Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011

Αυτογνωσία (διερεύνηση της έννοιας)

Πιστεύετε πως η σωστή λειτουργία του ανθρώπου ξεκι­νά από τη γνωριμία με τον εαυτό του. Έχει φτάσει κατά τη γνώμη σας ο άνθρωπος στα απόκρυφα σημεία της ύπαρξης του;
Ζούμε σε μια εποχή κατακτήσεων, απολαύσεων, τεχνολογικών θριάμβων, σε μια εποχή επιστημονικής μαγείας, με μια πρόοδο που διασφαλίζει την καλοπέραση του ανθρώπου. Ευτυχία και χαρά, οι μεγαλύτερες απαιτήσεις των καιρών μας ενσωματώνονται μέσα στον υλικό πλουτισμό, τη λατρεία των ανέσεων, στην επένδυση της εξωτε­ρικής μας ύπαρξης. Γνώση, μόρφωση, σκέψεις, πράξεις, επενδύονται στον τομέα αλλαγής, σε μια διαδικασία μεταβολής του εξωτερικού «γίγνεσθαι». Πλάσαμε τον φανταστικά υπέροχο κόσμο του περιβάλλο­ντος λησμονώντας τον εναρμονισμένο και φυσικά όμορφο που ζει μέσα μας.
Ποιος έσκυψε να δει και ν' αναλύσει τα φυλαγμένα μυστικά της λει­τουργίας, της διάπλασης του εσωτερικού εαυτού; Ποιος έδωσε το προβάδισμα στη μελέτη της πορείας της ψυχοπνευματικής του κατά­στασης; Ο άνθρωπος ανέβηκε εξωτερικά, απομακρύνθηκε και έπεσε εσωτερικά. Η ουσιαστικότερη υπόστασή του είναι κεφάλαιο άγνωστο. Τα τρία στοιχεία: σώμα-πνεύμα-ψυχή, που συνθέτουν τη ζωή, παραμέ­νουν απλές ορολογίες είτε της ψυχολογίας είτε της φιλοσοφίας ανα­μένοντας τις λογικές ερμηνεύσεις τους, αποκλείοντας την προσωπική μας προσπάθεια επικοινωνίας με τον εαυτό μας. Η ισορροπία του μηχανισμού μας, η εξωτερική και εσωτερική ενεργητικότητα, η αρμο­νική λειτουργία έπρεπε ν' αποτελούν τις μεγαλύτερες επιτυχίες και κατακτήσεις του ανθρώπου. Βέβαια το φθάσιμο σ' αυτήν την ύψιστη κατάκτηση δεν είναι εύκολη υπόθεση, δε μειώνει όμως τις ευθύνες για την απάθεια που μας χαρακτηρίζει, δεν αποκλείει τον προσωπικό στο­χασμό και τον επίμονο πνευματικό αγώνα της ολοκλήρωσής μας.
Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να αποκτήσει εσωτερική ζωή, προϋπόθε­ση της ωρίμανσης και της ανάπτυξης. Έχει ανάγκη ενότητας και συσχετισμού του κόσμου του σώματος και του κόσμου της ψυχής, να γνωρίζει τις αρχές τους και να επιμένει στη συνεργασία όλων των ενεργειακών δυνάμεων, και μέσα απ' την καλλιέργεια του νου και της ψυχής να διαμορφώνει το χαρακτήρα και την προσωπικότητά του σύμφωνα με τις απαιτήσεις, τις επιθυμίες, τις αδυναμίες, τα προτερή­ματα, τα ελαττώματα, προσθέτοντας στοιχεία που λείπουν, αφαιρώ­ντας τα ανώφελα. Η επίγνωση του εαυτού προφυλάσσει τον άνθρωπο από σφάλματα άγνοιας, ενεργεί λογικά, υπεύθυνα, τιμά και υπερασπί­ζει αυτό που είναι, κρίνει και αξιολογεί τις κινήσεις του αντικειμενικά, αποφεύγοντας την υποτίμηση ή την υπερτίμηση. Η ενοποίηση εξάλ­λου των ικανοτήτων, η υπεράσπιση αυτών, ανεβάζει την αξία των όσων πραγματοποιεί, συγχρόνως αυτοπροσανατολίζεται, σκέπτεται και ενεργεί ως ένα και μοναδικό πρόσωπο που δεν αυτοπροβάλλεται ούτε επισκιάζεται. Η συνεργασία με τον εαυτό μας ελευθερώνει αυτόν απ' τα ανεπίτρεπτα και απαγορευμένα πάθη, απομακρύνει καθετί κακό και γεύεται απ' το καλό. Όταν το ψυχικό και πνευματικό μάτι βλέπει με καθαρότητα όλα όσα περικλείουν την ανθρώπινη φύση προσπαθεί να την κάνει λιγότερο ευπρόσβλητη σ' αυτά που τη φθείρουν.
Η ανθρώπινη μορφή έχει πράγματι αλλοιωθεί από τα ποικιλότροπα συστήματα συμπεριφοράς, απ' τον εξευγενισμένο πολιτισμό, απ' τις κοινωνικές ανακατατάξεις, απ' την αποξένωση του, απ' τις αληθινά ευχάριστες απολαύσεις. Ο καθένας ζει τα δεσμά της προσωπικής του φυλακής και ποτέ δεν εξωτερικεύει το συναίσθημα που τον ενοχλεί ή τον χαροποιεί. Η ψυχή του είναι γεμάτη ασφάλειες και κενά διαστήμα­τα. Η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά στον ανθρώπινο νου, γιατί δεν αφιέ­ρωσε ένα μεγάλο μέρος των φιλοσοφικών του στοχασμών στο «γνώθι σαυτόν».
Το αστέρι ψυχή, που μας κρατά στη ζωή, έχει βραχυκυκλωθεί μέσα μας. Χάσαμε τα ίχνη της, ξοδέψαμε χρόνο να βρούμε τη ζωή έξω απ' αυτή, ωσάν να νοείται ζωή χωρίς ψυχή, με αποτέλεσμα αθέατα να έρχεται αθέατα να φεύγει, ορατές μένουν μόνο οι υλικές αξίες. Κι όμως αξία αληθινή έχει μόνο η θεϊκή υπόσταση της ψυχής, που δεν υπάρχει ανθρώπου διαύγεια πνευματική, να την κατακτήσει ή να την αναδημιουργήσει. Να γιατί δεν στάθηκε τυχερό να φτάσει ο άνθρω­πος στην ουσιώδη ανάλυση της ύπαρξής του. Στράφηκε στο φθαρτό μέρος της ύλης του και δεν έψαξε για το άφθαρτο, μήπως κάνει και το φθαρτό άφθαρτο. Και να γιατί δεν πρέπει να τρέφουμε απατηλές ιδέες για τη γνωριμία με τον εαυτό μας, για το συνδετικό κρίκο με την ψυχή μας. Η ψυχή είναι ένας ατέλευτος παράδεισος κι έχει ζωή αιώ­νια, αξίζει να την γνωρίσουμε, μέσα απ' τους αντανακλαστικούς καθρέφτες της θα μας καθρεφτίσει το παρελθόν, θα μας φωτίσει το παρόν, θα μας προσδιορίσει το μέλλον.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.