυγας και ο αυτοεξόριστος καλλιτέχνης.
Σκοπός του εγχειρήματος, δεν είναι η καταγραφή μιας ιστορίας πόνου και δακρύων, με εικόνες από τενεκεδουπόλεις, υποβαθμισμένα προάστια και ρατσιστικές εξάρσεις. Οι σκοτεινές κηλίδες δεν θα αποσιωπηθούν, αλλά δεν θα δίνουν τον γενικό τόνο. «Το μουσείο, καθεαυτό, δεν είναι πολιτικό», λέει ο Ζακ Τουμπόν, επικεφαλής αυτού του προγράμματος, «είναι ένα μέσο εκπαίδευσης και πολιτισμού. Όμως η προσπάθεια εγγράφεται σε ένα πολιτικό όραμα».

Ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών και των νέων. Ο ρόλος του σχολείου και των γονέων

1. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Όλοι οι άνθρωποι, από την είσοδό τους στο σχολείο μέχρι να γίνουν υπερήλικες και ως μαθητές και ως επαγγελματίες αναγκάζονται να επιμηκύνουν τον εργασιακό τους χρόνο. Μόνο έτσι κατορθώνουν να ανταποκρίνονται οι μαθητές στις αυξημένες σχολικές και μαθησιακές τους υποχρεώσεις και οι επαγγελματίες στις αυξημένες ανάγκες της ζωής. Αναπόφευκτη συνέπεια της ανταγωνιστικής κοινωνίας και των αυξημένων βιοτικών και κοινωνικών αναγκών είναι το καθημερινό άγχος και στρες, το οποίο χαρακτηρίζει τον σημερινό άνθρωπο όλων των ηλικιών.

Μόδα και ηθική

Σ' ένα απ' τα πρόσφατα αφιερώματά της, η βρετανική εφημερίδα «Ομπζέρβερ» επιχείρησε να προπαγανδίσει εκτενώς την ηθική κατανάλωση, ως μια υποχρέωση των κοινωνικά υπεύθυνων πολιτών. Συγκεκριμένα, οι συντάκτες του φύλλου συγκέντρωσαν πληροφορίες που θα χρησιμεύσουν σ' οποιονδήποτε αποφασίσει να στραφεί στις ηθικές αγορές, απ' το πώς να ντύσει το παιδί του, ως το που να επενδύσει τα χρήματά του. Και πράγματι, το εύρος των λύσεων που προτείνονται αποδεικνύει μεμιάς ότι στη Μεγάλη Βρετανία η ηθική είναι της μόδας.

Η επανάσταση των σιωπηλών του Γιώργου Γραμματικάκη

Καθώς  η κρίση απλώνει βαριά την σκιά της στην χώρα και τις ψυχές μας, πολλοί προσπαθούν να προδικάσουν το μέλλον. Κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι θα υπάρξουν βίαιες αντιδράσεις, άλλοι πάλι ότι η απάθεια θα εξακολουθήσει να κυριαρχεί.
Ενώ όμως μια κλασική επανάσταση δεν είναι ανάμεσα στα ενδεχόμενα -ούτε οι συνθήκες υπάρχουν, ούτε ο εχθρός είναι ορατός- εγώ οραματίζομαι από παλιά μια άλλη επανάσταση. Μια επανάσταση διαφορετική από όσες περιγράφουν τα βιβλία, από όσες απεικονίζουν στις ταινίες τους οι σκηνοθέτες. Την ανάγκη της μάλιστα διατύπωσα πολλά χρόνια πριν. Kαθώς όμως περνά ο καιρός  αυτή η  άλλη επανάσταση, που οραματίζομαι, κερδίζει διαρκώς σε περιεχόμενο και ορμή.

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

Οι μεγάλες επενδύσεις: επεξεργασμένη πηγή ιστορίας κατεύθυνσης

Αξιοποιώντας το παράθεμα που ακολουθεί και τις ιστορικές γνώσεις να απαντήσετε στις εξής ερωτήσεις:
α. Ποιοι λόγοι ευνόησαν τις επενδύσεις ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα μετά το 1922;
β. Ποιες ήταν οι συνέπειες των επενδύσεων αυτών στην οικονομική ζωή της Ελλάδας;

ΠΑΡΑΘΕΜΑ: Οι μεγάλες επενδύσεις
Η ύφεση και κρίση του διεθνούς συστήματος μετά το 1920, περιορίζοντας την αγορά στα παραδοσιακά δυτικο-ευρωπαϊκά κέντρα του διεθνούς εμπορίου, εξώθησε τα κεφάλαια στην αναζήτηση νέων αγορών για επενδύσεις ή τοποθετήσεις. 

Έκθεση Β Λυκείου: Κοινωνία της πληροφορίας και κριτική ικανότητα των νέων (θέματα - απαντήσεις)

Η επιδίωξη ή, έστω, η διακήρυξη της αντικειμενικότητας κατέχει πάντα μια καίρια θέση στη δημοσιογραφική δεοντολογία. Αναγράφεται σε όλους τους Κώδικες Δεοντολογίας, συχνά στις προγραμματικές επαγγελίες, καμιά φορά και στις προμετωπίδες των εφημερίδων. Η βαρύνουσα σημασία που της αποδίδεται υπογραμμίζεται με την αντιδιαστολή ανάμεσα στην αντικειμενικότητα της ειδησεογραφίας και στον επιτρεπόμενο υποκειμενικό χρωματισμό της αρθρογραφίας. Και, βέβαια, υποτίθεται ότι αφορά όλα τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, έντυπα, ραδιόφωνο, τηλεόραση, τώρα και ιστοσελίδες του Διαδικτύου. Παντού, τα γεγονότα υποτίθεται ότι εμφανίζονται όπως πραγματικά είναι χωρίς στρεβλώσεις, ανακριβείς προσθήκες ή σκόπιμες παραλείψεις.

Η σημασία των χρόνων και των εγκλίσεων του ρήματος.


Οι χρόνοι του ρήματος
Όπως γνωρίζουμε από τη γραμματική μας, οι χρόνοι του ρήματος είναι εφτά:
Απ' αυτούς οι τέσσερις λέγονται κύριοι ή αρκτικοί ή βασικοί και οι τρεις ιστορικοί ή παραγόμενοι ή δευτερεύοντες.
   Ποιοι είναι οι αρκτικοί χρόνοι;
Αρκτικοί χρόνοι είναι: ο Ενεστώτας, ο Μέλλοντας, ο Παρακείμενος, ο τετελεσμένος Μέλλοντας και ο γνωμικός Αόριστος στην οριστική.
Ακόμη θεωρούνται αρκτικοί χρόνοι:
1) η υποτακτική, η προστακτική, η δυνητική και ευχετική ευκτική όλων των χρόνων.
2) η υποτακτική, η ευκτική, το απαρέμφατο κι η μετοχή, όταν εξαρτώνται από αρκτικό χρόνο.
   Ποιοι είναι οι ιστορικοί χρόνοι;
Ιστορικοί χρόνοι είναι ο Παρατατικός, ο Αόριστος στην οριστική, και ο Υπερσυντέλικος, ο ιστορ. Εν­εστώτας, η δυνητική οριστική.
Ακόμη θεωρούνται ιστορικοί χρόνοι:
η ευκτική, το απαρέμφατο κι η μετοχή, όταν εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο.

Τι φανερώνουν οι χρόνοι του ρήματος;
Οι χρόνοι του ρήματος φανερώνουν δύο πράγματα:
1. Το χρονικό σημείο, κατά το οποίο γίνεται η πράξη και
2. Το ποιον ή τον τρόπο, με τον οποίο παρουσιάζεται αυτό που σημαίνει το ρήμα.
   Δηλ. οι χρόνοι εκφράζουν το πότε και το πώς γίνεται κάτι.

Η μόδα στην ενδυμασία: η πιο εύκολη αλλαγή

Η μόδα ικανοποιεί την ανάγκη του ανθρώπου για αλλαγή, προσφέροντάς του καθημερινά καινούργια αγαθά, καινούργια ρούχα και άλλα είδη ένδυσης και καλλωπισμού. Κι ενώ όλοι θα επιθυμούσαν ένα νέο επάγγελμα σε κάποια δεδομένη στιγμή ή ένα καινούργιο σπίτι η αυτοκίνητο, στην εφαρμογή δεν θα ήταν τόσο εύκολη και ίσως μάλιστα να ήταν αδύνατη αυτή η αλλαγή.
«Να αλλάξει κάποιος το επάγγελμά του και από γιατρός να γίνει δικηγόρος, από ιερέας να γίνει δικαστικός, από υδραυλικός να γίνει ηλεκτρολόγος, είναι σχεδόν αδύνατο ή κι αν είναι δυνατόν απαιτεί πολλές φορές υπεράνθρωπες προσπάθειες. Η κάθε τέτοια αλλαγή, για ανανέωση και απόκτηση γνώσεων, απαιτεί χρόνο, κόπο, προσπάθεια και δαπάνη. Η αλλαγή της κατοικίας μας ή του αυτοκινήτου μας μπορεί να σημαίνει την αποταμίευση χρημάτων μιας ζωής. Η αλλαγή στη σύνθεση της οικογένειάς μας προϋποθέτει γέννηση, γάμο, διαζύγιο, θάνατο κ.λπ. Η αλλαγή στον τρόπο συμπεριφοράς και  γενικά στον  τρόπο  ζωής μας απαιτεί  αλλαγή  κοσμοθεωρίας,  κι αυτό  μπορεί  να χρειαστεί μία ζωή ολόκληρη» λέει ο Γιάννης Τσεκλένης.

Αναλφαβητισμός: Ένα κληρονομικό πρόβλημα

Ο αναλφαβητισμός είναι ένα φαινόμενο που αναπαράγεται. Κληρονομείται τις περισσότερες φορές, από γενιά σε γενιά, καθώς η εκπαίδευση των παιδιών συνδέεται άμεσα με το μορφωτικό επίπεδο των γονέων. Το φύλο, η οικονομική κατάσταση και ο τόπος διαμονής αφήνουν το αποτύπωμά τους στις περιπτώσεις ανάπτυξης του αναλφαβητισμού.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ουνέσκο, το μεγαλύτερο κύμα αναλφαβητισμού πλήττει τη νότια και δυτική Ασία, την Αφρική και τα αραβικά κράτη. Μάλιστα, η Μπουργκίνα Φάσο θεωρείται η χώρα με το χαμηλότερο ποσοστό αλφαβητισμού στον κόσμο, μόλις με 12,8%. Ακολουθούν ο Νίγηρας με 14,4% και το Μαλί με 19%.
Η 8η Σεπτεμβρίου γιορτάζεται από το 1966 ως η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη του Αναλφαβητισμού.

Προτεινόμενο θέμα: Αριστοτέλη Πολιτικά ενότητες 11 και 13 (θέματα - απαντήσεις)

Αριστοτέλη, Πολιτικά: ενότητες 11 και 13
11. Ἐπειδή πᾶσαν πόλιν ὁρῶμεν κοινωνίαν τινά οὖσαν καί πᾶσαν κοινωνίαν ἀγαθοῦ τινος συνεστηκυῖαν (τοῦ γάρ εἶναι δοκοῦντος ἀγαθοῦ χάριν πάντα πράττουσι πάντες), δῆλον ὡς πᾶσαι μέν ἀγαθοῦ τινος στοχάζονται, μάλιστα δέ καί τοῦ κυριωτάτου πάντων ἡ πασῶν κυριωτάτη καί πάσας περιέχουσα τάς ἄλλας. Αὕτη δ' ἐστίν ἡ καλουμένη πόλις και ἡ κοινωνία ἡ πολιτική.

Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2011

Έκθεση για τη Δημοκρατία θα γράψουν οι μαθητές των Δημοτικών Γυμνασίων και Λυκείων

Διαγωνισμό έκθεσης ή/και ζωγραφικής για τους μαθητές των σχολείων της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, διοργανώνει Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με τη Βουλή των Ελλήνων, συμμετέχοντας στον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας της Δημοκρατίας.

 Α. ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι μαθητές της ΣΤ’ τάξης, για δύο διδακτικές ώρες, θα γράψουν έκθεση με θέμα «Λέξεις και σκέψεις για τη Δημοκρατία».
Οι μαθητές της Ε’ τάξης, για δύο διδακτικές ώρες, θα ζωγραφίσουν σε χαρτί διαστάσεων 25Χ35 με θέμα: «Η Δημοκρατία σε μια ζωγραφιά».
Ο Διευθυντής κάθε σχολικής μονάδας θα συγκροτήσει τριμελή επιτροπή εκπαιδευτικών, η οποία θα επιλέξει το καλύτερο γραπτό και το καλύτερο έργο ζωγραφικής του σχολείου και θα τα αποστείλει στη Δ/νση Π/θμιας Εκπ/σης του νομού, μέχρι 14 Μαρτίου.
Με απόφαση του Προϊσταμένου Επιστημονικής και Παιδαγωγικής καθοδήγησης Π.Ε. θα συσταθεί τριμελής επιτροπή, σε κάθε Δ/νση Π.Ε., αποτελούμενη από δύο Σχολικούς Συμβούλους και ένα δάσκαλο, η οποία από το σύνολο των εκθέσεων και των έργων ζωγραφικής των σχολείων της Διεύθυνσης θα επιλέξει τις τρεις καλύτερες εκθέσεις και τα τρία καλύτερα έργα ζωγραφικής. Με ευθύνη του Διευθυντή Εκπαίδευσης, τα έργα που θα επιλεγούν θα αποσταλούν μέχρι 23 Μαρτίου στις Περιφερειακές Διευθύνσεις. 

Νίκος Καζαντζάκης: «Ανατολή — Δύση σμίγουν στο Νεοέλληνα»


Τι πήρε από τον πατέρα του, τι από τη μάνα του ο διγενής Νεοέλληνας; Ψά­χνουμε να βρούμε τη νέα ψυχή μας στα δημοτικά τραγούδια, στους χορούς, στα κεντήματα, στη μουσική, στην αρχιτεκτονική του ελληνικού σπιτιού, στις συνή­θειες, στις γιορτές, στις παροιμίες, στις πρόληψες, στη γλώσσα μας, και βλέπου­με τα δυο ρέματα, το ντόπιο ελληνικό και το ανατολίτικο, πότε να τρέχουν πα­ράλληλα, χωρίς να σμίγουν, πότε να σμίγουν και να παλεύουν λυσσασμένα, και σπάνια ακόμα να έχουν φτάσει σε οργανική ένωση. Ο Νεοέλληνας αγαπάει τη ζωή, φοβάται το θάνατο, αγαπάει την πατρίδα και συνάμα είναι παθολογικά ατομικιστής, κολακεύει σα Βυζαντινός τον ανώτερο, τυραννεί σαν αγάς τον κα­τώτερο, και συνάμα μπορεί να σκοτωθεί για το φιλότιμο. Είναι έξυπνος κι άβα­θος, χωρίς μεταφυσική αγωνία, και συνάμα, όταν αρχίσει να τραγουδάει, μια πίκρα παγκόσμια πετιέται από τ' ανατολίτικα σωθικά του, σπάζει την κρούστα της ελληνικής λογικής κι ανεβαίνει από τα σπλάχνα του, όλο μυστήριο και σκο­τάδι, η Ανατολή.

Προτεινόμενο θέμα: Πλάτωνα Πολιτεία ενότητα 12, παράλληλο Αριστοτέλη Πολιτικά ενότητα 18, άγνωστο Ισοκράτη Β΄ Επιστολή προς Φίλιππον

ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ
ΠΛΑΤΩΝΑ, ΑΛΛΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ (Ενότητα 12)
Τί δε; Τόδε οὐκ εἰκός, ἦν δ’ ἐγώ, καί ἀνάγκη ἐκ τῶν προειρημένων, μήτε τούς ἀπαιδεύτους καί ἀληθείας ἀπείρους ἱκανῶς ἄν τήν πόλιν ἐπιτροπεῦσαι μήτε τούς ἐν παιδείᾳ ἐωμένους διατρίβειν διά τέλους τούς μέν ὅτι σκοπόν ἐν τῷ βίῳ οὐκ ἔχουσιν ἕνα, οὗ στοχαζομένους δεῖ ἅπαντα πράττειν ἅ ἄν πράττωσιν ἰδίᾳ τε και δημοσίᾳ τούς δε ὅτι ἑκόντες εἶναι οὐ πράξουσιν, ἡγούμενοι ἐν μακάρων νήσοις ζῶντες ἔτι ἀπῳκίσθαι

Έκθεση Γ Λυκείου: Η παραβίαση των δικαιωμάτων των παιδιών


Η ετήσια έκθεση της Unicef είναι και πάλι αποκαλυπτική. Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι γεννιούνται με μια μπάλα κανονιού δεμένη στα πόδια. Εκατομμύρια ζουν και εργάζονται κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, εκατομμύρια άλλοι δεν πάνε σχολείο, κακοποιούνται, πεινούν, πεθαίνουν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης .…
Ανάμεσα σε αυτούς εκατοντάδες εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο είναι θύματα εκμετάλλευσης, κακοποίησης και βίας κάθε χρόνο. Γίνονται θύματα διακίνησης σε δίκτυα πορνείας. Πωλούνται για εξαναγκαστική εργασία ή και άλλες μορφές δουλείας. Απάγονται από τα σπίτια τους και τα σχολεία τους και στρατολογούνται σε ένοπλες ομάδες.

Έκθεση Β Λυκείου: Θεσμοί κοινωνικοποίησης και ελεύθερος χρόνος

Κριτήριο Αξιολόγησης
Κείμενο: “Ελεύθερος χρόνος και ποιότητα ζωής”
Κάνουμε νομίζω ένα σοβαρό λάθος προσέγγισης όταν  εξετάζουμε τον ελεύθερο χρόνο - απ οποιαδήποτε άποψη - ανεξάρτητα από τη θεμελιακή σχέση, που  είναι η σχέση του ανθρώπου με την εργασία του. Σε  τελευταία ανάλυση αντιμετωπίζουμε τον ελεύθερο  χρόνο σαν αντίβαρο σε κατά βάση αρνητικές και  αλλοτριωτικές συνθήκες εργασίας, όπου η αναζήτηση  μηχανισμών αντιρρόπων και διαφυγής   διαδραματίζουν   αναγκαστικά   τον πρωτεύοντα  και  καθοριστικό ρόλο. Δεν υπάρχει καμιά  αμφιβολία, κατά τη γνώμη μου, ότι η τοποθέτηση αυτή - συνειδητή ή υποσυνείδητη αδιάφορο- είναι όχι μόνο λαθεμένη, αλλά βαθύτατα παγιδευτική. Ο άνθρωπος είναι μια πολυδιάστατη, αλλά οπωσδήποτε ενιαία οντότητα και ακριβώς γι’ αυτό δεν διαμερισματοποιείται και η λειτουργία των οποιωνδήποτε υποκαταστάτων δεν μπορεί να εξισορροπήσει τις καταστροφικές - σωματικές, πνευματικές ψυχικές - συνέπειες, που προκαλούνται στον κυρίως τομέα πράξης και αυτοπραγμάτωσης, δηλαδή  στην εργασία. Η απουσία νοήματος και καταξίωσης στην εργασία δεν μπορεί παρά - ακόμα και στην  περίπτωση μιας από πολιτιστική άποψη “σωστής διάρθρωσης του ελεύθερου χρόνου - να υποθηκεύει  αρνητικά τον χρόνο αυτό. Και τον υποθηκεύει αρνητικά, γιατί ο αλλοτριωμένος στην εργασία του  άνθρωπος και στις καλύτερες ακόμα περιπτώσεις επιχειρεί μια αντιστάθμιση, δεν επιλέγει χρήσεις χρόνου  ανάλογα με τις πραγματικές του ανάγκες τελείωσης και ολοκλήρωσης της προσωπικότητάς του. Αυτό καθαυτό το γεγονός ότι ο  άνθρωπος επιφυλάσσει για τον ελεύθερο χρόνο του ό,τι θεωρεί ότι πραγματικά τον εκφράζει ή πιστεύει ότι συνιστά θετική δραστηριότητα αποτελεί μια αρνητική επιβάρυνση. Βεβαίως η εργασία ποτέ δεν ήταν απαλλαγμένη από την πίεση της ανάγκης επιβίωσης επομένως   από   ένα   χαρακτήρα καταναγκασμού  χρησιμοθηρικής επιδίωξης και σκοπιμότητας, όμως και ποτέ δεν είχε επιχειρηθεί η λειτουργική της  αποκοπή από το ειδικό βάρος που έχει σαν το κατ εξοχήν πεδίο καταξίωσης της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως επιχειρείται στην εποχή μας.

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.