Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

Στιχουργικές μορφές

Αναλόγως του αριθμού στίχων κάθε στροφής.
  1. Δίστιχα: περικλείουν ένα συμπυκνωμένο νόημα και οι στίχοι ομοιοκαταληκτούν.
  2. Επίγραμμα: από δύο έως και οκτώ στίχοι, με πυκνότητα, ζωντάνια, χάρη, στοχασμό και αναλόγως του περιεχομένου χωρίζονται σε  επιτύμβια, εγκωμιαστικά, σατιρικά κ.λ.π.
  3. Σονέτο ή Δεκατετράστιχο: (ιταλικής προέλευσης). Αποτελείται από δύο τετράστιχες στροφές (περιγραφή) και δύο τρίστιχες (οι τελευταίες: το ιδεολογικό περιεχόμενο του ποιήματος). Τα καλύτερα σονέτα έγραψαν οι Λορέντζος Μαβίλης, Γ. Γρυπάρης, Κωστής Παλαμάς.
  4. Μπαλάντα: επικολυρικό ποίημα (ξενικής προέλευσης) που έχει αφηγηματικό χαρακτήρα και προορίζεται για χορό που λέγεται και «βάλλισμα» ή «βαλλιστικό άσμα» (από το ρήμα βαλλίζω = χορεύω ζωηρά, πηδώ). Αφιερώνεται συνήθως σε κάποιο λαϊκό θρύλο ή σε κάποια ιστορική παράδοση και αποτελείται από τέσσερις στροφές εκ των οποίων οι τρεις πρώτες είναι 8στιχες και η τελευταία 4στιχη. Ο τελευταίος στίχος όλων των στροφών είναι ο ίδιος και επαναλαμβάνεται ως ρεφρέν, η τελευταία δε στροφή λέγεται επωδός. Δεν έχει, τέλος, ορισμένο είδος μέτρου ή συλλαβών και αντιστοιχεί με την παραλογή (διηγηματικό άσμα από το παρακαταλογή = απαγγελία μελοδραματική). Π.χ. «Του γιοφυριού της Άρτας». Παράδειγμα μπαλάντας είναι το ποίημα του Κ. Καρυωτάκη «Στους άδοξους ποιητές των αιώνων».
  5. Ακροστιχίδα: (άκρος = ακρινός + στίχος = αράδα, σειρά). Τα αρχικά γράμματα των στίχων, λαμβανόμενα κατακορύφως, σχηματίζουν λέξη ή φράση. Εφευρέτης της ακροστιχίδας θεωρείται ο Επίχαρμος (540-450 π.Χ.).
  6. Ελεύθερος ή «μοντέρνος» στίχος: χωρίς τους κανόνες της παραδοσιακής ποίησης. Συναντάται κυρίως στους σύγχρονους Έλληνες ποιητές.  

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Ενδεικτικές απαντήσεις Κ.Ε.Ε. για τα λατινικά 2023

    Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων Γενικών Λυκείων για το μάθημα των Λατινικών Ημερησίων και Εσπερινών Λυκείων.